Pandan trwały - drzewo kolonista

inne nazwy: pochutnik trwały

• Królestwo: Rośliny 
• Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
• Klasa: Okrytonasienne
• Rząd: Pandanowce
• Rodzina: Pandanowate
• Gatunek: Pandan trwały(Pandanus utilis)

Występowanie

Pandan trwały rośnie endemicznie w wilgotnych lasach Madagaskaru, Mauritiusu i Seszeli. Został wprowadzony do lasów Ameryki Środkowej, Karaibów, Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Indii i Indonezji.

Ogólny opis

Jest rośliną pokroju drzewiastego, dorastającą do 20 metrów wysokości i o rozłożystej koronie. Wytwarza korzenie przybyszowe. Jasnobrunatny pień pokryty jest bliznami liściowymi. Wiecznie zielone liście są cienkie i długie, dorastając do 150 cm długości i 10 cm szerokości. Są zwykle sztywne, skórzaste i pokryte szaroniebieskim nalotem. Na brzegach liściowych znajdują się czerwone kolce. Nie wytwarza odrostów bocznych.

Rozmnażanie

Roślina dwupienna. Kwiaty męskie wytwarzane w formie długich, kremowych kłosów o długości ok. 20-30 cm i bardzo mocnym, przyjemnym zapachu. Kwiaty żeńskie w formie kulistej, zamieszonej na długiej szypułce, o średnicy ok. 10-15 cm. Owoc w formie synkarpium o kulistej formie. Osiąga ok. 20-25 cm średnicy. Pierwotnie koloru zielonego, lecz wraz z dojrzewaniem staje się pomarańczowy. Pojedynczy egzemplarz, złożony jest z kilkudziesięciu pojedynczych owoców. Nasiona zebrane w bielmie. Kiełkują w sprzyjających warunkach po 3-4 tygodniach.

Zagrożenia

Nie jest gatunkiem zagrożonym, licznie występuje na swoim naturalnym zasięgu. Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Roślina od wieków używana przez rodzime ludy do wyrobów różnych materiałów i żywności. Liście idealnie zadawały się do wyrobów plecionych np. koszyków, sieci, kapeluszy, mat, łodzi a nawet papieru. Owoce jadalne, choć niezbyt smaczne. Zwykle używane jako dodatek do potraw. Obecnie korzenie rośliny wykorzystywane przy produkcji pędzli, natomiast bielmo nasion spożywane po uprażeniu. Jest także popularną rośliną doniczkową, a w niektórych cieplejszych rejonach, ogrodową.

Warunki uprawy

Na terenie Polski jest rośliną uprawianą doniczkowo. Lubi miejsca nasłonecznione, lecz nie lubi pełnego słońca. Wymaga podłoża z dodatkiem ziemi gliniastej i warstwą drenażową. Najlepsza jest mieszanka ziemi liściowej z torfem i gliną. Nie lubi częstego przesadzania. Najlepiej rośnie w podwyższonej wilgotności powietrza(częste zraszanie) i temperaturze powyżej 15°C. Latem można wystawiać na zewnątrz. Nie lubi nawozów azotowych, dlatego należy nawozić roślinę nawozami o zmniejszonej ilości tego pierwiastka, najlepiej od stycznia do sierpnia, z stanem spoczynku od września do stycznia.

Ciekawostki

• Nie którzy badacze sądzą iż pandan trwały występował endemicznie jedynie na Madagaskarze, a na Mauritius i inne wyspy Seszeli, został wprowadzony przez ludzi, którzy uprawiali tą roślinę.
• W swoim naturalnym ekosystemie jest rośliną pożyteczną, zapobiegając erozji gleby na terenach przybrzeżnych.
• Roślina została opisana przez francuskiego przyrodnika Jean'a Baptiste Bory de Saint-Vincent.
• Rodzaj Pandanus(Pandan) liczy ok. 600 gatunków roślin min. pandana wonnego(Pandanus odorifer), pochutnika amarylkolistnego(Pandanus amaryllifolius) i pandana połaciowego(Pandanus tectorius).

Bibliografia:

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Pandan_trwa%C5%82y

-http://eol.org/pages/1003551/overview

-https://en.wikipedia.org/wiki/Pandanus_utilis