Strzelec szorstkołuski - imitator daboi

inne nazwy: boa piaskowy szorstkołuski

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Gady
• Rząd: Łuskonośne
• Rodzina: Erycinae
• Gatunek: Strzelec szorstkołuski(Gongylophis conicus)

Występowanie

Strzelec szorstkołuski zasiedla tereny leżące w Indiach(poza północno-wschodnimi stanami), Pakistanie i Nepalu. Poza północnymi rejonami Sri Lanki nie stwierdzony na innych obszarach wyspowych. Wystąpienie tego gatunku na terenie Afganistanu i Iraku nie zostało potwierdzone. Zasiedla tereny piaszczyste, suche stepy i obszary rolnicze. Widywany także na terenie subkontynentalnych wilgotnych lasów.  

Ogólny opis

Strzelec szorstkołuski jest średniej wielkości dusicielem, którego samice osiągają do 76 cm długości ciała, natomiast samce do 40 cm długości ciała. Głowa mała, niewyraźnie oddzielona od szyi. Ogon krótki, tępo zakończony. Ciało koloru od jasnożółtego przez szary aż po czerwonawy, pokryte nieregularnymi, ciemnobrązowymi i zwykle jasno obramowanymi plamami. Na grzbiecie plamy zwykle osiągają większe rozmiary tworząc często nieregularny pas, lub zygzak. Po bokach ciała węża plamy są mniejsze. Strona brzuszna biaława, czasami z jasnoszarymi plamkami. Gatunek podobny do pytona tygrysiego, oraz jadowitej daboi łańcuszkowatej. Wręgowane łuski na grzbiecie i bokach ciała są jedną z cech charakterystycznych dla strzelca szorstkołuskiego.

Dymorfizm płciowy

Wielkościowy. Samice osiągają ok. 80 cm długości ciała, samce zwykle do 40 cm.

Populacja i zagrożenia 

Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Nie jest gatunkiem zagrożonym i występuje dość licznie na swoim zakresie. Największym potencjalnym zagrożeniem dla gatunku jest ich nadmierny odłów w celach sprzedaży jako zwierzę domowe, oraz tępienie ze względu na swoje podobieństwo do daboi. Podlega konwencji CITES w Załączniku II, a jego posiadanie wymaga rejestracji.

Pożywienie

Głównie małe gryzonie, jaszczurki i ptaki. Osobniki młode głównie niewielkie jaszczurki.

Zachowanie

Strzelec szorstkołuski jest gatunkiem o nocnym trybie życia. Przez większość czasu strzelec jest zakopany w podłożu z wystawioną głową wyczekując łupu. Za dnia można go spotkać podczas obfitych deszczów kiedy zalewane są kryjówki węża. Zwykle porusza się wolno i ospale. Zaatakowany wąż nie waha się kąsać. Zwykle wąż przy braku możliwość ucieczki zwija się w kłębek, wystawiając na atak ogon. Ogon strzelca często używany jest do zmylenia napastnika, gdyż posiadając podobną grubość do głowy węża, często jest za nią brany. W najgorętsze i najzimniejsze dni może zapaść w letarg, trwający nawet 10 tygodni.

Rozród 

Okres godowy u strzelca szorstkołuskiego przypada zwykle od marca do kwietnia. Partnerzy kopulują będąc zakopanym w podłożu, a jedynie ogony i narządy płciowe wystają nad podłoże. Początkowo samica poluję, jednak w ostatnim miesiącu ciąży zaprzestaje. Młode rodzą się(gatunek jajożyworodny) w okolicach czerwca-lipca w liczbie 8-17 sztuk. Noworodki mierzą ok. 20 cm długości ciała, a swym wyglądem przypominają osobniki dorosłe. Młode zazwyczaj w 2 tygodniu życia(po pierwszej wylince) zaczynają polować na drobne jaszczurki. Dojrzałość płciową samce uzyskują po 3 latach życia, samice po 4 latach.

Naturalni wrogowie

Niektóre ptaki drapieżne i mangusty(np. mangusta indyjska). Jednak większość drapieżników unika strzelca szorstkołuskiego ze względu na jego podobieństwo do daboi łańcuszkowatej.

Długość życia

W stanie dzikim brak danych. W niewoli do 20 lat.

Znaczenie dla człowieka

Jest gatunkiem często hodowanym w niewoli, jednak ze względu na skryty tryb życia nie posiada dużej liczby pasjonatów. W Polsce średnio popularny gatunek. W stanie dzikim gatunek tępiony ze względu na swoje podobieństwo do jadowitej daboi łańcuszkowatej.

Ciekawostki

• Nie jest wymagającym gatunkiem. Zwykle nie sprawia problemów przy przyjmowaniu pokarmu, a także niema szczególnych wymagań co do terrarium.Wymaga jednak kilkucentymetrowej warstwy gruntu i dosyć sprawnego systemu grzewczego. Jedynym poważnym problemem przy tym gatunku jest odchów młodych i ich wymagania żywnościowe(jaszczurki). Jednak niektóre osobniki przyzwyczajają się do mysich noworodków.
• Nazwa "strzelec" odnosi się do sposobu polowania węża, gdyż ten atakuje ofiarę wystrzeliwując z podłoża. 
• Został opisany w 1801 roku przez niemieckiego przyrodnika Johann'a Gottlob'a Theaenus'a Schneider'a.
• Nie posiada podgatunków.
• Przez niektórych badaczy klasyfikowany do rodzaju Eryx.
• Rodzaj Gongylophis liczy 3 gatunki strzelców min. strzelca szorstkołuskiego, strzelca kenijskiego(Gongylophis colubrinus) i strzelca saharyjskiego(Gongylophis muelleri).

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Gongylophis_conicus

-http://www.reptilesmagazine.com/Breeding-Snakes/Rough-Scaled-Sand-Boa/

-http://indiansnakes.org/content/common-sand-boa

-http://www.redorbit.com/reference/rough-scaled-sand-boa-gongylophis-conicus/