piątek, 29 sierpnia 2014

Pandan trwały - drzewo kolonista

inne nazwy: pochutnik trwały
  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Pandanowce
  • Rodzina: Pandanowate
  • Gatunek: Pandan trwały(Pandanus utilis)

Występowanie

Pandan trwały rośnie endemicznie w wilgotnych lasach Madagaskaru, Mauritiusu i Seszeli. Został wprowadzony do lasów Ameryki Środkowej, Karaibów, Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Indii i Indonezji.

Ogólny opis

Jest rośliną pokroju drzewiastego, dorastającą do 20 metrów wysokości i o rozłożystej koronie. Wytwarza korzenie przybyszowe. Jasnobrunatny pień pokryty jest bliznami liściowymi. Wiecznie zielone liście są cienkie i długie, dorastając do 150 cm długości i 10 cm szerokości. Są zwykle sztywne, skórzaste i pokryte szaroniebieskim nalotem. Na brzegach liściowych znajdują się czerwone kolce. Nie wytwarza odrostów bocznych.

Rozmnażanie

Roślina dwupienna. Kwiaty męskie wytwarzane w formie długich, kremowych kłosów o długości ok. 20-30 cm i bardzo mocnym, przyjemnym zapachu. Kwiaty żeńskie w formie kulistej, zamieszonej na długiej szypułce, o średnicy ok. 10-15 cm. Owoc w formie synkarpium o kulistej formie. Osiąga ok. 20-25 cm średnicy. Pierwotnie koloru zielonego, lecz wraz z dojrzewaniem staje się pomarańczowy. Pojedynczy egzemplarz, złożony jest z kilkudziesięciu pojedynczych owoców. Nasiona zebrane w bielmie. Kiełkują w sprzyjających warunkach po 3-4 tygodniach.

Zagrożenia

Nie jest gatunkiem zagrożonym, licznie występuje na swoim naturalnym zasięgu. Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Roślina od wieków używana przez rodzime ludy do wyrobów różnych materiałów i żywności. Liście idealnie zadawały się do wyrobów plecionych np. koszyków, sieci, kapeluszy, mat, łodzi a nawet papieru. Owoce jadalne, choć niezbyt smaczne. Zwykle używane jako dodatek do potraw. Obecnie korzenie rośliny wykorzystywane przy produkcji pędzli, natomiast bielmo nasion spożywane po uprażeniu. Jest także popularną rośliną doniczkową, a w niektórych cieplejszych rejonach, ogrodową.

Warunki uprawy

Na terenie Polski jest rośliną uprawianą doniczkowo. Lubi miejsca nasłonecznione, lecz nie lubi pełnego słońca. Wymaga podłoża z dodatkiem ziemi gliniastej i warstwą drenażową. Najlepsza jest mieszanka ziemi liściowej z torfem i gliną. Nie lubi częstego przesadzania. Najlepiej rośnie w podwyższonej wilgotności powietrza(częste zraszanie) i temperaturze powyżej 15°C. Latem można wystawiać na zewnątrz. Nie lubi nawozów azotowych, dlatego należy nawozić roślinę nawozami o zmniejszonej ilości tego pierwiastka, najlepiej od stycznia do sierpnia, z stanem spoczynku od września do stycznia.

Ciekawostki


  • Nie którzy badacze sądzą iż pandan trwały występował endemicznie jedynie na Madagaskarze, a na Mauritius i inne wyspy Seszeli, został wprowadzony przez ludzi, którzy uprawiali tą roślinę.
  • W swoim naturalnym ekosystemie jest rośliną pożyteczną, zapobiegając erozji gleby na terenach przybrzeżnych.
  • Roślina została opisana przez francuskiego przyrodnika Jean'a Baptiste Bory de Saint-Vincent.
  • Rodzaj Pandanus(Pandan) liczy ok. 600 gatunków roślin min. pandana wonnego(Pandanus odorifer), pochutnika amarylkolistnego(Pandanus amaryllifolius) i pandana połaciowego(Pandanus tectorius).
Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Pandan_trwa%C5%82y
-http://eol.org/pages/1003551/overview
-https://en.wikipedia.org/wiki/Pandanus_utilis

poniedziałek, 25 sierpnia 2014

Eudorcas rufina - zagadka z gór Atlas

inne nazwy: gazela czerwona*
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ssaki
  • Rząd: Parzystokopytne
  • Rodzina: Krętorogie
  • Gatunek: Eudorcas rufina

Występowanie

Nigdy nie widziano gazeli czerwonej na wolności, ani nic nie wiadomo o siedlisku i środowisku jej życia. Znana jedynie z trzech martwych okazów, zakupionych od handlarzy w miastach Algier i Oran(Algieria). Niektórzy badacze sugerują iż zamieszkiwała tereny zalesione północno-zachodniej Algierii, między miastami Frenda i Telagg, oraz dolinę rzeczną Cheliff w północnej Algierii. Inni sugerują iż zamieszkiwała jedynie rejony miasta Sa’ida. Jednak żadna z sugestii nie została potwierdzona. Z badań nad martwymi gazelami wiadomo jedynie iż ich wyraziste umaszczenie, nie pozwalałoby im żyć na terenach pustynnych.

Ogólny opis 

Gazela mierzyła ok. 140 cm długości ciał. Z oryginalnych opisów ciał gazeli, wynika iż była bardzo podobna do gazeli rudoczelnej, jednak osiągała od niej większe rozmiary. Posiadała czerwonobrązową sierść z wąskim(2-4 cm szerokości), czarnym pasem wzdłuż boków  ciała, między przednią, a tylną kończyną. Spód ciała, zad i wewnętrzne części kończyn białe. Ogon czerwonobrązowy o długości ok. 22 cm, z czarną kępką sierści na końcu. Kopyta bardziej masywne od gazeli rudoczelnej.Centralna część głowy koloru czerwonobrązowego z graniczącymi białymi smugami po każdej stronie twarzy, biegnącymi nad oczami, aż po pysk(kolor biały mniej kontrastujący, niż u innych gazeli). Górna cześć głowy, policzki i boki szyi blade. Rogi osiągały u samców ok. 29 cm długości. Były lekko wykrzywione do tyłu, a jedynie końcówka rogów skierowana była do góry. Posiadały także liczne pierścienie poprzeczne na całej powierzchni. Przypuszczalnie rogi występowały u obu płci.

Dymorfizm płciowy 

brak danych. Wszystkie 3 próbki ciał gazeli czerwonej należały do samców, także nie wiadomo jak wyglądały samice tego gatunku. Przypuszcza się iż podobnie jak u gazeli rudoczelnej, samice był nieco mniejsze, a ich rogi nie były tak duże, jak samców.

Pożywienie

Roślinożerca. Przypuszczalnie głównie trawy, liście drzew i krzewów.

Zachowanie 

Brak danych. Nie obserwowano Eudorcas rufina żywych. Przypuszczalnie unikały kontaktu z człowiekiem.

Rozród

brak danych.

Naturalni wrogowie

Młode i osłabione osobniki mogły paść ofiarą szakali, lisów i hieny pręgowanej.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Gatunek znany z trzech próbek ciał, zakupionych od handlarzy w Algier i Oran. Ostatnia próbka została nabyta w 1894 roku w Algier przez niejakiego E. Loder'a. Gazela następnie została uznana za "zagadkę z gór Atlas", gdyż była niezwykle rzadko obserwowana, a nawet myśliwi, którzy ponoć widzieli ten gatunek, nie byli zgodni co do zasięgu i siedliska w jakim występuje. Jedynie kuśnierzy z Oran byli zgodni co do tego iż gazela jest bardzo rzadka, a jej drogocenne futro na rynku, zdarzało się raz na 3-4 lata. W 1925 roku gatunek uznany za bardzo rzadki i przypuszczalnie wymarły. W 1929 roku francuski przyrodnik  L. Joleand określił zakres występowania gazeli Eudorcas rufina, oznaczając Oran i tereny graniczne Maroka. W 1936 roku francuski przyrodnik Heim de Balzaka poinformował iż gazela przypuszczalnie nadal występuje w lasach doliny Cheliff, między Oranem, a Algierem, jednak nie potwierdził to żadnymi obserwacjami. Oficjalnie za gatunek wymarły gazela została uznana przez IUCN w 1996 roku. Jednak od 2008 roku gatunek został uznany jako "niewystarczające dane", gdyż jedna z oryginalnych próbek po dokładniejszym zbadaniu, okazała się zależeć do gazeli rudoczelnej. Nie są znane przyczyny wymarcia gatunku. Możliwe iż przyczyniły się do tego polowania na ich skóry.

Ciekawostki


  • Gazela czasami uznawana za podgatunek gazeli rudoczelnej(Eudorcas rufifrons). Ostatnie badanie przeprowadzone w 2008 roku udowodniły iż jedna z próbek, które miały należeć do gazeli czerwonej w rzeczywistości należą do gazeli rudoczelnej. Obecnie Eudorcas rufina uznawany jest za takson niepewny.
  • Wymarłym gatunkiem gazeli jest także gazela Królowej Saby(Gazella bilkis), czasami uznawanej z podgatunek gazeli arabskiej(Gazella arabica), także wymarłej, choć obecnie takson ten jest niepewny, gdyż badania nad czaszką i skóra ponoć należącą do gazeli arabskiej, udowodniły iż w rzeczywistości należą do gazeli górskiej(Gazella gazella), lub jej hybrydy. Inną ostatnią wymarłą gazelą jest Gazella saudiya, traktowana niekiedy jako podgatunek gazeli dorkas(Gazella dorcas).
  • Do rodzaju Eudorcas(wcześniej wliczanego do rodzaju Gazella) należą 4 gatunki gazel min. Eudorcas albonotata, gazela rudoczelna(Eudorcas rufifrons), gazela Thomsona(Eudorcas thomsonii) i wymarła gazela czerwona*.
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Red_gazelle
-http://www.iucnredlist.org/details/8974/0
-http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/redgazelle.htm
-http://www.ultimateungulate.com/Artiodactyla/Eudorcas_rufina.html

niedziela, 24 sierpnia 2014

Brontoskorpion - morski gigantyczny skorpion

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Stawonogi
  • Gromada: Pajęczaki
  • Rząd: Skorpiony
  • Rodzina: Eoscorpiidae
  • Gatunek: Brontoscorpio anglicus

Występowanie

Skamieniałości Brontoscorpio anglicus odkryto na terenie osady Trimpley w Wielkiej Brytanii. Przypuszczalnie zamieszkiwał większość wód przybrzeżnych Gondwany w późnych Sylurze ok. 420 milionów lat temu.

Ogólny opis

Brontoscorpio anglicus był wodno-lądowym gatunkiem skorpiona, przypominającym dzisiejsze gatunki, choć osiągał o wiele większe rozmiary. Badacze sugerują iż osiągał przynajmniej 90 cm długości ciała, przy ok. 30 cm wysokości, choć niewątpliwie mógł dorastać do ponad 1 metra długości. Końcowy fragment odwłoku(zaodwłok), podobnie jak u dzisiejszych skorpionów, przekształcony w wydłużoną metasome(ogon skorpiona) i telsone z kolcem jadowym, wielkości żarówki. Brontoskorpion posiadał także dwie pary szczypiec, jedne większe(do łapania zdobyczy) i drugie mniejsze(do rozdrabniania pokarmu). Posiadał także 4 pary kończyn tylnych. W przeciwieństwie do dzisiejszych skorpionów miał proporcjonalnie duże oczy. Brontoskorpion miał także skrzela, oraz prymitywne płucotchawki, pozwalające mu oddychać na lądzie.

Dymorfizm płciowy  

brak danych.

Pożywienie

Przypuszczalnie polował na małe zwierzęta morskie np. trylobity, prymitywne bezżuchwowce, ostrakodermy, wielkoraki, oraz inne mniejsze skorpiony.

Zachowanie

Prowadził prawdopodobnie wodno-lądowy tryb życia. Wielkość skorpiona nie pozwalała mu żyć długo poza wodą, gdyż jego kończyny, nie wytrzymałyby dłuższego nacisku ciężaru zwierzęcia. Jednak badacze sugerują iż wychodził na ląd np. kiedy chciał uciec przed drapieżnikiem, lub podczas wylinki, kiedy jego pancerz stawał się miękki. Skrzela i prymitywne płucotchawki pozwalały mu oddychać w wodzie, jak i na lądzie.

Rozród

brak danych. Przypuszczalnie nie odbiegało zbytnio od zachować rozrodczych dzisiejszych skorpionów.

Naturalni wrogowie

Przypuszczalnie drapieżne stawonogi jak pterygotus, czy inne duże skorpiony, a także drapieżne łodziki, jak cameroceras i orthoceras.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Przypuszczalnie wymarł ok. 420-416 milionów lat temu, kiedy miały miejsce kilka pomniejszych masowych wymierań, spowodowanych spadkiem poziomu morza i ilości tlenu w wodzie. Mógł jednak przetrwać do 305-318 milionów lat, kiedy zmiany klimatyczne doprowadził do zmniejszenia ilości tlenu w atmosferze, dzięki czemu wielkie stawonogi, pobierając zmniejszoną ilość tlenu, nie mogły poprawnie funkcjonować.

Ciekawostki

  • Mimo iż brontoskorpion osiągał duże rozmiary, nie był największym stawonogiem. Na te miano zasłużył wielkorak Jaekelopterus rhenaniae, którego wielkość szacowana jest na ok. 2,5 metra długości, plus ok. 50 cm skrzypce, dlatego uważany jest za największego stawonoga w dziejach.
  • Innym dużym gatunkiem skorpiona był np. Pulmonoscorpius kirktonensis osiągający ok. 70 cm długości.
  • Brontoskorpion został przedstawiony między innymi w serialu dokumentalnym Before the Dinosaurs: Walking With Monsters(Zanim przywędrowały dinozaury: Wędrówki z potworami).
  • Został opisany w 1972 roku.
  • Obecnie do rodzaju Brontoscorpio klasyfikowany jest jedynie jeden gatunek Brontoscorpio anglicus.
Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Brontoscorpio_anglicus
-https://en.wikipedia.org/wiki/Brontoscorpio
-http://walkingwith.wikia.com/wiki/Brontoscorpio
-http://www.jstor.org/stable/1302906?seq=1#page_scan_tab_contents

Dorcus titanus - duży jelonek, mały kłopot

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Stawonogi
  • Gromada: Owady
  • Rząd: Chrząszcze
  • Rodzina: Jelonkowate
  • Gatunek: Dorcus titanus

Występowanie

Odnotowany na Filipinach, Japonii, Indonezji, Borneo, Malezji, Tajlandii, Wietnamie, Laosie, Birmie, Indiach, Chinach, Tajwanie i Korei. Zamieszkuje pierwotne wilgotne lasy deszczowe i zadrzewione koryta rzeczne.

Ogólny opis

Dorcus titanus jest dużym gatunkiem chrząszcza i przypuszczalnie trzecim największym jelonkowatym. Samiec w zależności od podgatunku osiąga od 32 do 111 mm długości ciała, wraz z żuwaczkami. Samice osiągają 35-50 mm długości. Tułów jest nieco wydłużony, płaski, koloru matowo czarnego, podobnie jak jego kończyny i anteny. Żuwaczki samca są potężnie rozwinięte i wydłużone z bardzo wyraźnym ząbkowaniem na wewnętrznej krawędzi, oraz dwiema parami wydłużonych zębów. Jednym w pobliżu górnej krawędzi żuwaczki, drugim w pobliżu aparatu gębowego. Żuwaczka dorosłego samca jest porównywalna wielkością do jego odwłoku i tułowia razem wziętych. Żuwaczki samicy są niewielkie. Czułki niewielkie, z wyraźnymi grzebykami na ich końcach. Kończyny są zakończone mocnymi pazurkami, natomiast schowane pod pokrywami skrzydła posiadają wyraźne żyłkowanie.

Dymorfizm płciowy

Wyraźny. Samce posiadają potężnie rozwinięte i wydłużone żuwaczki. Żuwaczki samic są niewielkie.

Populacja i zagrożenia

Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Populacja owada może lokalnie maleć z powodu wycinki lasów, wyłapywania żywych egzemplarzy(w celach kolekcjonerskich i hodowlanych), oraz stosowanych pestycydów. Czasami wyłapywany w celach żywnościowych.

Pożywienie

Imago żywi się głównie sokami drzew i fermentującymi owocami. Larwy materią organiczną próchniejącego drzewa, czasami korzonkami roślin.

Zachowanie

Jest gatunkiem o nocny trybie życia w dzień zwykle ukrytym w szczelinach drzew. Może latać na znaczne odległości, lecz robi to jedynie w wyjątkowych sytuacjach np. podczas poszukiwania pożywienia, czy partnera. Można jest spotkać zwykle blisko próchniejących drzew. Samce są agresywnie zastawione do siebie. W razie spotkania dwóch osobników płci męskiej, dochodzi do walki, podczas której chrząszcze krzyżują swoje żuwaczki i próbują przewrócić, lub zrzucić z drzewa. Często kończy się to śmiercią przegranego samca np. w wyniku upadku z dużej wysokości. Znane są także przypadki kiedy jeden z samców został przepołowiony na pół przez żuwaczki rywala. Samice nie odzwierciedlają zachowań samców i są do siebie neutralnie nastawione. Chrząszcze używają swoich silnych żuwaczek także w samoobronie, mogąc wyrządzić poważną ranę na ciele napastnika.

Rozród 

Kiedy samiec napotka gotową do rozrodu samice, wchodzi na jej grzbiet. Podczas kilku godzinnego cyklu rozpłodowego, dochodzi do zapłodnienia, po czym samica wyszukuje spróchniałych części drzew liściastych, gdzie przy pomocy żuwaczek wygryza ok. 1 cm komorę, gdzie składa kilka jaj. Po ok. 2 tygodniach wylęgają się larwy o pomarańczowej głowie, potężnych żuwaczkach i białym ciele. Larwa żywi się materią organiczną spróchniałego drzewa. Cykl od jaja do imago trwa u samców od 8 do 28 miesięcy, u samic 4-6 miesięcy, podczas którego larwa przechodzi 3 wylinki, a przy trzeciej może osiągać już 10 cm długości. Samica może składać kilkanaście porcji jaj rocznie.

Naturalni wrogowie

Niektóre duże owadożerne ptaki i ssaki, mrówki i duże jaszczurki. Dla larwy owadożerne ptaki, ssaki i niektóre owady.

Długość życia

Imago ok. 2 lata.

Znaczenie dla człowieka

Jest w miarę popularnym gatunkiem hodowlanego chrząszcza, jednym z najłatwiejszych jelonkowatych w utrzymaniu i rozmnażaniu. Jest także cennym nabytkiem dla kolekcjonerów owadów. W niektórych krajach azjatyckich uważany z przysmak. Złapany chrząszcz może boleśnie ugryźć.

Ciekawostki


  • Przypuszczalnie podgatunek Dorcus titanus palawanicus jest 3 największym jelonkowatym na świecie.
  • Wyróżnia się 19 podgatunków tego chrząszcza min. Dorcus titanus palawanicusDorcus titanus takaraensis i Dorcus titanus sika.
  • Do hodowli tego gatunku wymagany jest pojemnik o wymiarach przynajmniej 25x25x25, dla jednej pary(choć poleca się trzymanie jednego samca na 2 samice) z dobrą warstwą ugniecionego substratu z drzewa dębowego, lub bukowego. Trzymać można jedynie jednego samca na pojemnik. Wrażliwy na zmiany wilgotności, dlatego substrat powinien mieć stałą wilgotność.
  • Obecnie rodzaj Dorcus liczy 51 gatunków jelonków min. Dorcus binodulosus, Dorcus brevis i Dorcus yamadai.
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Dorcus_titanus
-http://zibi.entomo.pl/p_1.php
-http://www.terrarium.com.pl/2587-dorcus-titanus-palawanicus/
-http://carnivoraforum.com/topic/9690092/1/

sobota, 23 sierpnia 2014

Lucjan smugowy - łatwa zdobycz

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Promieniopłetwe
  • Rząd: Okoniokształtne
  • Rodzina: Lucjanowate
  • Gatunek: Lucjan smugowy(Lutjanus synagris)

Występowanie

Zamieszkuje zachodni Atlantyk od wybrzeży Karoliny Północnej po południową Brazylię, w tym spotykany min. na Bermudach, Zatoce Meksykańskiej i na Karaibach. Najbardziej obficie występuję w pobliżu Antyli, od Panamy po północne wybrzeże Ameryki Południowej. Osobniki dorosłe najczęściej widywane w pobliżu raf koralowych i terenów o gęstej roślinności i piaszczystym dnie na głębokościach od 10 do 400 metrów. Osobniki młodociane widywane w pobliżu ujść rzek.

Ogólny opis

Ryba dorasta do 36-60 cm długości ciała. Ciało podłużne, nieco wygrzbiecone. Profil głowy niemal prosty z lekko zaostrzonym pyskiem. Wargi grube, a zęby zaostrzone. Płetwa grzbietowa jest lekko wklęsła po środku i posiada 10 twardych promieni z czego 4 jest najdłuższy, oraz 12-13 promieni miękkich, które skierowane są nieco do tyłu. Płetwa ogonowa z lekkim wcięciem. Płetwa odbytowa posiada 3 krótkie, twarde promienie i 8-9 miękkich, skierowanych do tyłu. Płetwy piersiowe dosyć krótkie. Płetwa brzuszna posiada ok. 6-7 miękkich promieni. Kolor ciała dosyć zmienny, choć zwykle wśród populacji przeważają osobniki srebrzyste, srebrzystoróżowe i czerwonawe. Na powierzchni grzbietowej często znajduje się rząd zielonkawych i pionowych pasów z 7-10 żółtymi, poziomymi pasami biegnącymi wzdłuż boków, oraz żółtymi liniami biegnącymi wzdłuż linii bocznej. Płetwy, poza ogonową i bliższą grzbietową, koloru żółtego, natomiast bliższa część płetwy grzbietowej i płetwa ogonowa koloru czerwonawego. Charakterystyczny czarny punkt, większy niż oko ryby, znajduje się powyżej linii bocznej i poniżej miękkich promieni płetwy grzbietowej.

Dymorfizm płciowy

Przypuszczalnie brak.

Populacja i zagrożenia

Ryba nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Poławiana, z szczególnym zatężeniem u wybrzeży Florydy. Obecnie jednak połowy tej ryby nieco spadły. Lucjan smugowy wydaje się dosyć liczny, zwłaszcza w pobliżu Antyli.

Pożywienie

Głównie mniejsze ryby i skorupiaki. Rzadziej pierścienice i mięczaki(razem ok. 13% diety).

Zachowanie

Lucjan smugowy jest gatunkiem morskiej ryby preferującym rafy koralowe i wody o gęstej roślinności, zwykle o piaszczystym dnie, jednak często także spotykany jest na innych siedliskach. Żyje głównie w małych stadach i grupach, skupiając się w duże ławicę w okresie tarła. Poluję głównie w nocy.

Rozród

Okres tarła przypada zwykle od marca do września z szczytem aktywności czerwiec-sierpień, choć w zależności od szerokości geograficznej, okres ten może się nieco różnić. Ryby zwykle skupiają się w duże ławicę, gdzie uwalniane są duże ilości ikry i mlecza. Samica może uwolnić nawet 10 mln jaj, które są zapładniane przez nasienie samca. Ikra jest pelagiczna, a pojedyncze ziarenko mierzy 0,7-0,8 mm. Wylęg zastępuje po ok. 23 godzinach w temperaturze 26ºC. Narybek wędruje zwykle do okolic ujść rzek, gdzie szybko rosną. Po osiągnięciu ok. 18 cm długości ciała ryba osiąga dojrzałość płciową.

Naturalni wrogowie 

Głównie duże ryby np. rekiny i inne lucjany.

Długość życia

ok. 10 lat.

Znaczenie dla człowieka

Ryba poławiana komercyjnie, głównie ze względu na smaczne mięso. Uważana jest za rybę łatwą do złowienia. Łowiona na haczyk, przy pomocy przynęty żywej, sztucznej i zanęty. Czasami trzymana w akwariach publicznych.

Ciekawostki


  • Może tworzyć hybrydy z chryzorem(Ocyurus chrysurus).
  • Ryba czasami mylona z lucjanem muton(Lutjanus analis) i Lutjanus griseus.
  • W przeciwieństwie do innych lucjanów, lucjan smugowy jest poławiany na płytkich wodach(10-20 metrów głębokości).
  • Dostał opisany w 1758 roku przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza.
  • Do rodzaju Lutjanus zalicza się 66-69 gatunków lucjanów, min. lucjana gwinejskiego(Lutjanus dentatus), lucjana purpurowego(Lutjanus purpureus) i lucjana lampaskiego(Lutjanus fulviflamma).
Bibliografia:
-http://www.fishbase.org/summary/Lutjanus-synagris.html
-https://en.wikipedia.org/wiki/Lane_snapper
-https://es.wikipedia.org/wiki/Lutjanus_synagris
-https://www.flmnh.ufl.edu/fish/discover/species-profiles/lutjanus-synagris
-http://www.sms.si.edu/irlspec/Lutjan_synagr.htm

czwartek, 21 sierpnia 2014

Łusecznik lepki - pogromca dżdżownic

inne nazwy: łusecznik cejloński
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Płazy
  • Rząd: Płazy beznogie
  • Rodzina: Łusecznikowate
  • Gatunek: Łusecznik lepki(Ichthyophis glutinosus)

Występowanie

Zamieszkuje lasy tropikalne, subtropikalne, tereny bagienne, pastwiska, pola ryżowe, plantacje kauczuku i tereny zurbanizowane o mulistej, lub bagnistej strukturze gleby w centralnej i południowo-zachodniej Sri Lance. Występuje między 50, a 1350 metrem n.p.m. Znany jest przypadek odnalezienia łusecznika w południowych Indiach, choć przypuszczalnie nie należał on do tego gatunku, jak powszechnie się sądzi.

Ogólny opis

Łusecznik lepki dorasta do ok. 23-40 cm długości ciała. Długie i robakowate ciało jest wyraźnie podzielone na segmenty, dlatego płaz ten często jest mylony z dżdżownicą. Niewielka głowa posiada zaokrąglony koniec z parą niewielkich czułek, umieszczonych pomiędzy oczyma, a nozdrzami. Oczy są małe, niemal niewidoczne. Szczęki wyposażone są w drobne i ostre zęby. Ogon krótki, tępo zakończony. Ubarwienie ciemnobrązowe z metalicznym niebieskim połyskiem, a wzdłuż całego ciała po bokach, biegnie jaskrawożółty pas.

Dymorfizm płciowy

Przypuszczalnie brak.

Populacja i zagrożenia 

Gatunek klasyfikowany jako najmniejszej troski. Jedynymi znanymi zagrożeniami dla tego gatunku są lokalne utraty siedliska, oraz zatrucia środkami agrochemicznymi, jednak mimo to gatunek spotykany jest dosyć często, nawet na terenach zurbanizowanych. Wielkość i trend populacji nie zostały zbadane.

Pożywienie

Skąposzczety, larwy owadów i inne bezkręgowce.

Zachowanie

Słabo poznane, ze względu na skryty tryb życia. Większość życia spędza pod ziemią, zwłaszcza o mulistej, czy bagnistej strukturze. Przemieszcza się w wykopanych przez siebie korytarzach, a przy ryciu pomaga mu mocna czaszka, która budową przypomina kafar. Rzadko wychodzi na powierzchnie, a kiedy to robi porusza się po lądzie wyginając swoje ciało na boki i odpychając od nierówności. Wzrok u tego płaza nie odgrywa ważnej roli, jednak zmysł powonienia jest bardzo dobrze rozwinięty, służący przy polowaniu, czy poszukiwaniu partnera. Niewielkie czułki pełnią rolę zmysłu dotyku i smaku, dzięki czemu zwierzę dobrze orientuje się w ciemnościach. Kiedy wyczuję ofiarę i uda mu się do niej zbliżyć, łapię ją mocnymi szczękami, wyposażonymi w ostre zęby. Jaskrawo żółty pas na ciele ostrzega przypuszczalnie potencjalnych napastników iż łusecznik jest trujący. Gruczoły jadowe na skórze wydzielają lepką i trującą wydzielinę, której toksyczność nie została zbadana.

Rozród

Niewiele wiadomo o cyklu rozpłodowym tego gatunku. Samiec znajduje gotową do rozrodu samice przy pomocy węchu. Występuje u nich zapłodnienie wewnętrzne. Samiec przy pomocy narządowi kopulacyjnemu, zwanemu phallodeum zapładnia partnerkę, a następnie opuszcza samice. Samica następnie wykopuje blisko zbiornika słodkiej wody norę w której składa 6-8 jaj(opisywane są przypadki złożenia 30 jaj, jednak nie są to potwierdzone dane). Następnie owija się wokół jaj i zostaje na ich straży, aż do wyklucia się larw. Po wykluciu się młodych samica oddala się, a około 7-11 centymetrowe larwy udają się do źródła wody, gdzie dochodzi do przeobrażenia, podczas którego larwą wyrastają pierzaste skrzela i szczeliny skrzelowe. Małe łuseczniki posiadają także linie boczną, oraz płetwę ogonową, ułatwiającą im pływanie. Pełna metamorfoza w osobnika dorosłego trwa ok. 9 miesięcy.

Naturalni wrogowie

Mimo swojej toksyczności łusecznik pada czasami ofiarą węży, świniowatych i kuraków.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Nie posiada szczególnego znaczenia dla człowieka.

Ciekawostki


  • Łuseczniki są jednymi z najprymitywniejszych płazów.
  • Łusecznik, jak nazwa wskazuje, posiada małe, podobne do rybich, łuski. Są one jednak ukryte pod fałdami skórnymi.
  • Został opisany w 1758 roku przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza.
  • Rodzaj Ichthyophis liczy 32 gatunki łuseczników, min. łusecznika junnańskiego(Ichthyophis bannanicus)Ichthyophis kohtaoensis Ichthyophis youngorum.
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Ichthyophis_glutinosus
-https://en.wikipedia.org/wiki/Ichthyophis
-http://www.iucnredlist.org/details/59618/0
-http://www.photomazza.com/?Ichthyophis-glutinosus&lang=en
-http://amphibiaweb.org/species/1984

wtorek, 19 sierpnia 2014

Azjatycki żółw bagienny - prekursor hybryd

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Gady
  • Rząd: Żółwie
  • Rodzina: Batagurowate
  • Gatunek: Azjatycki żółw bagienny(Mauremys mutica)

Występowanie

Żółw jest spotykany w Azji Wschodniej. Występuje w północnym Wietnamie, południowych i środkowych Chinach, Japonii, na wyspach Hajnan, Tajwan i wyspach archipelagu Riukiu. Przypuszczalnie może zamieszkiwać także tereny pograniczne leżące na terytorium Laosu. Populacja występująca w Japonii jest prawdopodobnie sztucznie stworzona przez człowieka z żółwi zamieszkujących wyspę Tajwan. Azjatycki żółw bagienny preferuje tereny bagienne, mokradła, a także stojące, lub wolno płynące wody, takie jak stawy, strumienie i jeziora.

Ogólny opis

Żółw osiąga 20 cm długości korpusu. Pysk gada stożkowaty z lekko wystającą górną szczęką. Wierzchnia część głowy koloru szarego do brązowego, natomiast spodnia żółtego z szeroką, żółtą linią rozciągającą się od oka żółwia po szyję. Kończyny dobrze rozwinięte, koloru szarego do zielonooliwkowego po wierzchniej stronie i żółtego od spodu. Palce zrośnięte błoną pławną, wyposażone w ostre pazury. Plastron żółty, żółtozielony, lub barwy kości słoniowej z czarną plamą na każdej z tarczy, jednak u niektórych osobników z danej populacji plastron może być całkowicie czarny. Karapaks lekko wypukły, koloru od brązowego do czarnego w zależności od danej populacji. Ogon dosyć długi.

Dymorfizm płciowy

Plastron samca nieco bardziej wklęsły, u samicy natomiast płaski. Ogon samca jest także zwykle większy i grubszy. W przeciwieństwie do większości gatunków batagurowatych, u azjatyckiego żółwia bagiennego nie występuje wielkościowy dymorfizm płciowy(u większości samica większa od samca).

Populacja i zagrożenia

Gatunek jest obecnie poważnie zagrożony, a jego populacja znacznie zmalała ostatnimi laty. Azjatycki żółw bagienny jest celem nielegalnych polowań dla mięsa, narządów używanych w tradycyjnej medycynie, a ostatnio także w celach sprzedaży żywych osobników na czarnym rynku jako zwierzęta domowe. Ograniczenie sprzedaży artykułów wytworzonych z tego żółwia doprowadziło do wzrostu ich cen na czarnym rynku i większego popytu. Gatunek uległ także wysokiemu wskaźnikowi hybrydyzacji, głównie z pudełecznikiem trójpasym i Chinemys reevesi. Hybrydy nie są objęte ochroną, dlatego prawo jest często naginane, a żółwie sprzedawane pozornie jako mieszańce(choć czysto-krwiste żółwie są o wiele cenniejsze). Jest także zagrożony przez niszczenie jego środowiska naturalnego, głównie w skutek zanieczyszczenia wody i stosowania pestycydów, oraz inwazją gatunków obcych. Gatunek osiąga także późny wiek dojrzałości płciowej. Azjatycki żółw bagienny objęty jest konwencją CITES w Załączniku II, jednak Chiny pozwalają na ograniczony handel artykułami wytworzonymi z tego żółwia. Prowadzone są także hodowle tego żółwia w niewoli, głównie w celach handlowych, jednak może to w przyszłości ocalić dzikie populacje gatunku.

Pożywienie

Wszystkożerca. Żywi się korzonkami, liśćmi, owocami, kwiatami, owadami, robakami wodnymi, ślimakami, płazami, skorupiakami i małymi kręgowcami.

Zachowanie

Jest wodno-lądowym gatunkiem żółwia, przypuszczalnie o nocnym i samotnym trybie życia. Rzadko jest obiektem badań na wolności, a wiedza o tym gatunku opiera się z obserwacji w niewoli. Na lądzie porusza się nieporadnie, natomiast szybko w wodzie. Z wody wychodzi głównie w celu wygrzania się. Poza okresem godowym żółwie są w stosunku do siebie agresywnie nastawione.

Rozród

Wiedza o rozrodzie żółwi bagiennych pochodzi z obserwacji w niewoli. Okres godowy przypuszczalnie przypada od marca o sierpnia. Podczas zalotów samiec próbuje wspiąć się na samice. Samica może złożyć od 1 do 8 jaj, dwa razy w roku w wykopanej ziemistej jamie, gdzie następnie zostają zakopane przez samice. Inkubacja trwa 94 dni w 30*C. Wyklute pisklęta mierzą średnio 3,3 cm długości i ważą od 5 do 8 gramów. Dojrzałość płciową uzyskują po ok. 5 latach(informacja niepewna).

Naturalni wrogowie

Młode osobniki są narażone na ataki ptaków, szczurów, wydr itp. Osobniki dorosłe poza człowiekiem, nie posiadają wrogów .

Długość życia

Długość życia szacowana na ok. 40-80 lat.

Znaczenie dla człowieka

Cel polowań dla mięsa, atrybutów stosowanych w medycynie ludowej, oraz obiekt handlu na czarnym rynku, sprzedawany jako domowy pupil. Obecnie hoduje się azjatyckie żółwie bagienne, głównie na terenie Chin, co ma ukrócić zabijanie dziko żyjących żółwi.

Ciekawostki


  • Tworzy hybrydy z niektórymi przedstawicielami rodziny batagurowatych, niegdyś traktowanych jako osobne gatunki. Mauremys x iversoni jest hybrydą powstałą ze skrzyżowania azjatyckiego żółwia bagiennego i pudełecznika trójpasego(Cuora trifasciata). Hybryda hodowana w dużych ilościach na farmach żółwi na terenie Chin. W stanie dzikim występuje przypuszczalnie na terenie Chin i Wietnamu. W przeciwieństwie do większości hybryd batagurowatych, samce w większości są niepłodne. Inną hybrydą jest Mauremys x pritchardi, powstałą ze skrzyżowania Chinemys reevesi.
  • Znany jest jeden podgatunek azjatyckiego żółwia bagiennego Mauremys mutica cami zamieszkujący Japonię i archipelag Riukiu, jednak badania sugerują iż w przyszłości można będzie wyróżnić nieco więcej podgatunków tego żółwia.
  • Został opisany w 1842 roku przez duńskiego zoologa Theodore Edward'a Cantor.
  • Rodzaj Mauremys liczy 10 gatunków żółwi min. żółwia hiszpańskiego(Mauremys leprosa), żółwia kaspijskiego(Mauremys caspica) i żółwia annamskiego(Mauremys annamensis).
Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Azjatycki_%C5%BC%C3%B3%C5%82w_bagienny
-https://en.wikipedia.org/wiki/Yellow_pond_turtle
-http://www.arkive.org/asian-yellow-pond-turtle/mauremys-mutica/
-http://www.iucnredlist.org/details/39613/0

niedziela, 17 sierpnia 2014

Melba złotoskrzydła - mały agresor

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ptaki
  • Rząd: Wróblowe
  • Rodzina: Astryldowate
  • Gatunek: Melba złotoskrzydła(Pytilia afra)

Występowanie

Występuje w Afryce środkowej i południowej min. w Etiopii, północnej Ugandzie, zachodnim i południowo-wschodniej Kenii, południowo-wschodnim Kongo,  południowej, południowo-wschodniej i południowo-zachodniej Republice Demokratycznej Konga, wschodnim Rwanda, południowej Burundi, Tanzanii, Angoli, Zambii, Zimbabwe, Mozambiku, Malawi, północno-wschodniej Namibii, północnej i wschodniej Botswanie, oraz w prowincji Limpopo(RPA). Zamieszkuje zwykle tereny zalesione, zakrzewione, wysoko-trawiaste sawanny, oraz czasami tereny uprawne.

Ogólny opis  

Jest niewielkim ptakiem osiągającym 11 cm długość ciała. Grzbiet i pokrywy skrzydłowe ptaka są oliwkowozielone, z żółtawym odcieniem na lotkach ptaka. Brzuch białoszary, u samców oliwkowy z charakterystycznym poprzecznym prążkowaniem. Ogon koloru czerwonego. U samców występuje czerwone zabarwienie głowy od dzioba po czoło, gardło i ucho, natomiast reszta głowy jest szaroniebieska. Głowa samicy jest szarobiała. Dziób koloru czerwonego, nogi pomarańczowe. Osobniki młodociane posiadają oliwkowe zabarwienie głowy.

Dymorfizm płciowy

Wyraźny. Inne zabarwienie głowy i brzucha u obu płci(patrz wyżej.).

Populacja i zagrożenia

Jest gatunkiem nominowanym przez IUCN jako niższego ryzyka na wyginięcie. Populacja gatunku nie została oszacowana ilościowo. Ptak uważany za lokalnie rzadkiego.

Pożywienie

Głównie nasiona traw i niewielkie owady, zwłaszcza termity.

Zachowanie

Jest gatunkiem o dziennym trybie aktywności, żyjącym zwykle w małych grupach rodzinnych, bądź niewielkich stadach. Pożywienia wyszukuje na ziemi, a w razie kiedy zauważy niebezpieczeństwo, alarmuje innych członków grupy, odgłosem przypominającym "siiii". Jest ptakiem sezonowo wędrownym, zwłaszcza w okresach suszy.

Rozród

Okres godowy przypada w różnych porach w zależności od szerokości geograficznej. Kwiecień-czerwiec Tanzania, styczeń-maj, oraz sierpień w Zambii, maj-lipiec w Malawi, oraz luty-kwiecień w Zimbabwe. Samce w tym okresie stają się bardzo agresywne w stosunku do innych samców. Samce uwodzą samice swoim śpiewem, złożonym z kilku charakterystycznych ćwierknięć. Później oboje budują kuliste zamknięte gniazdo z bocznym wejściem. Samica składa ok. 4-5 jaj, które wysiadują oboje rodzice przez okres ok. 2 tygodni. Młode zwykle uzyskują samodzielność po 3-4 tygodniach.

Naturalni wrogowie

Kotowate, węże, jaszczurki itp. Pasożytem lęgowym są np. wdówki.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Czasami trzymany w niewoli w której z powodzeniem się rozmnaża. Obecnie jednak bardzo rzadko można go nabyć.

Ciekawostki


  • Ptaki tego gatunku trzyma się w przestronnej wolierze. Melbę można trzymać z innymi spokojnymi gatunkami ptaków, ani nigdy więcej niż jedną parę melb, gdyż w okresie lęgowym stają się bardzo agresywne, co może skończyć się śmiercią słabszych osobników. Ptak problematyczny z powodu zdychania, bez wyraźnego powodu.
  • Został opisany w 1789 roku przez niemieckiego naturalistę Johann'a Friedrich'a Gmelin.
  • Rodzaj Pytilia liczy 5 gatunków melb, wraz z melbą złotoskrzydłą. Innymi przedstawicielami są melba szara(Pytilia lineata), melba czerwonoskrzydła(Pytilia phoenicoptera), melba czerwonolica(Pytilia hypogrammica) i melba pstra(Pytilia melba).
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Orange-winged_pytilia
-https://es.wikipedia.org/wiki/Pytilia_afra
-http://www.hbw.com/species/orange-winged-pytilia-pytilia-afra

piątek, 15 sierpnia 2014

Szczur wędrowny - definicja gatunku synantropijnego

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ssaki
  • Rząd: Gryzonie
  • Rodzina: Myszowate
  • Gatunek: Szczur wędrowny(Rattus norvegicus)

Występowanie

Pierwotnie szczur wędrowny zamieszkiwał południowo-wschodnią Syberię, północno-wschodnie Chiny i Japonię. Około XVIII wieku przywędrował do Europy Wschodniej za sprawą rozprzestrzeniających się osiedli ludzkich, a już w roku 1800 można było go znaleźć w każdym europejskim kraju. Na Nowym Świecie szczur wędrowny pojawił się ok. 1770 roku, kiedy to został przywleczony za pomocą statków. Obecnie można go znaleźć na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, wszędzie tam gdzie znajdują się siedliska ludzkie. Pierwotnie występował jedynie w lasach i zaroślach, lecz obecnie preferuje tereny zurbanizowano w pobliżu ludzkich siedlisk min. wysypiska śmieci, kanały, piwnice, domostwa ludzkie, pola uprawne itp. Można powiedzieć iż wszędzie tam gdzie jest człowiek, będzie i szczur wędrowny.

Ogólny opis

Szczur wędrowny jest dosyć dużym przedstawicielem rodziny myszowatych, osiągającym 20-30 cm długości ciała i dodatkowo 15-23 cm długości ogona, przy wadze od 150 do 500 g. W naturalnych populacjach szczur posiada grubą pokrywę włosową, koloru brązowego, czasami z kilkoma włosami koloru czarnego, lub białego. Spód ciała zwykle jaśniejszy. Obecnie w niewoli znajdują się szczury białe, czarne, lub nawet łyse. Ciało szczura jest krępa, dosyć masywne, a pysk tępo zakończony. Uszy krótkie, zaokrąglone i nagie. Ogon długi, łuskowaty i  nagi. Mylony z szczurem śniadym, od którego różni się większym rozmiarem, bardziej wygrzbieconym ciałem, krótszymi uszami, mniejszymi oczyma, bardziej wydłużonym pyszczkiem i proporcjonalnie krótszym, lecz grubszym ogonem.

Dymorfizm płciowy

Samce osiągają zwykle większe rozmiary.

Populacja i zagrożenia

Gatunek klasyfikowany jako najmniejszego ryzyka na wyginięcie. Jest powszechnym i pospolitym gatunkiem synantropijnym, zwłaszcza w strefie klimatu umiarkowanego. Obecnie występuje na całym świecie i bezpośrednio wyparł, doprowadzając do wymarcia wiele gatunków roślin i zwierząt.

Pożywienie

Typowy wszystkożerca. Można powiedzieć iż prowadzi oportunistyczną dietę, żywiąc się wszystkim co jest jadalne. Zjada nasiona, orzechy, owoce, części roślin, drewno, korę, korzenie, bulwy, soki roślinne, nektar kwiatowy, kwiaty, grzyby, detrytus, bezkręgowce, drobne kręgowce min. żaby, mniejsze gryzonie, ryby, jaszczurki, węże, młode większych zwierząt np. pisklęta i noworodki(odnotowano ataki szczurów nawet na ludzkie niemowlęta), padlinę, miód, oraz ludzkie produkty żywnościowe.

Zachowanie

Jest gatunkiem synantropijnym, przystosowanym do życia w środowisku zmienionym przez człowieka. Prowadzi przeważnie nocny tryb życia, dzień spędzając w norach, najczęściej samodzielnie wykopanych, choć często także korzysta z kryjówek opuszczonych przez inne zwierzęta, szczelin i dziur np. w budynkach. Wokół swoich nor szczury zwykle posiadają wydeptane dróżki z których korzystają np. podczas ucieczki. W norze często znajdują się zapasy żywności zebrane przez gryzonia, a same wejście jest oznaczone moczem. Najczęściej szczury żyją w grupach rodzinnych w których panuje hierarchia z dominującym samcem na czele. Osobniki z innych grup nie są zwykle mile widziane na terytorium danej rodziny. Samice zwykle posiadają silne więzi społeczne między sobą, razem śpiąc, żerując, myjąc się, a nawet wychowując młode. Szczur wędrowny jest bardzo dobry pływakiem, lecz bardzo słabym wspinaczem(w przeciwieństwie do szczura śniadego). Odznacza się bardzo dużą inteligencją, dlatego zdolny jest do rozwiązywania problemów i wyciągania wniosków ze swoich posunięć, co udowodniły badania naukowe. Posiada bardzo dobry węch, a także potrafi wydawać piski, zwane szczurzym śpiewem w częstotliwości ultradźwięku, służące w komunikacji, rozpoznawaniu otoczenia, odzwierciedleniu emocji(np. podczas łaskotania, podniecenia), przypuszczalnie służą także przy odstraszaniu niektórych owadów np. komarów. Zwykle nie zapadają w sen zimowy, choć istniały przypadki hibernacji szczura wędrownego nawet przez kilka miesięcy. Szczur posiada kilka mechanizmów obrony. Pierwszym jest ucieczka, najczęściej do nory jeśli jest to możliwe, jeśli jednak zostanie zapędzony w drogę bez wyjścia, nie zawaha się podjąć walki, nawet z o wiele większym przeciwnikiem. Szczur wówczas najczęściej skacze do okolic twarzy, celując w oczy, czasami poważnie raniąc przeciwnika.

Rozród

Szczury są poligamiczne w formie polygynandrii(kilka samców, łączących się z kilkoma samicami). Szczura wędrowne są zwykle zdolne do reprodukcji przez cały rok, choć zwiększona liczba urodzeń notowana jest w miesiącach cieplejszych. Podczas 6 godzinnego okresu rui, samica może ona zostać pokryta nawet pięciusetkrotnie, przez samce w grupie rodzinnej, oraz konkurentów z innych grup. Samica po ciąży trwającej jedynie 21-23 dni, rodzi od 2 do 17 młodych. Szczurki po urodzeniu są słabo rozwinięte i bardzo małe, ważą ok. 5 g. W wieku 14-17 dni otwierają oczy, a w wieku 3-4 tygodni są odstawiane od piersi i opuszczają gniazdo. Młodymi szczurami zajmuje się cała grupa rodzinna, a w razie śmierci biologicznej matki, zwykle inna samica przygarnia młode, często wchodząc w wymuszony okres laktacji. Dojrzałość płciową samce uzyskują po 3 miesiącach, samice natomiast po 4 miesiącach. Zdolność do rozrodu szczury utrzymują do 2 roku życia, a w ciągu jednego roku samica może odchować nawet 60 młodych. Samica może zostać zapłodniona tuż po porodzie, zwykle jednak wtedy ciąża zostaje przesłużona do 5 tygodni.

Naturalni wrogowie

Psowate, kotowate, sowy, jastrzębie, duże jaszczurki, węże itp.

Długość życia

Do 2 lat na wolności i ok. 4-5 lat w niewoli.

Znaczenie dla człowieka

Szczur od zarania wieków towarzyszy człowiekowi, mimo iż ludzie masowo tępią tego gryzonia. Zwierzę te jest uważane za największego szkodnika wszech czasów, tak dla człowieka, jak i dla środowiska naturalnego. Jest nosicielem wielu zakaźnych chorób, które rozprzestrzeniane są za pośrednictwem pcheł i wesz min. tyfusu, dżumy, żółtaczki zakaźnej itp., oraz jest także jednym z najczęstszych nosicieli wirusa wścieklizny. Szczury doprowadziły pośrednio do jednych z największych epidemii w historii człowieka np. epidemii dżumy. Jest także szkodnikiem upraw, zjadając i zanieczyszczając przechowywaną żywność. Często uszkadza budynki, instalację, a także zabija drób, króliki i wiele innych zwierząt hodowlanych. Bezpośrednio doprowadził do wyginięcia wielu gatunków dzikich zwierząt i roślin, najczęściej kiedy został wprowadzony na wyspy. Mimo to zyskał uznanie jako zwierzę laboratoryjne, gdyż dzięki badaniom na szczurach dzisiejsza medycyna, genetyka, immunologia, patologia i epidemiologia, jest na tak wysokim poziomie. Dzisiaj jest także popularnym zwierzęciem towarzyszącym człowiekowi, lubianym ze względu na swoją inteligencję. Tresowane szczury często są wykorzystywane przez wojsko np. przy wyszukiwaniu min, czy narkotyków. W niektórych częściach światach szczurze mięso jest popularnym daniem.

Ciekawostki


  • Szczur wędrowny został udomowiony przed ponad 100 laty, głównie w celach laboratoryjnych.
  • Szczury w Stanach Zjednoczonych przysparzają ok. 1 miliard dolarów strat, poprzez straty na żywności, uszkodzenia budynków i instalacji.
  • Poprzez choroby przenoszone przez szczury, zginęło więcej osób niż we wszystkich wojnach świata.
  • Szczur wędrowny jest naturalnym konkurentem szczura śniadego. W przeciwieństwie do niego, szczur wędrowny nie jest sprawnym wspinaczem, lubi pływać, a jego dieta jest bardziej mięsożerna. Szczur śniady woli pokarm roślinny, prowadzi zwykle nadrzewny tryb życia, oraz nie lubi wody. Szczury wędrowne zwykle można spotkać w piwnicach, śniade natomiast na strychach.
  • W przeciwieństwie do większości gryzoni, szczury nie posiadają kłów, ani przedtrzonowców.
  • W Chinach szczur jest symbolem sprytu i zwinności.
  • Rodzaj Rattus liczy obecnie 64 gatunki szczurów, w tym 2 wymarłe(Rattus macleari Rattus nativitatis). Do tego rodzaju zaliczamy szczura pacyficznego(Rattus exulans), szczura zaroślowego*(Rattus fuscipes) i szczura Tanezumi*(Rattus tanezumi).
Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Szczur_w%C4%99drowny
-https://en.wikipedia.org/wiki/Brown_rat
-http://www.arkive.org/brown-rat/rattus-norvegicus/
-http://animaldiversity.org/accounts/Rattus_norvegicus/
-http://www.iucnredlist.org/details/19353/0

poniedziałek, 11 sierpnia 2014

Mandragora - roślina zabójca

Pierwsze podania

Już od zarania wieków wierzono w magiczne właściwości niektórych roślin, a mandragora jest roślina, której najczęściej przypisywano cudowne właściwości. Już Pliniusz(rzymski historyk) opisywał iż kawałek korzenia mandragory uśmierza ból, a staropolscy medycy używali nalewek z mandragory jako środek przeciw melancholii. Indianie używali maści z mandragory, aby wpaść w trans, przy którym otaczały ich wizję i dziki taniec(korzeń mandragory ma właściwości halucynogenne). Także w Starym Testamencie spotykamy mandragorę, której korzeń został podany Jakubowi przez Lee, która chciała go nakłonić do seksu(mandragora pobudza potencję). Niemniej jednak najsilniejsza wiara w magiczne właściwości tej rośliny narodziła się w Średniowieczu. Mandragora, zwana alrauną była opisywana w średniowiecznych podaniach jako roślina rosnąca zwykle pod szubienicą, gdzie krew i części ciała wisielca posilały magiczna roślinę. Mandragora najbujniej rosła jeśli została opryskana nasieniem skazańca, który doszedł tuż przed śmiercią. Korzeń mandragory był bardzo cenny, lecz tylko głupiec próbował wykopać roślinę z ziemi, gdyż tym samym skazywał się na śmierć. Wyrwana mandragora przeklinała człowieka, choć istniało kilka sposobów na zdobycie tej rośliny. Najpierw trzeba było polać roślinę moczem damskim, lub najlepiej krwią menstruacyjną, następnej delikatnie okopać roślinę, uważając aby nie wykopać jej z ziemi. Często zakreślano także 3 magiczne kręgi wokół alrauny mieczem, a następnie obwiązywano sznurem roślinę i przywiązywano ją do psiego ogona. Psa, np. kawałkiem mięsa, zachęcano do ciągnięcia, aż wyrwie on z ziemi roślinę. Mandragora rzucała przekleństwa na psa, który zdychał, a człowiek zatykając uszy, lub zagłuszając głos rośliny mógł uchronić się od śmierci. Korzeń mandragory był często używany w magicznych obrzędach, lub medycynie.

Wygląd

Mandragora była rośliną bulwiastą o bujnych i dużych liściach. Niczym nie odróżniałaby się od innych roślin, gdyby nie jej bulwa, kształtem przypominającym człowieka. Korzeń mandragory opisywany jako roślinny humanoid z czterema kończynami, torsem i głową. Mandragora jest roślina istniejącą naprawdę, lecz nie jest zabójcą, jak opisują ją legendy:

  • Mandragora lekarska - gatunek rośliny z rodziny psiankowatych, występującej naturalnie na terenie Europy Południowej i Bliskiego Wschodu. Jest rośliną uprawną, wykorzystywaną w celach leczniczych.

W środkach masowego przekazu

Mandragora występuje min. w serii powieści fantasy Harry Potter gdzie mandragora jest cennym składnikiem wielu eliksirów, oraz lekiem na spetryfikowanie. Jednak krzyk dojrzałej mandragory, wyrwanej z ziemi jest zabójczy, jedynie sadzonki ogłuszają. Mandragora występuje także w świecie gry Tibia i Legend: Legacy of the Dragons.

Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Mandragora_lekarska
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Mandragora_(ro%C5%9Blina)
-http://wiedzmin.wikia.com/wiki/Mandragora
-http://pl.harrypotter.wikia.com/wiki/Mandragora

sobota, 9 sierpnia 2014

Rosiczka przylądkowa - mięsożerca z Przylądka Dobrej Nadziei

  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Goździkowce
  • Rodzina: Rosiczkowate
  • Gatunek: Rosiczka przylądkowa(Drosera capensis)

Występowanie

Gatunek pierwotnie występował jedynie na terenie Przylądka Dobrej Nadziei w Republice Południowej Afryki. Obecnie gatunek spotykany poza granicami swojego naturalnego występowania, min. rosiczka przylądkowa jest gatunkiem inwazyjnym na terenie Nowej Zelandii. Preferuje tereny bagienne, brzegi jezior i rzek, wśród formacji roślinnej fynbos(południowoafrykański odpowiednik makii).

Ogólny opis

Ta mięsożerna roślina dorasta do ok. 30 cm wysokości, tworząc przyziemną rozetę. U starszych okazów krótka łodyga może zdrewnieć. Liście typu równowąskich, zielone o długości do 15 cm i szerokości do 5 mm. Wierzchołek liścia zwykle ścięty. Ogonek liściowy dosyć długi. Liście wzdłuż krawędzi posiadają włoski gruczołowe, bardzo często barwy czerwonej. Jest rośliną owadożerną. Dzięki słodkiej i bardzo lepkiej cieczy, wabi owady, które przyklejone do liścia, zostają następnie dodatkowo unieruchomione przez zwijający się liść. Owad następnie zostaje przetrawiony.

Rozmnażanie

Wzniesiony kwiatostan dorasta do 30 cm wysokości, a następnie na nim wytwarzanych jest ok. 15-30 jasnoróżowych, fioletowych, lub białawych kwiatów i średnicy ok. 2 cm, zebranych w grono pozorne. Nasiona rosiczki są drobne i podłużne, koloru czarnego. Roślina może się także rozmnażać przez podział i sadzonki korzeniowe.

Zagrożenia

Gatunek nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Rosiczka przylądkowa jest gatunkiem pospolitym i inwazyjnym.

Długość życia

Bylina.

Znaczenie dla człowieka

Roślina uprawiana w celach hobbystycznych na całym świecie. Bardzo prosta w hodowli i dobrze znosi błędy początkujących hodowców rosiczek. Uważana za roślinę inwazyjną na Nowej Zelandii i objęta na terenie tego kraju zakazem hodowli i dystrybucji.

Warunki uprawy

Na terenie Polski uprawiana jako roślina doniczkowa. Preferuje glebę kwaśną z dodatkiem piasku, lub perlitu, wilgotną, lub nawet stale mokrą. Lubi rozproszone światło i temperaturę od 15 do 30°C. Bardzo łatwo odbija się z korzenia np. po przymrożeniu. Wilgotność powietrza u tego gatunku zwykle nie ma większego znaczenia. Jak na rosiczkę posiada dosyć duży system korzeniowy, dlatego potrzebuje wysokiej doniczki(ok. 15 cm głębokości).

Ciekawostki


  • Roślina notowana w tzw. National Pest Plant Accord, czyli narodowym wykazie roślin inwazyjnych Accord. Wykaz ten zakazuje uprawy, dystrybucji i sprzedaży roślin w nim wymienionych na terenie Nowej Zelandii.
  • Mięsożerność rosiczek to ich przystosowanie do środowiska w którym rosną. Rośliny te rosną często na terenach bagiennych i kwaśnych, ubogich w składniki odżywcze, dlatego znalazły inną drogę pozyskiwania tych substancji. Dzięki wabiącej wydzieliny, wabią drobne zwierzęta, aby następnie jest złapać i przetrawić, uzyskując w ten sposób odżywcze pierwiastki, głównie azot.
  • Rosiczka przylądkowa jest jedną z najprostszych w uprawie roślin mięsożernych.
  • Rodzaj Drosera liczy ok. 100 gatunków rosiczek min. rosiczkę długolistną(Drosera anglica), rosiczkę Alicji(Drosera aliciae) i rosiczkę łyżeczkowatą(Drosera spatulata).

Bibliografia:
-http://roslinyowadozerne.eu/art/rosliny/drosera-capensis.php
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Rosiczka_przyl%C4%85dkowa
-https://en.wikipedia.org/wiki/Drosera_capensis
-https://naradka.wordpress.com/tag/drosera-capensis/
-http://www.growsundews.com/sundews/Drosera_capensis.html

czwartek, 7 sierpnia 2014

Ameiva major - amejwa z Martyniki

inne nazwy: gigantyczna amejwa z Martyniki*
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Gady
  • Rząd: Łuskonośne
  • Rodzina: Tejowate
  • Gatunek: Ameiva major

Występowanie

Gatunek był endemiczny dla dwóch wysp Petite Terre Islands, należących do Gwadelupy. Niegdyś sądzono iż występował na wyspie Martynika(jednak obecne badania to kwestionują). Preferował tereny o piaszczystym podłożu.

Ogólny opis

Ameiva major osiągał ok. 50 cm długości ciała, z czego 3/5 długości to długi ogon. Z opisów wynika iż czubek głowy jaszczurki był czerwony, natomiast reszta ciała koloru oliwkowego. U młodych osobników wzdłuż korpusu ciągły się dwa żółtawe paski, zanikające wraz z wiekiem. Spód ciała był jaśniejszy, żółtawy. Kończyny i ogon były nieco ciemniejsze, przybierając czasami koloru pomarańczowego.

Dymorfizm płciowy

Przypuszczalnie samce osiągały większe rozmiary.

Pożywienie

Zapewne drobne stawonogi.

Zachowanie

Ekologia gatunku bardzo słabo poznana. Przypuszczalnie tryb życia podobny do innych spokrewnionych amejw.

Rozród

brak danych.

Naturalni wrogowie

Przed przybyciem człowieka, przypuszczalnie brak. Później gatunki inwazyjne wprowadzone na wyspę, min. szczur śniady polujący na młode jaszczurki i zjadający ich jaja. Mógł konkurować o środowisko życia z legwanem szlachetnym.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Gatunek wymarł przypuszczalnie około roku 1840, jednak za wymarły został uznany dopiero w roku 1994. Przyczyny wymarcia nie są do końca poznane, lecz przypuszcza się iż poszczególne czynniki, jak degradacja środowiska przez rolnictwo, wprowadzenie gatunków inwazyjnych(szczur śniady), konkurencja ze strony legwana szlachetnego, oraz nakładające się kataklizmy naturalne(silne trzęsienie ziemi w roku 1843, podwodna erupcja wulkanu w 1843 roku, oraz silne huragany), mogły ostatecznie doprowadzić do wymarcia gatunku.

Ciekawostki

  • Gatunek został opisany w 1839 roku przez francuskiego zoologa André Marie Constant Duméril.
  • Spokrewniony gatunek Ameiva cineracea występujący na Gwadelupie(La Désirade, Marie-Galante i Îles des Saintes), także został uznany za gatunek wymarły. Przypuszczalnie jaszczurka wymarła po silnym huraganie, który zdegradował jej środowisko w 1928 roku.
  • Jaszczurki z rodzaju Ameiva są bardzo słabo poznanymi gatunkami.
  • Rodzaj Ameiva liczy 36 gatunków amejw, z czego 2 są uznawane za wymarłe. Do rodzaju zalicza się amejwe pospolitą(Ameiva ameiva), Ameiva chrysolaema i Ameiva provitaae.
Bibliografia:
-http://www.iucnredlist.org/details/1120/0
-https://en.wikipedia.org/wiki/Martinique_giant_ameiva
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Ameiva

Ptychodus - król mórz kredy

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Chrzęstnoszkieletowe
  • Rząd: Hybodontiformes
  • Rodzina: Ptychodontidae
  • Gatunek: Ptychodus mortoni

Występowanie

Przypuszczalnie występował na terenie Morze Środkowego Zachodu(niegdyś rozciągające się min. na terenie USA i Kanady) ok. 85 milionów lat temu(kreda). Prawdopodobnie preferował tereny przybrzeżne, prowadząc przydenny tryb życia.

Ogólny opis

Gatunek znany jedynie z kopalnych części zębów. Badacze sugerują iż gatunek mógł przypominać rekiny z rzędu dywanokształtnych, gdyż typowe stożkowate zęby rekina, przypominają te występujące u rekinów dywanowych. Zęby tworzyły płyty szczękowe, typu miażdżącego, które przypuszczalnie służyły do zgniatania muszli i skorup ofiar. Naukowcy szacują iż mógł osiągać 4-5 metrów długości ciała, choć niektórzy badacze spekulują iż mógł mierzyć nawet 10 metrów długości i być największym chrzęstnoszkieletowym kredy.

Dymorfizm płciowy

brak danych.

Pożywienie

Badacze sądzą iż jego ofiarami mogły padać nitkoskrzelne z rodziny Inoceramidae, amonity, a nawet pradawne morskie żółwie np. Desmatochelys.

Zachowanie

Przypuszczalnie podobnie jak rekiny dywanowe, prowadził przydenny tryb życia.

Rozród

brak danych.

Naturalni wrogowie

Możliwe iż duże mozazaury i plezjozaury.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Gatunek mógł wymrzeć podczas tzw. wymierania kredowego ok. 66 milionów lat temu, przypuszczalnie spowodowane uderzaniem planetoidy w Ziemie, lub wzmożonym wulkanizmem. Podczas owego zdarzenia wymarły wszystkie nieptasie dinozaury, wszystkie pterozaury, plezjozaury, mozazaury, belemity, amonity, większość linii otwornic, pszczół, roślin lądowych(z wyjątkiem paprotników), a także wiele innych organizmów. Niektórzy badacze sądzą jednak iż mógł przetrwać do wczesnego paleogenu, a nawet występować jeszcze 4 miliony lat temu w neogenie.

Ciekawostki


  • Ptychodus mógł być jednym z największych ryb chrzęstnoszkieletowych kredy, jednak oprócz zębów, nie odnaleziono innych skamieniałości ptychodusa, dlatego jego wielkość i wygląd to jedynie spekulację.
  • Pierwsze szczątki ptychodusa został opisane już w 1755 roku. Rodzaj został opisany przez szwajcarskiego biologa Louis'a Agassiz.
  • Obecnie do rodzaju Ptychodus klasyfikuje się 6-7 gatunków rekinów min. Ptychodus latissimus, Ptychodus occidentalis i Ptychodus mammillaris. Przypuszczalnie Ptychodus rugosus mógł osiągać ponad 14 metrów długości ciała, co czyniłoby go największym rekinem drapieżnym mezozoiku.
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Ptychodus_mortoni
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Ptychodus
-https://en.wikipedia.org/wiki/Ptychodus
-http://www.prehistoric-wildlife.com/species/p/ptychodus.html
-http://oceansofkansas.com/ptychodus.html

wtorek, 5 sierpnia 2014

Wypławek karpacki - wirek z Karpat

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Płazińce
  • Gromada: Wirki
  • Rząd: Wirki trójjelitowe
  • Rodzina: Dendrocoelidae
  • Gatunek: Wypławek karpacki(Dendrocoelum carpathicum)

Ogólny opis 

Gatunek słabo poznany. Nie znaleziono wiarygodnego opisu tego wirka dotyczącego dokładnych wymiarów zwierzęcia, zachowania i zwyczajów rozrodczych. Informacje zostaną uzupełnione jeśli zostanie znalezione wiarygodne źródło.

Wiarygodne dane

  • Wypławek karpacki osiąga ok. 18-20 mm długości ciała. Jego ciało jest wydłużone, brak kończyn, przednia część ciała tępo zakończona z dwoma niewielkimi czułkami. Kolor ciała ciemnobrunatny.
  • Żywi się głównie drobnymi skorupiakami i larwami owadów, lecz nie pogardzą rybim narybkiem, ikrą i martwą materią organiczną.
  • Występuje na terenie Europy. Jest reliktem glacjalnym, występującym jedynie na terenie Karpat i Sudetów.
  • Rodzaj  Dendrocoelum liczy kilka gatunków wypławków min. wypławka białego(Dendrocoelum lacteum)
Bibliografia:
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Dendrocoelum_carpathicum
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Dendrocoelum
-http://www.wikiwand.com/nl/Dendrocoelum_carpathicum

poniedziałek, 4 sierpnia 2014

Mydliczek mały - smaczna, lecz mała.

inne nazwy: goździnka 
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Promieniopłetwe
  • Rząd: Okoniokształtne
  • Rodzina: Mydliczkowate
  • Gatunek: Mydliczek mały(Gazza minuta)

Występowanie

Spotykany w Indo-Pacyfiku od Afryki Południowej przez Morze Czerwone, wybrzeże Indii, Azję południowo-wschodnią po wybrzeże wschodniej Japonii i Tongę na północy i Australię północną na południu. Dorosłe osobniki zamieszkują zwykle wody przybrzeżne i szelfowe od 10 do 75 metrów głębokości, preferując podłoże muliste, lub mulisto-piaskowe. Osobniki młodociane spotykane w pobliżu ujść rzek i estuariów.

Ogólny opis

Ryba osiąga 8-15 cm długości ciała, maksymalnie do 21 cm. Posiada bocznie spłaszczone ciało, romboidalne z wysokim wygrzbieceniem. Oczy dosyć duże, szczęki wysuwalne i dosyć szerokie. Płetwa grzbietowa dwudzielna, pierwsza część wysoka, trójkątna o 8 kolczastych promieniach. Druga niska, ciągnąca się po ogon ryby, oddzielona od pierwszej głębokim wcięciem i składająca się z 15-17 miękkich promieni. Płetwa odbytowa podobnie jak druga część grzbietowej, niska i rozpostarta od brzucha ryby po ogon, składająca się z 13-14 miękkich promieni. Łuski słabo widoczne. Ciało ryby srebrnawe z szaro-rdzawymi plamami na grzbiecie i bokach ciała.

Dymorfizm płciowy 

brak danych.

Populacja i zagrożenia

Gatunek spotykany powszechnie i obecnie nie są znane poważne zagrożenia dla tego gatunku. Ryba poławiana na niewielką skalę. Mydliczek mały jest klasyfikowany jako najniższego ryzyka na wyginięcie.

Pożywienie

Poluje na małe ryby, skorupiaki i wieloszczety.

Zachowanie

Gatunek o zmiennym zachowaniu społecznym. Osobniki tego gatunku można spotykać samotnie, w małych stadach, lub w dużych ławicach. Osobniki młodociane preferują wodę słonawą, dlatego spotykane są u ujść rzek i estuariów, natomiast osobniki dorosłe wolą wodę słoną. Swoją zdobycz łapie przy pomocy wysuwanej szczęki, a potencjalny pokarm przesiewa przy pomocy wyrostków filtracyjnych na łuku skrzelowym. W razie złapania przez drapieżnika, wydziela znaczną ilość śluzu.

Rozród

Słabo poznany. Tarło u tych ryb zwykle widoczne jest od kwietnia do czerwca, chociaż czasami okres rozrodczy może się wydłużyć. Samica składa od 5 do 20 tysięcy jaj.

Naturalni wrogowie

Większe ryby, ssaki i ptaki morskie.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Ryba poławiana na niewielką skalę. Lubiana ze względu na smaczne mięso, sprzedawane świeże, lub suszone, lecz ze względu na niewielkie rozmiary ryba nie cieszy się większym uznaniem. Często mięso tej ryby stosowane przy produkcji mączki rybnej.

Ciekawostki


  • Została opisana już w 1795 roku pod nazwą Scomber minutus.
  • Biologia i ekologia ryby, mimo swojego powszechnego występowania, nadal nie została dobrze poznana.
  • Do rodzaju Gazza klasyfikowanych jest 5 gatunków ryb, min. Mydliczek mały, Gazza achlamys, Gazza dentex, Gazza rhombea i Gazza squamiventralis.
Bibliografia:
-http://www.fishbase.org/summary/4462
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Mydliczek_ma%C5%82y
-http://www.iucnredlist.org/details/166575/0

sobota, 2 sierpnia 2014

Leptophryne cruentata - zdziesiątkowana przez wybuch wulkanu

inne nazwy: ropucha krwista*
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Płazy
  • Rząd: Płazy bezogonowe
  • Rodzina: Ropuchowate
  • Gatunek: Leptophryne cruentata

Występowanie

Występuje endemicznie na wyspie Jawa, zamieszkując jedynie okolice gór Gunung Pangrango, Mount Gede i Curug Luhur. Płaz spotykany w ekotonach(środowisko przejściowe) między nizinnym lasem deszczowym, a górskim lasem deszczowym. Preferuje siedliska w pobliżu starorzeczy, powstałych za sprawą górskich potoków.

Ogólny opis

Ropucha mierzy przeciętnie 2-4 cm długości ciała. Posiada smukłe ciało z guzkowatą skórą. Palce połączone płoną pławną, zaś środkowy palec jest nieco pogrubiały. Na głowie widoczne zgrubienia, pod którymi umieszczone są ciemnobrązowe oczy. Brak gruczoły przyusznego. Występują dwie odmiany barwne tej żaby. Pierwsza forma czarna w czerwone marmurkowate plamy na całym ciele, druga podobna, lecz z dodatkowymi jaskrawo żółtymi plamami na grzbiecie. Kijanka mała i całkowicie czarna.

Dymorfizm płciowy

Samica nieco większa od samca.

Populacja i zagrożenia

Gatunek obecnie klasyfikowany jako krytycznie zagrożony. Do 1976 roku ropucha była w miarę pospolita na swoim niewielkim zakresie. Populacja w przeciągu ponad 10 lat nieco zmniejszyła się w wyniku przekształcania środowiska naturalnego przez człowieka, zwłaszcza niszczenia starorzeczy górskich, gdzie ropucha się rozmnażała. Niewykluczone iż choroba grzybicza chytridiomikoza także odegrała swoją rolę. Największym ciosem dla tej żaby okazała się jednak erupcja wulkanu Galunggung, która zniszczyła ogromne połacie górskich lasów i niemal całkowite wyginięcie ropuchy Leptophryne cruentata. Od roku 1990 do 2003 płaz uważany był za potencjalnie wymarłego, jednak odnaleziono jednego osobnika w pobliżu wodospadu Cibeureum. Obecnie ropucha występuje na terenie Parku Narodowego Gunung Gede Pangrango, gdzie jest objęta całkowitą ochroną. Realizuje się także program hodowli ropuchy w niewoli.

Pożywienie

Niewielkie stawonogi.

Zachowanie

Słabo poznane. Gatunek w naturalnym środowisku obserwowany niezwykle rzadko.

Rozród

Słabo poznany. Samica znosi ok. 200 małych czarnych jajek w starorzeczach potokowych. Pojedyncze jajeczko ma nieco ponad 1 mm średnicy.

Naturalni wrogowie

Ropucha wydziela toksyczny ekstrakt skórny, dlatego dla większości drapieżników nie jest potencjalną ofiarą.

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Gatunek nie posiada szczególnego znaczenia dla człowieka.

Ciekawostki


  • Jest jednym z najbardziej zagrożonych płazów świata.
  • Został opisany w 1838 roku przez szwajcarskiego zoologa Johann'a Jakob'a von Tschudi.
  • Epitet gatunkowy "cruentata" oznacza w polskim tłumaczeniu "krwawić", co odnosi się do krwistoczerwonych plam na ciele.
  • Do rodzaju Leptophryne zaliczana jest ponadto bardziej pospolitsza ropucha Leptophryne borbonica, występująca na terenie Indonezji, Malezji, Tajlandii i Brunei. 
Bibliografia:
-http://www.iucnredlist.org/details/54815/0
-http://amphibiaweb.org/species/339
-https://en.wikipedia.org/wiki/Bleeding_toad