sobota, 31 sierpnia 2013

Chloranthus serratus - zielonokwiat ząbkowany

inne nazwy: zielonokwiat ząbkowany*


  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Zieleńcowce
  • Rodzina: Zieleńcowate
  • Gatunek: Chloranthus serratus

Występowanie

Występuje w Chinach, przede wszystkim na terenach o dużej wilgotności powietrza(lasy, bagna mokradła, zarośla, dolinach).

Ogólny opis

Roślina rośnie do 15-50 cm wysokości. Pędy są wyprostowane, nagie, zazwyczaj z parą wyrastających z nich liści. Liście są zielone, przeciwstawne, eliptyczne, jajowate, ząbkowane na brzegach i zaoszczone na czubku zwykle owłosione z wyraźnie widocznymi 6-8 parami żył. Liście mają zwykle 7-15 cm długości.

Rozmnażanie

Kwitnie w kwietniu i maju. Białe, malutkie kwiaty zebrane w grono na podwójnej szypułce. Zazwyczaj posiadają po 3 pręciki. Zapylane są owady, lub przez wiatr. Małe, zielone i kuliste nasiona w postaci pestkowca uwalniane są w lipcu i sierpniu.

Zagrożenia

Roślina jest rzadko spotykana, lecz nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Czasami bywa uprawiana jako roślina ozdobna i w celach leczniczych.

Długość życia

Roślina wieloletnia.

Znaczenie dla człowieka

Korzeń rośliny jest stosowany w medycynie, posiada silny zapach kamfory, dlatego używana jako składnik herbat.

Warunki uprawy

Czasami bywa uprawiana. Preferuje glebę mocno wilgotną, przepuszczalną w pół-cienistym miejscu. Czasami bywa kłopotliwy ze względu na utrzymanie odpowiedniej wilgotności gleby.

Ciekawostki

  • Pierwotnie opisany przez Johanna Jakoba Roemera i Josefa Augusta Schultesa, później opis został zaktualizowany przez Carla Petera Thunberga.
  • Wyróżnia się dwie odmiany botaniczne zielonokwiatu ząbkowanego(Chloranthus serratus var. serratus i Chloranthus serratus var. taiwanensis).
  • Do rodzaju zielonokwiatów(Chloranthus) należą ok. 17 gatunków roślin min. Chloranthus japonicus, Chloranthus multistachys, Chloranthus sessilifolius.

Bibliografia:
-https://sv.wikipedia.org/wiki/Chloranthus_serratus
-http://www.plantdelights.com/Chloranthus-serratus-for-sale/Buy-Serrate-leaf-Perennial-Chloranthus/
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Zielonokwiat

czwartek, 29 sierpnia 2013

Myrmecomantis atra - modliszka mrówcza

inne nazwy: modliszka mrówcza*


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Stawonogi
  • Gromada: Owady
  • Rząd: Modliszki
  • Rodzina: Amorphoscelididae
  • Gatunek: Myrmecomantis atra

Ogólny opis

Gatunek słabo poznany. Nie znaleziono wiarygodnego opisu tego owada dotyczącego wymiarów zwierzęcia, zachowania i zwyczajów rozrodczych. Informacje zostaną uzupełnione jeśli zostanie znalezione wiarygodne źródło.

Wiarygodne dane 

  • Młode, jak i dorosłe osobniki upodabniają się do mrówki w celu uniknięcia ataku ze strony drapieżników.
  • Występuje w Australii, prawdopodobnie zasiedla tereny trawiaste i porośnięte krzewami.
  • Żywi się owadami, zwłaszcza muchówkami, motylami itp. 
  • Została po raz pierwszy opisana przez włoskiego entomologa i biologa Ermanno Giglio-Tos w 1913 roku.
  • Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Myrmecomantis.
  • Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Bardzo rzadko hodowana.

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Myrmecomantis_atra
-https://es.wikipedia.org/wiki/Myrmecomantis_atra
-https://it.wikipedia.org/wiki/Myrmecomantis_atra
-http://bie.ala.org.au/species/Myrmecomantis+atra

wtorek, 27 sierpnia 2013

Rzekotka drzewna - żaba meteorologa


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Płazy
  • Rząd: Płazy bezogonowe
  • Rodzina: Rzekotkowate
  • Gatunek: Rzekotka drzewna(Hyla arborea)

Występowanie

Zamieszkuje Południową i Środkową Europe, południową część Szwecji na północ i północną część Włoch i Grecję na południe oraz od Hiszpanii i Portugalii na zachodzie po Kaukaz i Krym na wschodzie. Zasiedla także Afrykę północno-zachodnią i Azję Mniejszą. Wprowadzona na Wyspy Brytyjskie i reintrodukowana na Łotwę. Prawdopodobnie występuje w Iranie i występowała w Libanie. Jest gatunkiem lubiącym tereny nizinne, choć może występować na wysokościach do 2300 m n.p.m.. Najbardziej preferuje rzeczne i leśne doliny, lecz spotykana także w pobliżu stawów, trzcinowisk, terenów podmokłych, widnych lasów liściastych i mieszanych w pobliżu zbiorników wodnych, a także niektóre populacje zasiedlają tereny miejskie. Unika gęstych lasów.

Ogólny opis

Rzekotka drzewna jest niewielką żabą, osiągającą 4-6 cm długości ciała o dosyć kształtnej budowie ciała. Masa płaza waha się w zależności od płci i wynosi 8-9 g dla samców i 10-15 g dla samic. Skóra zwykle jest gładka i lśniąca na grzbiecie i chropowata na brzuchu. Ubarwienie żaby jest zmienne w zależności od pory roku, środowiska życia i wilgotności powietrza. Rzekotka jest zwykle zielona na grzbiecie, choć może przyjąć także kolor żółty, żółtozielony, brunatny, a nawet niebieski i czarny. Cechą charakterystyczną tej rzekotki jest ciemna smuga biegnąca po bokach żaby od ud po nozdrza. Brzuch żaby jest zwykle żółtawy lub białawy z delikatnymi plamkami. Oko żaby jest mocno wyłupiaste z brunatnożółtą tęczówką. Długie, nieco dłuższe od ciała kończyny tylne są wyposażone(podobnie jak kończyny przednie) w długie palce posiadające przylgi, dzięki czemu żaba sprawnie wspina się po gładkich powierzchniach.

Dymorfizm płciowy

Dosyć wyraźny, samica jest nieco cięższa od samca. Samce posiadają ciemniejszy kolor na podgardlu, a ponadto wyposażone są w dosyć duży worek krtaniowy, umożliwiający mu wydawanie donośnych dźwięków. Samce wytwarzają także podczas okresu rozrodczego modzel(zgrubienie naskórka) na kciukach.

Populacja i zagrożenia

Rzekotka drzewna klasyfikowana jest jako gatunek najmniejszej troski, choć populacja płaza stale maleje. W Europie Zachodniej populacja rzekotki jest mocno pofragmentowana, lecz w Polsce i Holandii zanotowano wzrost liczebności rzekotki drzewnej. Głównym zagrożeniem dla rzekotki jest przekształcanie jej naturalnego środowiska(osuszanie mokradeł, wyrąb lasów, budowa dróg), a także zanieczyszczenie wód i używanie szkodliwych środków owadobójczych. Ocieplenie klimatu(suche lata) mogą się także przyczynić do wysokiej śmiertelności żab. W Danii zanotowano spadek populacji, związany z chowem wsobnym. W Polsce żaba podlega ochronie i uważana jest za gatunek średnio liczny.

Pożywienie

Owady, pajęczaki i czasami ślimaki. Zanotowano iż dorosła rzekotka drzewna gustuje bardziej w chrząszczach i pająkach. Kijanka żywi się glonami, szczątkami roślin i obumarłą materią organiczną.

Zachowanie

Rzekotka drzewna jest gatunkiem lądowego płaza, który swoją aktywność unaocznia o świcie i po zmierzchu. W ciągu dnia ukrywa się pośród roślinności i trudno ją dostrzec. Całe życie spędza wspinając się po gałęziach, liściach, a nawet wysokich źdźbłach trawy, schodząc na ziemie jedynie przygotowując się do snu zimowego i w czasie godów. Jest gatunkiem ciepłolubnym. Rzadko wchodzi do wody(w okresie rozrodczym), choć pływać potrafi sprawnie. Rzekotka hibernuje od października do marca-kwietnia, w wilgotnej ziemi.

Rozród

Okres rozrodczy rzekotki drzewnej jest inny w zależności od szerokości geograficznej na której występują. Zwykle przypada od kwietnia do maja(Rumunia marzec-maj). Żaby zwykle schodzą na brzeg, w nocy ukrywając się w wodzie. Po zapadnięciu zmroku samce rozpoczynają rechotanie, usadawiając się nad powierzchnią wody. Samice przyciągane rechotaniem, zbliżają się do źródła dźwięku. Samica zwykle wybiera samca o najciemniejszym ubarwieniu. Para formują ampleksus, a samica składa 750-2000 jajek, które są natychmiastowo zapładniane przez samca. Jajka opadają na dno zbiornika w postaci kłębów. Pojedyncze jajo posiada średnice 1,5-2 mm, a średnica galaretowatej osłonki wynosi 3-4 mm. Po około 2 tygodniach wylęgają się kijanki o długości 4-5 cm. Zwykle są żółtozielone lub zielone z jasnymi cętkami. Kijanki są dosyć żywe, lecz bardzo powolne. Po upływie 2 miesięcy, żaby wychodzą na ląd z przeciętną długością ciała 1-1,5 cm. Kijanki, które przed zimą nie zdążyły całkowicie się przekształcić, zimują i przechodzą metamorfozę następnego roku. Samce dojrzewają po roku, a samice po upływie 2 lat.

Naturalni wrogowie

Ptaki wodne, ryby drapieżne(zwłaszcza łososiowate, szczupaki, okonie, bassy), szop pracz, węże, ropuchy, koty, norki itp.. Kijanki dodatkowo narażone na ataki dużych drapieżnych owadów np. larwy ważki. Skóra rzekotki wytwarza śladowe ilości toksyny.

Długość życia

W naturze przeciętnie 6-7 lat, choć mogą dożyć nawet 15 lat.

Znaczenie dla człowieka

Czasami, choć rzadko hodowana w niewoli. Niegdyś trzymana w domach i używana do prognozowania pogody. Rzekotka wspinając się najwyżej prognozowała dobrą pogodę, natomiast schodząc z umieszczonej drabinki pochmurną i deszczową.

Ciekawostki


  • Jest blisko spokrewniona z rzekotką śródziemnomorską od której odróżnia się smugą biegnącą po bokach rzekotki drzewnej. Obie żaby dają także bezpłodne hybrydy.
  • Została opisana w 1758 roku przez szweda Korola Linneusza.
  • Rzekotka drzewna i śródziemnomorska występują wspólnie na terenie Hiszpanii, Portugalii i Afryki Północnej, a dodatkowo we Francji występuje wspólnie z Hyla sarda(rzekotka sardyńska*). Obecnie w Europie, Bliskim Wschodzie i Afryce Północnej występuje 5 gatunków rzekotkowatych(poza trzema wymienionymi powyżej, dodatkowo Hyla savignyi[rzekotka środkowowschodnia*] i Hyla heinzsteinitzi[krytycznie zagrożony płaz, prawdopodobnie wymarły]).
  • Samiec rzekotki drzewnej uznawany jest w Polsce za najgłośniejszego płaza. Rechot słyszalny jest z odległości kilku kilometrów.
  • W Polsce prywatna hodowla rzekotki drzewnej jest zabroniona.
  • Rzekotka drzewna jest odporna na jad osy, dzięki czemu może bez trudu na nią polować.
  • Badania wykazały iż kijanki rzekotki drzewnej często współwystępują i dobrze znoszą obecność kijanek kumaka nizinnego, za to w mniejszym stopniu tolerują obecność larw traszki zwyczajnej, grzebieniastej i ropuch.
  • Zaobserwowano iż w miejscu, gdzie kijanki rzekotki drzewnej są w większym stopniu narażone na ataki drapieżników, wyrastają większe ogony.
  • Badania wykazały iż na rzekotce drzewnej żyje 5 gatunków pasożytniczych robaków.
  • Rodzina rzekotkowatych liczy około 890 gatunków żab. Większość występuje w strefie tropikalnej.
  • Z rzekotki drzewnej wyodrębniono kilka podgatunków, z czego 6 występuje w Europie.
  • Niegdyś Hyla savignyi Hyla sarda były uznawane za podgatunki rzekotki drzewnej.
  • Rodzaj Hyla liczy 33 gatunków rzekotek. Do niego zaliczana jest rzekotka zielona (Hyla cinerea), rzekotka jadowita (Hyla versicolor) i rzekotka ptasia (Hyla avivoca).

Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Rzekotka_drzewna
-https://en.wikipedia.org/wiki/European_tree_frog
-http://www.iucnredlist.org/details/10351/0
-http://amphibiaweb.org/species/718

niedziela, 25 sierpnia 2013

Lucjan gwinejski - lucjan Afryki


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Promieniopłetwe
  • Rząd: Okoniokształtne
  • Rodzina: Lucjanowate
  • Gatunek: Lucjan gwinejski(Lutjanus dentatus)

Występowanie

Zasiedla strefę przybrzeżną, głównie wody o kamienistym dnie i rafy koralowe, lecz wpływa także do lagun i rzek Afryki zachodniej od Zatoki Gwinejskiej po Angole.

Ogólny opis

Lucjan gwinejski jest dużą rybą dorastającą do 150 cm długości, z wagą do 50 kg. Głowa jest lekko zaokrąglona, a wargi są grube. Przedoczodołowe kości są szerokie, a oko dosyć duże. Ryba posiada ostre kolce na płetwie grzbietowej. Grzbiet ryby jest zwykle szary, a reszta ciała jasnopomarańczowa do lekko różowego. Lucjan posiada ostre zęby

Dymorfizm płciowy

 Prawdopodobnie brak.

Populacja i zagrożenia

Ryba jest poławiana, lecz nie ma szczególnego znaczenia w rybołówstwie. Jest lubiana przez wędkarzy, gdyż jest rybą waleczną. Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia i uważana jest za lokalnie liczną. Najliczniejsza populacja występuje w Zatoce Gwinejskiej.

Pożywienie

Ryby, skorupiaki i głowonogi.

Zachowanie

Lucjan tworzy ławicę, które składają się z ryb o podobnej wielkości. Straszę ryby przebywają zazwyczaj na większych głębokościach niż młode osobniki. Lucjan gwinejski najbardziej lubi przebywać w pobliżu raf koralowych i w pobliżu wraków statków, gdzie łatwo o pożywienie.

Rozród

Brak bliższych danych.

Naturalni wrogowie

Głównie rekiny(lamna śledziowa, żarłacz biały, żarłacz tępogłowy) i ssaki morskie(orka karłowata, delfiny).

Długość życia

Prawdopodobnie około 50 lat.

Znaczenie dla człowieka

Jest rybą poławianą, lecz większą popularnością cieszy się wśród wędkarzy, ze względu na swoją waleczność.

Ciekawostki


  • Łacińska nazwa ryby Lutjanus dentatus oznacza w tłumaczeniu lucjan zębaty.
  • Nazwa angielska ryby African brown snapper, oznacza afrykański lucjan brązowy. Natomiast istnieje inny lucjan o angielskiej nazwie Guinea snapper(Lutjanus endecacanthus), który tłumaczy się jako lucjan gwinejski, lecz jest to zupełnie inny gatunek.
  • W 1830 roku zoolog Achille Valenciennes nadał rybie łacińską nazwę Mesoprion retrospinis, lecz obecna została jej nadana w 1952 roku przez Delais'a.
  • Do rodzaju Lutjanus zalicza się 66-69 gatunków lucjanów, min. lucjana Jana(Lutjanus johnii), lucjana purpurowego(Lutjanus purpureus) i lucjana lampaskiego(Lutjanus fulviflamma).          
Bibliografia:
-http://www.fishbase.org/error/mysqlerr.php?db=fbquizv2
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Lutjanus
- http://www.iucnredlist.org/details/194394/0

piątek, 23 sierpnia 2013

Krągłogłówka uszasta - prawie jak agama kołnierzasta

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Gady
  • Rząd: Łuskonośne
  • Rodzina: Agamowate
  • Gatunek: Krągłogłówka uszasta(Phrynocephalus mystaceus)

Występowanie

Zasiedla pustynie i półpustynie o piaszczystym podłożu na terytorium Iranu, północnego Afganistanu, wschodniego Kaukazu, Kazachstanu oraz prawdopodobnie w południowej części Obwodu astrachańskiego.

Ogólny opis

Krągłogłówka uszasta jest dosyć duża jaszczurką osiągającą często długość 24 cm, co czyni ją największym przedstawicielem rodziny Phrynocephalus. Na ciele krągłogłówki widnieją nieregularne jasne plamy, a ubarwienie jaszczurki najczęściej zależy od koloru podłoża na którym przebywa, lecz zwykle jest kremowa lub jasnobrązowa. Brzuch jest zwykle jaśniejszy od reszty ciała, a u dorosłych osobników na klatce piersiowej widnieje czarna plama. Ogon jaszczurki jest długi, gruby, lekko spłaszczony i stanowi środek komunikacji z innymi przedstawicielami swojego gatunku, dlatego często jest wyginany i zwijany. Kończyny posiadają długie palce, na których znajdują się wydłużone łuski zwiększające powierzchnie, dzięki czemu gad sprawnie porusza się po piasku. Najbardziej charakterystyczną cechą krągłogłówki jest występowanie nietypowych fałdów skórnych w okolicy pyska, które w stanie podniecenia są unoszone i wraz z łuskami imitującymi zęby, dają złudzenie iż jaszczurka jest groźnym przeciwnikiem. Dodatkowo różowe ubarwienie wewnątrz pyska, mocno kontrastuje z jasnym ubarwieniem krągłogłówki. Uniesione wyrostki przypominają uszy stąd zwyczajowa nazwa jaszczurki.

Dymorfizm płciowy

Samiec jest większy i bardziej masywniejszy od samicy. U samców zaobserwowano także intensywniejsze ubarwienie, zwłaszcza plam i lepiej rozwinięte fałdy w okolicach pyska.

Populacja i zagrożenia

Krągłogłówka uszasta nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia i nie jest wymieniana w żadnych załącznikach CITES i Aneksie UE. Jaszczurka uważana jest za lokalnie pospolitą i nie zauważono żadnych poważnych zagrożeń dla tego gatunku.

Pożywienie

Niewielkie bezkręgowce, zwłaszcza pustynne owady(prostoskrzydłe, mrówki).

Zachowanie

Jest na ogół zwierzęciem o dziennym trybie życia, funkcjonuje na powierzchni nawet w najgorętsze pory dnia, unikając kontaktu z gorącym piaskiem unosząc tułów i ogon i stojąc jedynie na dwóch łapach, chłodząc dwa luźne kończyny. Jaszczurka przebywa głównie w małych koloniach z jednym dominującym samcem i kilkoma samicami. Między samcami często dochodzi do starć. Samce rozpościerają fałdy skórne i zawijają ogon w spiralę, dodatkowo głośno sycząc, lecz jeśli ta poza nie zniechęci rywala, dochodzi do walki. Zaobserwowano hierarchie w haremie samic. Jaszczurka jest znana także z błyskawicznego zakopywania się w piasku w razie zagrożenia. Unika obszarów porośniętych roślinnością i pokrytych skałą. Budują nory, które mogą osiągać ponad 1 metr głębokości. Zazwyczaj te głębsze służą krągłogłówkowi do zimowania. Gatunek zapada w sen zimowy od września do kwietnia.

Rozród

Okres rozrodczy przypada zazwyczaj po ok. 3 tygodniach po zakończeniu snu zimowego. Samce prezentują się przed samicami, rozpościerając fałdy skórne oraz ponosząc ogon na grzbiet i zwijając go w spiralę. Zainteresowana samica porusza głową w stronę samca, natomiast samica nie zainteresowana godami udaje martwą przed samcem. Samice od maja do lipca znoszą 1-6 jaj w specjalnie przygotowanej komorze lęgowej. Inkubacja trwa do 50 dni, a młode krągłogłówki posiadają ok. 5 cm długości.

Naturalni wrogowie

Zdziczałe psy, koty, węże, ptaki drapieżne, dzierzby itp.

Długość życia

ok. 10 lat.

Znaczenie dla człowieka

Jaszczurka jest najczęściej hodowanych przedstawicieli rodzaju Phrynocephalus, lecz większość osobników pochodzi z odłowów i często nie przeżywają transportu.

Ciekawostki


  • Wyróżnia się dwa podgatunki krągłogłówki uszastej(Phrynocephalus mystaceus mystaceus  i Phrynocephalus mystaceus galli).
  • Został opisany w 1776 przez zoologa i botanika Petera Simona von Pallasa.
  • Angielska nazwa jaszczurki "Secret Toadhead Agama" może oznaczać skrytą agamę ropuszogłową.
  • Rodzaj Phrynocephalus liczy ponad 45 gatunków krągłogłówek min. krągłogłówkę słoneczną(Phrynocephalus helioscopus), krągłogłówkę perską(Phrynocephalus persicus) i krągłogłówkę śnieżną*(Phrynocephalus theobaldi).
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Phrynocephalus_mystaceu
-http://www.terrarium.pl/t/species/_/phrynocephalus-mystaceus-kragloglowka-uszasta-r380
-http://www.terrarium.com.pl/15298-phrynocephalus-mystaceus-kragloglowka-uszasta/
-http://smakterrarium.pl/mala-jaszczurka-wielka-paszcza-phrynocephalus-mystaceus/

czwartek, 22 sierpnia 2013

Bengalik złotobrzuchy - malutki żółtobrzuszek

inne nazwy: żółtobrzuszka, żółtobrzuszek


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ptaki
  • Rząd: Wróblowe
  • Rodzina: Astryldowate
  • Gatunek: Bengalik złotobrzuchy(Amandava subflava)

Występowanie

Zasiedla Afrykę subsaharyjską, między innymi Sudan, Ghanę, Nigerię, Kamerun, Republikę Środkowej Afryki, południowy Sudan, zachodnią Etiopię, całą Afrykę środkową do północnej Namibii i północnej Republiki Południowej Afryki. Został wprowadzony do wielu krajów o ciepłym klimacie, między innymi do Kuwejt. Zamieszkuje zwykle bagna, tereny podmokłe, okolice strumieni o bogatej roślinności. Pożywienia szuka zwykle na suchych terenach otwartych.

Ogólny opis

Bengalik złotobrzuchy jest najmniejszym przedstawicielem rodziny astryldowatych, długość jego ciała rzadko przekracza 9 cm. Głowa i grzbiet ptaka jest koloru szarozielonego, ogon i skrzydła są brunatne, a pierś i brzuch ptaka intensywnie żółtopomarańczowa z prążkowanymi bokami. Przez oko samca przebiega czerwona smuga. Dziób ptaka jest zwykle czerwony.

Dymorfizm płciowy

Upierzenie samca posiada bardziej intensywny kolor. Samicy brak czerwonej smugi biegnącej przez oko samca. W okresie godowym samce wabią partnerki śpiewem, samice wydobywają z siebie jedynie pojedyncze ćwierkanie.

Populacja i zagrożenia

Gatunek jest opisywany jako niezbyt częsty lub lokalnie i sezonowo częsty. Wielkość populacji tego bengalika nie została oceniona ilościowo, lecz jest dosyć duża. Jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski. Jest jednym z najczęściej hodowanym astryldów.

Pożywienie

Głównie nasiona traw, lecz zjada również zielone części roślin, urozmaicając swoją dietę w małe bezkręgowce.

Zachowanie

Poza sezonem rozrodczym, bengalik żyje w małych grupach. Pożywienia szuka głównie na ziemi pośród traw, lecz trudno go wypatrzeć. Jest pokojowo nastawiony do innych gatunków małych ptaków. Przesiaduje głównie na niskich krzewach, trzcinach i kępach traw. W nocy wolą ukrywać się pośród roślinności.

Rozród

Sezon rozrodczy rozpoczyna się zazwyczaj pod koniec pory deszczowej, na początek pory suchej. Podczas pory godowej samce stają się bardzo terytorialne. Gniazdo budują głównie wśród trzcinowisk i jest ono zazwyczaj kuliste z bocznym rurowym wejściem. Samiec zazwyczaj zbiera budulec, a samiczka wyściela je suchą trawą i piórami. Zazwyczaj podczas budowy gniazda dochodzi do godów, podczas których samiec wyjątkowo dużo śpiewa, aż dojdzie do kopulacji. Samica składa zwykle 3-5 jaj, które wysiadywane są przed oboje partnerów przez ok. 12 dni. Po upływie 24 dni młode opuszczają gniazdo, lecz nadal są karmione przez rodziców. Okres uzyskania całkowitej samodzielności i dojrzałości płciowej jest kwestią sporną. Prawdopodobnie dojrzałość uzyskują po 16 miesiącu życia.

Naturalni wrogowie

Większe ptaki drapieżne, kotowate, węże itp.

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Jest jednym z najczęściej hodowanych astryldów, który jest lubiany ze względu na swoje pokojowe usposobienie w stosunku do innych ptaków egzotycznych. Problematyczność wiąże się tylko z utrzymaniem temperatury, która musi być na poziomie 20-25*C, a obniżenie jej może wiązać się ze śmiercią ptaka.

Ciekawostki


  • Został opisany przez Louisa Jean Pierre Vieillot'sa w 1819 roku.
  • Wyróżnia się dwa podgatunki bengalika złotobrzuchego(Amandava subflava subflava Amandava subflava clarkei). Amandava subflava subflava posiada intensywniejszy kolor na brzuchu niż Amandava subflava clarkei, lecz jest troszkę mniejszy.
  • Czasami w literaturze można spotkać się z dwiema innymi nazwami: Fringilla subflava i Sporaeginthus subflavus.
  • W Polsce cena za parę ptaków waha się w granicach 300 zł.
  • Bengalik złotobrzuchy jest spokrewniony z dwoma innymi reprezentantami rodzaju Amandava, bengalikiem oliwkowym(Amandava formosa) i bengalikiem czerwonym(Amandava amandava).

Bibliografia:
-http://www.ptakiozdobne.pl/296_Bengalik_zlotobrzuchy.html
-http://www.hbw.com/species/zebra-waxbill-amandava-subflava
-https://en.wikipedia.org/wiki/Orange-breasted_waxbill
-http://www.finchinfo.com/birds/finches/species/goldbreasted_waxbill.php

środa, 21 sierpnia 2013

Wampir zwyczajny - wampiry jednak istnieją!

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ssaki
  • Rząd: Nietoperze
  • Rodzina: Liścionosowate
  • Gatunek: Wampir zwyczajny(Desmodus rotundus)

Występowanie

Zamieszkuje suche i wilgotne tereny tropikalne i subtropikalne(głównie lasy) do 2400 m n.p.m od Argentyny i Chile po Meksyk.

Ogólny opis

Wampir zwyczajny jest małym nietoperzem osiągający długość ciała 70-90 mm i rozpiętość skrzydeł 350-400 mm z wagą od 15 do 50 gramów. Sierść na grzbiecie jest szaro-brązowa, wyraźnie jaśniejsza na spodzie ciała(srebrnoszara). Pyszczek jest płaski, oczy malutkie, uszy szpiczaste, a nos kształtem przypomina liść. Uropatagium jest pomniejszone. Czaszka jest stosunkowo duża, aby mały pyszczek mógł pomieścić duże i ostre siekacze i kły. Język nietoperza posiada dwa boczne rowki, które rozszerzają się i kurczą podczas posilania się. 

Dymorfizm płciowy

Samica jest większa od samca.

Populacja i zagrożenia

Populacja wampira zwyczajnego jest dosyć duża i utrzymuje się na stabilnym poziomie. Zwierzę nie jest zagrożone i klasyfikowane jest jako gatunek najmniejszej troski. W ciągu ostatnich dziesięcioleci populacja wampira wzrosła w skutek rozpowszechnienia bydła domowego w Ameryce Południowej. Bywa tępiony ze względu na przenoszone choroby, głównie wściekliznę. Czasami bywa hodowany w niewoli.

Pożywienie

Wampir żywi się wyłącznie krwią kręgowców, głównie ssaków i ptaków w tym też ludzi. W niewoli zaobserwowano pożywianie się także na wężach, płazach, żółwiach i krokodylach.

Zachowanie

Wampir zwyczajny jest gatunkiem nocnym i społecznym. Żyje w koloniach od 20 do 100 osobników, zwykle w miejscu o umiarkowanym oświetleniu(jaskiniach, szczelinach skalnych, dziuplach, studzienkach, kopalniach i opuszczonych budynkach). Kryjówka zwykle emituje drażniący zapach amoniaku, powstałego z guana zawierającego strawioną krew. Wraz z zmrokiem nietoperze wyruszają na łowy, szukając dogodnej ofiary, dzięki wyczulonemu węchowi i echolokacji. Nietoperz rzadko ląduje bezpośrednio na swojej ofierze, zwykle ląduje w jej pobliżu, aby ostrożnie zbliżyć się do niej. Wampir podczas zbliżania się do zwierzęcia jest bardzo czujny, często wspina się na ofiarę szukając dogodnego miejsca do wyssania krwi(w tym celu służy im narząd działający jak czujnik temperaturowy umiejscowiony w nosie). Nietoperz robi 3 mm nacięcie na skórze i spija spływającą krew. Ugryzienie zwykle bywa bezbolesne, dzięki uwalnianym przez ślinę nietoperza antykoagulantom i nie budzi ofiary. Zwykle żywią się przez 30 minut, dzięki czemu nietoperz po upojeniu się krwią z ledwością potrafi latać. Następnie ukrywa się w pobliskim schronieniu aż do częściowego strawienia pokarmu. Jest jedynym nietoperzem, potrafiącym odlecieć niemal pionowo w górę z poziomej powierzchni. Przed odlotem nietoperz wydala mocz, aby pozbyć się zbędnego obciążenia i zaznaczyć ofiarę by skorzystać z niej przy następnych łowach. Bardzo rzadko obserwowano posilanie się dwóch lub więcej wampirów na jednym zwierzęciu, poza matką i potomstwem. Zwykle nietoperz odgania inne wampiry od swojej zdobyczy. Jest jednym z niewielu nietoperzy sprawnie poruszającym się na lądzie. Wampir potrafi skakać, pełzać i wspinać się. Jest także bardzo zwinny w locie, dzięki czemu mało drapieżników potrafi je upolować.

Rozród

Wampiry zwyczajne żyją w koloniach, złożonych z samców, samic i potomstwa. Nie posiadają okresu godowego, gdyż rozmnażają się w ciągu całego roku, choć nasilenie zaobserwowano w porze deszczowej.
W stanie dzikim wampiry nie przejawiają hierarchii społecznej, zwykle jedynie samice mogą tworzyć ze sobą ścisłe powiązania. Samiec zazwyczaj oznacza sobie jedno miejsce na którym znajdują się samice i broni je przed innymi samcami. Czasami dochodzi do walk o terytorium. Samce zwykle wtedy gryzą i uderzają się skrzydłami. Kopulacja trwa zwykle 3-4 minuty. Samiec wspina się na plecy samicy, łapiąc jej skrzydła swoimi i wgryza się w jej kark. Ciąża trwa średnio 7 miesięcy. Samica rodzi przeważnie 1 młode, lecz nierzadko pojawiają się bliźniaki. Młode jest zazwyczaj dobrze rozwinięte i waży przeciętnie 8 gramów. Przez pierwszy miesiąc młode są karmione i wyłącznie mlekiem. Po upływie miesiąca młode podwaja swoją masę i karmione jest krwią przyniesioną przez matkę. Po upływie 4 miesięcy młode może towarzyszyć matce przy polowaniu, a po upływie 5 miesięcy uzyskuję dojrzałość płciową. U tego gatunku zaobserwowano zjawisko alloparentingu, czyli opieki nad niedojrzałym osobnikiem, który stracił swoją matkę. Samice zwykle pozostają w macierzystej grupie, a samce pozostają w niej przez 1-2 lata, aż do przepędzenia ich przez inne samce.

Naturalni wrogowie

Głównie węże i sowy.

Długość życia

do 12 lat.

Znaczenie dla człowieka

Wampiry nie są pozytywnie kojarzone przez miejscową ludność, gdyż są uważane za nosicieli wścieklizny. Przeciwzakrzepowe właściwości śliny wampira znalazły zastosowanie w medycynie i tworzeniu leku zwanego desmoteplase, który zwiększa przepływ krwi przy udarze mózgu. Czasami, choć bardzo rzadko jest trzymany w niewoli ze względu na problematyczność w budowie odpowiednio dużego, ogrzewanego pomieszczenia i nieprzyjemny odór wydzielany przed odchody nietoperza.

Ciekawostki


  • Wampiry posiadają najmniejszą liczbę zębów wśród wszystkich nietoperzy.
  • Górne siekacze wampira nie posiadają szkliwa, dzięki czemu są bardziej ostre.
  • Nietoperze chore na wściekliznę zwykle są niezdarne, zdezorientowane i nie potrafią latać, dlatego najczęściej atakują ludzi, śpiących na ziemi.
  • Jedna z teorii mówi iż koniowate znikły z Ameryki przez wampiry, które roznosiły groźne, zakaźne choroby.
  • W tradycji europejskiej nietoperze często są kojarzone ze złem i diabłem. Natomiast Persowie i Chińczycy uważali nietoperze za symbol szczęścia i powodzenia.
  • Wampir zwyczajny należy do monotypowego rodzaju Desmodus.
  • Do podrodziny wampirowatych(Desmodontinae) należą 3 gatunki nietoperzy min. wampir zwyczajny, wampir białoskrzydły(Diaemus youngi) i wampir sierścionogi(Diphylla ecaudata).

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Common_vampire_bat
-http://www.iucnredlist.org/details/6510/0
-http://animaldiversity.org/accounts/Desmodus_rotundus/
-http://www.arkive.org/common-vampire-bat/desmodus-rotundus/
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Wampir_zwyczajny

poniedziałek, 19 sierpnia 2013

Wilk andyjski - zwierzę czy kryptyda.

Wilk andyjski

Pierwsze podania

W 1927 roku niejaki Lorenz Hagenbeck(dyrektor ogrodu zoologicznego Hamburga-Stelling) kupił od nielegalnego handlarza w Buenos Aires dziwną skórę należącą do członka rodziny psowatych. Sprzedawca przysiągł iż skóra należy do wilka górskiego występującego w wysokich partiach Andów. Skóra trafiła do Niemiec, gdzie była badana przez różne instytucje, lecz nikt nie mógł jednoznacznie określić do jakiego gatunku należy owa skóra. W 1937 roku zoolog Ingo Krumbiegel otrzymał kilka czaszek zwierząt zamieszkujących Andy, a wśród nich była czaszka nieznanego gatunku zwierzęcia należącego do psowatych. Początkowo myślano iż czaszka należy do wilka grzywiastego, lecz była ona większa i masywniejsza. Ponadto wilk grzywiasty nie występuje wysokogórskich Andach i nie mógłby w nich przetrwać. W 1941 roku Krumbiegel obejrzał skórę kupioną przez Hagenbecka, a Lorenz wspomniał iż u sprzedawców widział kilka innych podobnych skór, lecz nie było go stać na ich zakup. Zoolodzy badali skórę i czaszkę i doszli do wniosku że należą do tego samego gatunku, któremu nadano nazwę wilk Hagenbecka(Dasycyon hagenbecki), zwany także wilkiem andyjskim. W 1954 roku kilku badaczy zbadało skórę zwierzęcia i doszli do wniosku iż skóra należy do psa domowego rasy owczarek, lecz badania były powierzchowne i nie musiały odzwierciedlać całej prawdy. Czaszka nadal zostaje tajemnicą. Jedna z teorii mówi iż wilk andyjski jest blisko spokrewniony z wymarłym wilkiem falklandzkim i może być jego lądowym przodkiem, lub może być spokrewniony z lisami z rodzaju Lycalopex. Inna teoria mówi iż wilk andyjski powstał z oddzielonej populacji wilka grzywiastego podczas przemian lodowcowych. Jeszcze jedna hipoteza mówi iż wilk należy do monotypowego i reliktowego rodzaju.     

Wygląd

Skóra posiadała długą, przetłuszczoną sierść na karku, małe uszy i długi, puszysty ogon. Sierść była ciemna i dosyć długa. Czaszka posiadała obwód 31 cm i posiadała słabsze zęby niż wilk, podobnie jak lisy i wilk grzywiasty. Czaszka nie przypomina czaszki innych gatunków z rodziny psowatych. Inne kryptydy psowatych to między innymi:
  • Salaawa- psowaty ponoć zamieszkujący Północną Afrykę, zwłaszcza Egipt. Pies miał być pierwowzorem do stworzenia wizerunku Seta, boga zmarłych. W 1996 i 1999 roku nieznany gatunek psowatego zaatakował ludzi, poważnie ich raniąc. W 1996 roku policja zastrzeliła dwa osobniki, które ponoć zostały zbadane przez weterynarza. Prawdopodobnie za atakami mogą stać zdziczałe psy pariasy, które mogły przywędrować do Egiptu z pustyni Negew. Głodne psy mogą zaatakować człowieka.
  • Hyote- dziki niezidentyfikowany psowaty z Ameryki Północnej widywany w hrabstwie Baltimore w 2004 roku. Humanitarne pułapki w końcu złapały legendarne zwierzę 1 sierpnia 2004 roku, które okazało się być lisem chorym na świerzb.
  • Waheela-kryptyda zamieszkująca Dolinę Nahanni w północno-zachodniej Kanadzie. Krytozoolodzy uważają iż należy on do żyjących w czasach prehistorycznych amficjonów. Zwierzę zamieszkuję obszary najbardziej wysunięte na północ i żyję samotnie.  
Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Wilk_andyjski
-https://en.wikipedia.org/wiki/Andean_wolf
-http://www.kryptozoologia.pl/wilk-andyjski,177,35,artykul.html                                   

czwartek, 15 sierpnia 2013

Cyprys wielkoszyszkowy- drzewo z Pebble Beach


  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Cyprysowce
  • Rodzina: Cyprysowate
  • Gatunek: Cyprys wielkoszyszkowy(Cupressus macrocarpa)

Występowanie

Naturalne środowisko tego drzewa ogranicza się do dwóch reliktowych miejsc Pebble Beach i Point Lobos w Kalifornii. Niegdyś drzewo tworzyło lasy u wybrzeży zachodniej Kalifornii, lecz obecnie drzewa występują, czasami rosnąc na skalistych klifach.

Ogólny opis

Drzewo dorasta maksymalnie do 40 metrów, lecz zwykle nie przekracza 25 m. Pokrój jest zwykle nieregularny. Korona jest rozłożysta, lecz płaska zwykle z powodów silnych wiatrów. Roślina jest wiecznie-zielona. Kora jest zwykle białoszara, lekko bruzdkowana. Liście są łuskowate. Łuski są zaokrąglone przylegające do pędu o długości 2-5 mm. 

Rozmnażanie

Rozdzielnopłciowe. Kuliste szyszki są brązowe o długości 20-40 mm i posiadają 6-14 łusek. Początkowo są zielone, dojrzewają około 2 lata. Nasiona mają długość 3-5 mm i uwalniane są późną zimą lub wczesną wiosną.


Zagrożenia

Gatunek jest klasyfikowany jako narażony na wyginięcie, głównie z powodu swojego ograniczonego występowania jedynie w dwóch miejscach u wybrzeża Kalifornii. Populacja cyprysa wielkoszyszkowego wydaje się stabilna, lecz największym zagrożeniem dla tego gatunku są pożary, które narastają wraz z globalnym ociepleniem. Lato staje się suche, a morska mgła występuje rzadziej, co prowadzi do ryzyka wystąpienia pożaru. Większość populacji występuje na terenach chronionych, lecz niektóre mogą być zagrożone przez budowę dróg, pól golfowych, lub obszarów miejskich. Drzewo poza swoim naturalnym środowiskiem, jest sadzone jako roślina uprawna

Długość życia

Najstarsze okazy osiągają wiek 2000 lat.

Znaczenie dla człowieka

Jest średnio popularną rośliną uprawną, sadzoną w Europie od XIX wieku. Uprawia się ją w miejscach o cieplejszym klimacie, najlepiej śródziemnomorskim. W klimacie umiarkowanym hodowany w donicach, lecz zimą przenoszony do cieplejszych pomieszczeń. Liście drzewa są używane do produkcji olejków eterycznych. Drewno drzewa używane przy produkcji łodzi, mebli i konstrukcji dekoracyjnych.

Warunki uprawy

Gatunek najlepiej nadaje się do uprawy w klimacie śródziemnym ze względu na występowanie morskiej mgły. W miejscach gdzie mgła nie występuje, drzewo jest narażone na ataki grzybów Cardinale Seiridium i raka cyprysów, a drzewo rzadko dożywa kilkudziesięciu lat. W klimacie umiarkowanym uprawiany jedynie w donicach ogrodowych i przenoszony na zimę do pomieszczenia.

Ciekawostki             


  • Krzyżuje się z cyprysikiem nutkajskim (Cupressus nootkatensis) dając cyprysowca Leylanda (×Cupressocyparis leylandii).
  • Na Nowej Zelandii stwierdzono naturalizację tego gatunku, czyli proces przystosowania się do danego nierodzimego terenu i możliwość rozmnażania się w nim, bez ingerencji człowieka.
  • Drzewo posiada kilkanaście odmian uprawnych min. Greenstead Magnificent, Brunniana Aurea, Golden Pillar.
  • Niegdyś na Nowej Zelandii popularne było stosowanie ogrodzeń z drewna cyprysa wielkoszyszkowego, zanim zaczęło się stosować ogrodzenia elektryczne.
  • Jest blisko spokrewniony z cyprysem wiecznie zielonym(Cupressus sempervirens), cyprysem arizońskim(Cupressus arizonica) i Cupressus cashmeriana.


Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Cupressus_macrocarpa
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyprys_wielkoszyszkowy
-http://www.iucnredlist.org/details/30375/0

sobota, 10 sierpnia 2013

Aloe peglerae - Aloes pani Pegler


inne nazwy: Aloes fez*
  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Szparagowce
  • Rodzina: Żółtakowate
  • Gatunek: Aloe peglerae

Występowanie

Zasiedla północny stok gór Magaliesberg i Witwatersberg. Jest endemitem dla RPA. Znany jedynie z trzech miejsc.

Ogólny opis

Aloes jest dosyć wysoką  rośliną, osiągającą 30-40 cm wysokości i 30-40 cm średnicy. Liście są szarozielone i posiadają tendencje do rozkrzewiania się. Brzegi liści posiadają kolce, białawe u młodych i czerwone u starszych liści. Kolce występują również przy oparciu liścia i ciągną się od podstawy do szczytu, przez środek liścia.

Rozmnażanie

Roślina kwitnie od lipca do sierpnia. Wytwarza jedną łodygę kwiatową. Kwiaty występują licznie na łodydze i są koloru blado-czerwonego z pręcikiem wyrastającym z kwiatowej rury. Kwiaty są zapylane przez ptaki, owady i wiatr. Nasiona przy sprzyjających warunkach kiełkują, zwykle na piaskowym terenie.

Zagrożenia

Roślina jest poważnie zagrożona, głównie z powodu usuwania i zbierania roślin w celach kolekcjonerskich, co z ograniczonym terenem występowania, może przyczynić się do wymarcia rośliny w stanie dzikim. Roślina na szczęście występuje na wielu terenach chronionych. Jest klasyfikowany jako gatunek zagrożony.

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka 

Roślina bywa czasami uprawiana Jego sok ma właściwości lecznicze.

Warunki uprawy

Jest rośliną dosyć łatwą w uprawie, lecz jej dostępność nie jest tak duża, jak innych aloesów. Roślina jest głównie uprawiana jako doniczkowa. Lubi podłoże przepuszczalne, zazwyczaj ziemi z dodatkiem piasku. Nie lubi częstego podlewania. Rośnie powoli.

Ciekawostki

  • Aloes został opisany i nazwany przez kolekcjonera roślin, Alice Pegler.
  • Sok z aloesu zastosowany bezpośrednio na ranę, przyśpiesza proces gojenia.
  • Tworzy gatunkowe mieszańce z Aloe marlothii i Aloe davyana.
  • Roślina jest chroniona przez Witwatersrand National Botanical Garden przy współpracy z Gauteng Nature Conservation Department.
  • Roślina należy do rodzaju Aloe, który liczy około 500 gatunków min. aloesa drzewiastego (Aloe arborescens), Aloe haworthoides i aloesa zwyczajnego(Aloe vera).

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Aloe_peglerae
-http://www.plantzafrica.com/plantab/aloepegler.htm
-http://www.iucnredlist.org/details/39586/0

środa, 7 sierpnia 2013

Skorek z Wyspy Świętej Heleny - a jednak owady także wymierają

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Stawonogi
  • Gromada: Owady
  • Rząd: Skorki
  • Rodzina: Labiduridae
  • Gatunek: Skorek z Wyspy Świętej Heleny(Labidura herculeana)

Występowanie

Skorek tego gatunku był endemiczny dla Wyspy Świętej Heleny. Spotykany był przede wszystkim w Horse Point Plain, Prosperous Bay Plain oraz we wschodniej suchej części wyspy. Zamieszkiwał głównie równiny, kolonie ptaków na skalistym terenie oraz tzw. lasy gumwood(porośnięte głównie roślinnością z rodzaju Commidendrum).

Ogólny opis

Skorek z Wyspy Św. Heleny był największym skorkiem żyjącym na świecie. Dorastał do 84 milimetrów z czego kleszcze mogły osiągać długość od 15 do 24 minimetrów. Ciało skorka było koloru czarnego i błyszczącego, natomiast nogi były czerwone. Elytry były krótkie oraz brak tylnych skrzydeł.

Dymorfizm płciowy

Samiec posiadał dłuższe i bardziej zakrzywione kleszcze

Pożywienie

Nigdy nie zbadano korka pod wzgldem zjadanego pożywienia. Prawdopodobnie był wszystkożerny.

Zachowanie

Słabo poznane. Większość życia skorek spędzał w głębokich i wilgotnych norach i szczelinach, wychodząc jedynie w deszczowe noce. Suche dni przeczekiwał w schronieniu.

Rozród

Bardzo słabo poznany. Wiadomo iż samica opiekowała się troskliwie jajkami, chroniąc je przed drapieżnikami oraz grzybami, często czyszcząc je. Prawdopodobnie matczyna troska kończyła się po osiągnięciu pierwszego lub drugiego stadium nimfy.

Naturalni wrogowie

Prawdopodobnie głównym drapieżnikiem polującym na tego owada był dudek z Wyspy Św. Heleny*(Upupa antaios), który obecnie jest gatunkiem wymarłym.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Skorek z Wyspy Świętej Heleny został po raz pierwszy odkryty w roku 1798 przez Johana Christiana Fabricius'a, lecz nie zwracano zbytniej uwagi temu owadowi i często mylono go z spokrewnionym gatunkiem obcążnicy nadbrzeżnej. W 1962 roku dwóch ornitologów Douglas Dorward i Philip Ashmole w poszukiwaniu kości ptaków, znalazło wielkie kleszcze, które po przeprowadzonych badaniach przez zoologa Arthur Loveridge okazały się być częscią ciała ogromnego skorka, któremu nadano nazwę łacińską Labidura loveridgei. W roku 1965 odkryto kilka żywych okazów i po ich analizie, okazało się iż skorek Labidura loveridgei został już wcześniej odkryty, z nadaną łacińską nawą Labidura herculeana do której powrócono. Od prawdopodobnej obserwacji owada w 1967 roku, nie znaleziono żywego osobnika tego gatunku. Wiosną 1988 roku ekipa dwóch mężczyzn rozpoczęła projekt Hercules ufundowany przez London Zoo, aby odszukać żywy okaz tego gatunku, jednak projekt nie powiódł się. W kwietniu 1995 roku odnaleziono kolejne szczątki skorka w opustoszałej koloni ptaków morskich(które wymarłe w skutek konkurencji ze strony wprowadzonych gatunków), co dowiodło iż występowały także w takich miejscach. Wielu naukowców sądzi iż skorek z Wyspy Św. Heleny przetrwał do dzisiejszych czasów, gdyż znajdowano części ciała skorków w 2000 i 2003 roku, lecz nie zostały one jednoznacznie przypisane temu gatunkowi. Jeśli skorek przetrwał to poważnym zagrożeniem dla tego gatunku jest budowa lotniska w Prosperous Bay Plain. Obecnie skorek z Wyspy Św. Heleny klasyfikowany jest jako gatunek krytycznie zagrożony i uważany jako przypuszczalnie znikły. Prawdopodobnymi przyczynami zniknięcia tego owada są wprowadzone gryzonie i skolopendra zwyczajna oraz utrata środowiska życia. W roku 2014 uznany za gatunek wymarły.

Ciekawostki


  • Był największym skorkiem żyjącym na ziemi.
  • Prawdopodobnie jego wymarcie wiąże się z wymarciem owadożernego ptaka, dudka z Wyspy Świętej Heleny(Upupa antaios).
  • Poza skorkiem z Wyspy Świętej Heleny za całkowicie wymarłe uważa się endemiczną ważkę szablaka z Wyspy Św. Heleny*(Sympetrum dilatatum), chrząszcza Aplothorax burchelli oraz 18 gatunków endemicznych mięczaków(Campolaemus perexilis, Chilonopsis blofeldi, Chilonopsis exulatus, Chilonopsis helena,  Chilonopsis melanoides, Chilonopsis nonpareil, Chilonopsis subplicatus, Chilonopsis subtruncatus,  Chilonopsis turtoni, Helenoconcha leptalea, Helenoconcha minutissima, Helenoconcha polyodon, Helenoconcha pseustes, Helenoconcha sexdentata, Helenodiscus bilamellata, Helenodiscus vernoni, Pseudohelenoconcha spurca i Pupilla obliquicosta).
  • Całkowicie wymarłymi kręgowcami z Wyspy Św. Heleny są petrel z Wyspy Św. Heleny*(Pseudobulweria rupinarum), kureczka z Wyspy Św. Heleny*(Porzana astrictocarpus), kukułka z Wyspy Św. Heleny*(Nannococcyx psix), gołąb z Wyspy Św. Heleny*(Dysmoropelia dekarchiskos), dudek z Wyspy Św. Heleny*(Upupa antaios) i tajfunnik Olson'a(Bulweria bifax).
  • Dodatkowo za zanikłe z wyspy uważa się kilka ptaków morskich min. burzyka równikowego(Puffinus lherminieri), oceannika białobrewego(Garrodia nereis), głuptaka czerwononogiego(Sula sula), fregatę średnią(Fregata minor), fregatę małą(Fregata ariel).
  • Na Wyspie Św. Heleny wymarły także 4 gatunki roślin(Acalypha rubrinervis, Heliotropium pannifolium, Nesiota elliptica, Trochetiopsis melanoxylon).
  • Do rodzaju Labidura zalicza się 42 gatunki skorków, min. obcążnica nadbrzeżna(Labidura riparia), Labidura erythrocephalaLabidura bicolor.

Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Labidura_herculeana
-https://en.wikipedia.org/wiki/Saint_Helena_earwig
-https://es.wikipedia.org/wiki/Labidura_herculeana
-http://www.iucnredlist.org/details/11073/0
-http://www.earwigs-online.de/Lherculeana/Lherculeana.html

poniedziałek, 5 sierpnia 2013

Chamelea gallina - jadalny filtr wody

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Mięczaki
  • Gromada: Małże
  • Rząd: Veneroida
  • Rodzina: Veneridae
  • Gatunek: Chamelea gallina

Występowanie

Małża Chamelea gallina występuje głównie w wodach przybrzeżnych Oceanu Atlantyckiego. Spotyka się ją u wybrzeży Norwegii, Portugalii, Madery, Wysp Brytyjskich, Wysp Kanaryjskich, Maroko, a także w Morzu Śródziemnym, Czarnym i Adriatyckim.

Ogólny opis

Małża Chamelea gallina mierzy około 5 centymetrów długości. Muszla jest gruba i solidna, złożona z dwóch równych części. Jest trójkątna, zaokrąglona na przodzie i wydłużona w części tylnej. Periostrakum jest cienkie, a wiązadło łączące dwie części skorupy wąskie. Muszla posiada rzeźbiony grzbiet i jest zazwyczaj koloru białego lub kremowego, zwykle z trzema czerwonobrązowymi promieniami.

Dymorfizm płciowy

brak danych.

Populacja i zagrożenia

Gatunek jest powszechnie poławiany, lecz nie odnotowano spadku jego populacji i wydaje się być w miarę pospolity. Małża Chamelea gallina nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia.

Pożywienie

Plankton i cząstki materii organicznej zawieszonej w wodzie.

Zachowanie

Przez większość życia małże spoczywają na powierzchni piaskowego lub drobno ziarnistego dna, filtrując wodę z zawieszonego w niej pożywienia. Rzadko wykonuje jakikolwiek ruch. W razie zagrożenia chowa się do swojej szczelnej skorupy.

Rozród

Okres rozrodczy u tych małży przypada rożnie w zależności od występowania. Zazwyczaj ma miejsce w okresie wiosennym(marzec-maj). Samica uwalnia około 40 tysięcy jajeczek do wody, natomiast samce spermę. Po zapłodnieniu jajka, w ciągu około 10-12 godzin wykluwa się larwa zwana trochoforą, która unosi się w toni wodnej. Po upływie jednego dnia, larwa, przemienia się w weliger. W ciągu 6-10 dni larwa zakotwicza się na pobliskiej skalę, wodoroście itp., stając się powoli dorosłą małżom.

Naturalni wrogowie

Mogą stać się ofiarą drapieżnych ryb, ssaków morskich, ptaków itp.

Długość życia

Brak danych. Prawdopodobnie około 3 lat.

Znaczenie dla człowieka

Poławiana dla celów spożywczych, głównie na obszarze Turcji i Włoch. Czasami hodowane w akwakulturach, głównie we Włoszech.

Ciekawostki


  • W 1995 całkowita liczba złowionych małż Chamelea gallina  wynosiła 42 000 ton.
  • Wyróżnia się dwa podgatunki Chamelea gallina(Chamelea gallina gallina z Morza Śródziemnego i Chamelea gallina striatula z Atlantyku), które wcześniej były uznawane za osobne gatunki.
  • Obecnie opisane są dwa gatunki małż z rodzaju Chamelea min. Chamelea gallina Chamelea striatula.

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Chamelea_gallina
-http://www.fao.org/fishery/species/2697/en
-http://www.marlin.ac.uk/species/detail/2000