Gigantocamelus spatulus - wielbłąd gigant

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ssaki
• Rząd: Parzystokopytne
• Rodzina: Wielbłądowate
• Gatunek: Gigantocamelus spatulus(synonim. Titanotylopus spatulus)

Występowanie

Ameryka Północna. Szczątki wielbłąda odnajdywane są na terenie Stanów Zjednoczonych min. na obszarze stanów Idaho, Teksas, Kansas, Nebraska, Arizona i Kolorado.

Siedlisko

Tereny otwarte o małym zadrzewieniu, min. stepy, półpustynie, tereny zalewowe(terasy).

Okres występowania

Szacowany od 1,8 mln lat temu do 300 tysięcy lat(paleolit).

Ogólny opis

Wielbłądowate to masywne ssaki parzystokopytne, charakteryzujące się wygiętą, smukłą szyją, wąską i wydłużoną głową z rozczepioną górną wargą i dużymi, zamykanymi nozdrzami, oraz długimi i smukłymi kończynami, z dwoma dużymi palcami, zakończonymi małymi, twardymi kopytami. Od spodu szeroka stopa pokryta jest grubym skórnym fałdem. Ciało pokrywa gruba warstwa futra. Wielbłądy(Camel) posiadają charakterystyczne garby na grzbiecie(jeden, lub dwa), gdzie koncentrowana jest tkanka tłuszczowa.

Gigantocamelus spatulus był dużym gatunkiem wielbłąda(największy wielbłąd jaki kiedykolwiek istniał), osiągającym 3,7 metrów długości ciała i 3 metry wysokości. Szacowana waga to ok. 1,5-2,5 tony. Wyglądem przypuszczalnie przypominał dzisiejsze wielbłądy. Posiadał jeden garb. Charakterystyczną cechą Gigantocamelus było posiadanie kłów, o dość dużych rozmiarach(2 razy większe od zębów trzonowych). Przedstawiciele rodzaju Gigantocamelus bardzo przypominają przedstawicieli Titanotylopus(bliskie pokrewieństwo), a rozróżniani są na podstawie różnic anatomicznych.

Dymorfizm płciowy

Brak danych. Możliwe że jak u współczesnych wielbłądów, samce osiągały większe rozmiary. Możliwe także iż kły były większe u samców. 

Pożywienie

Roślinożerca. Przypuszczalnie głównym składnikiem diety prehistorycznego wielbłąda były liście drzew i krzewów, możliwe iż także trawy.

Zachowanie

Gigantocamelus spatulus przypuszczalnie jak spokrewnione, współczesne gatunki prowadził stadny tryb życia. Był przystosowany do nieprzyjaznych dla wielu stworzeń środowisk, głównie dzięki specyficznej budowie stopy, oszczędnej gospodarki wodą w organizmie i garbie, w którym magazynowany jest wysokoenergetyczny tłuszcz, wykorzystywany przy braku dostępu do pożywienia.

Rozród

Brak danych. Przypuszczalnie podobnie jak współczesne wielbłądy samica rodziła jedno, rzadziej dwa młode.

Długość życia

Brak danych. Obecne wielbłądy są dość długowiecznymi ssakami, żyjącymi nawet 50 lat.

Naturalni wrogowie 

Z uwagi na duże rozmiary Gigantocamelus przypuszczalnie rzadko bywał celem drapieżników. Głównie narażone były osobniki młode, które mogły padać ofiarą kotów z podrodziny machajrodonów(np. Smilodon fatalis), niedźwiedzi(np. niedźwiedzia krótkopyskiego Arctodus simus), hien(Chasmaporthetes) itp.

Przyczyny wymarcia

Nieznane. Przypuszczalnie wymarł w wyniku konkurencji z lepiej przystosowanymi roślinożercami np. innymi dużymi wielbłądami z rodzaju Camelops, bizonami i końmi.

Znaleziska

Szczątki Gigantocamelus spatulus odnajdywane są niemal na całym terenie USA.

Systematyka, ewolucja i pokrewieństwo

Pierwsze wielbłądowate pojawiły się ok. 45 mln lat temu w Lutecie(środkowy eocen) na terenie Ameryki Północnej. Protylopus przypuszczalnie przypominał wyglądem dzisiejsze lamy. Osiągały ok. 80 cm długości ciała i ok. 30 kg wagi. Charakterystyczne dla ów rodzaju było posiadanie czterech palców u każdej kończyny(dzisiejsze posiadają dwa palce), a stopa była przypuszczalnie pokryta kopytem(dzisiejsze posiadają pod stopą gruby fałd skórny). U Poebrotherium, istniejącego ok. 38-30 mln lat temu(eocen-oligocen), dwa palce(II i V) uległy zanikowi, lecz pozostałe nadal pokryte były kopytem. Wyglądem przypominał lamę, a osiągał ok. 80 cm długości ciała i wagę ok. 30-40 kg. Około 30 mln lat temu na terenie Ameryki Północnej wykształcił się Stenomylus przypominający wyglądem gazele, którego jedynie palce były zakończone kopytem(budową stopa przypominała dzisiejszego widłoroga). 10-15 mln lat temu, kiedy powstał Przesmyk Panamski wcześniej ograniczone wielbłądowate do Ameryki Północnej przedostały się do Ameryki Południowej. Przodkiem dzisiejszych południowoamerykańskich lam był przypuszczalnie Hemiauchenia, który rozpowszechniony był na terenie Ameryki Północnej i Środkowej, oraz przekroczył Przesmyk Panamski, dając początek dzisiejszym lamom. 2-3 mln lat temu wielbłądy przez pomost Beringia przedostały się do Azji, a następnie na tereny Afryki, gdzie występują aż do czasów współczesnych. Na terenie Ameryki Północnej od ok.4 mln lat wielbłądy zaczęły osiągać większe rozmiary(Gigantocamelus, Megacamelus, Camelops i Titanotylopus) przekraczając 3 metry wysokości i 3,5 metrów długości ciała. Wielbłądy rozprzestrzenił się także na terenach arktycznych(północna Kanada). Ostanie wielbłądy(Camelops) zamieszkujące swą pierwotną lokację(Amerykę Północną) wymarły ok. 10-8 tysięcy lat temu w wyniku zmian klimatycznych, oraz przypuszczalnie ingerencji człowieka. Obecnie rodzaj wielbłądy(Camelus) reprezentuje jedynie 2 gatunki dromadera(Camelus dromedarius) i baktriana(Camelus bactrianus), które zamieszkują naturalnie tereny Afryki i Azji. Dromader został wprowadzony także na teren Australii, gdzie utrzymuje stabilną populację.

Pierwotnie Gigantocamelus spatulus został opisany jako Gigantocamelus fricki, lecz był także kilkukrotnie opisywany jako przedstawiciel rodzajów Pliauchenia, Megatylopus i Titanotylopus. Obecnie jest jedynym przedstawicielem rodzaju Gigantocamelus, blisko spokrewnionego i anatomicznie bardzo podobnego do rodzaju Titanotylopus.

Ciekawostki

• Przedstawiciele Titanotylopus żyli w tym samym okresie co Gigantocamelus spatulus i sądzi się iż byli organizmami sympatrycznymi.
• Gigantocamelus spatulus był drugim największym wielbłądem w historii Ziemi. Na miano pierwszego zasłużył Megacamelus merriami osiągający 3,7 cm długości i 3,7 metrów wysokości.
• Niektóre wymarłe wielbłądy budową ciała znacznie odróżniały się od współczesnych przedstawicieli. Dobrym przykładem jest Aepycamelus giraffinus, który posiadają wydłużoną szyję i kończyny przypominał obecnie żyjącą żyrafę(Giraffa camelopardalis).

Bibliografia:
-https://twilightbeasts.wordpress.com/2015/12/09/a-camel-for-christmas/
-http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=46648
-https://en.wikipedia.org/wiki/Gigantocamelus
-https://en.wikipedia.org/wiki/Titanotylopus
-http://prehistoric-fauna.com/Gigantocamelus
-https://en.wikipedia.org/wiki/Camelid