środa, 31 lipca 2013

Ostrobok nowozelandzki - ostrobok z żółtym ogonem

inne nazwy: ostrobok żółtoogonowy*
  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Promieniopłetwe
  • Rząd: Okoniokształtne
  • Rodzina: Ostrobokowate
  • Gatunek: Ostrobok nowozelandzki(Trachurus novaezelandiae)

Występowanie

Ostrobok nowozelandzki występuje w ciepłych wodach u wybrzeży południowej Australii i Nowej Zelandii.

Ogólny opis

Ostrobok nowozelandzki dorasta przeciętnie do 30 cm długości, choć spotykane są osobniki do 50 cm długości. Ryba posiada srebrzysty kolor łusek z odcieniami brązowego i zielonego oraz żółtym paskiem wzdłuż ogona. Posiada wyraźną czarną plamę na operculum. Posiada powiększone łuski wzdłuż całej linii bocznej. Płetwa brzuszna ma kształt sierpa, a płetwa ogonowa jest mocno rozwidlona.

Dymorfizm płciowy

brak danych.

Populacja i zagrożenia

Populacja ostroboka nowozelandzkiego nie wydaje się zagrożona, mimo intensywnych polowań na te ryby przez człowieka. Gatunek nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia.

Pożywienie

Małe ryby, skorupiaki, głowonogi.

Zachowanie 

Ostrobok jest gatunkiem żyjącym w ławicach. Osobniki dorosłe zasiedlają głównie strefę przybrzeżną, czasami wpływając do ujść rzek. Głównie zasiedlają wody do 150 metrów głębokości, cieplejszej niż 13*C, zazwyczaj przy skalistych rafach. Młode osobniki trzymają się razem, unosząc się w toni wodnej. Lubią wody o piaszczystym lub mulistym dnie. Jest gatunkiem wędrownym.

Rozród

Tarło odbywa się głównie od października do lutego. Samica może znieś nawet 100 tysięcy jajeczek, unoszących się w toni wodnej. Larwy wykluwają się po kilku dniach i posiadają jedynie kilka milimetrów. Unoszą się swobodnie w toni wodnej dzięki kropelce tłuszczu. Ryba dojrzewa po osiągnięciu 20 cm długości.

Naturalni wrogowie

Głównie głuptak pospolity, głuptak australijski, pingwin mały, delfiny i większe drapieżne ryby.

Długość życia

Prawdopodobnie około 25 lat.

Znaczenie dla człowieka

Jest rybą poławianą masowo w celach gospodarczych i w wędkarstwie, czasami używana jako przynęta na większe ryby.

Ciekawostki

  • Często mylony z ostrobokiem australijskim. Najlepiej odróżnić je po ilości dużych łusek na linii bocznej. Ostrobok nowozelandzki ma ich 68-73, a australijski 76-82.
  • Ryba powszechnie sprzedawana na surowo, lub wędzona i mrożona. Ponadto często jedzona po przysmażeniu lub przypieczeniu.
  • Rodzaj Trachurus liczy 14-15 gatunków ostroboków min. ostroboka śródziemnomorskiego(Trachurus mediterraneus), ostroboka pospolitego(Trachurus trachurus) i ostroboka adeńskiego(Trachurus indicus).

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Yellowtail_horse_mackerel
-http://www.fishbase.org/summary/1979
-http://australianmuseum.net.au/yellowtail-scad-trachurus-novaezelandiae

wtorek, 30 lipca 2013

Żaba purpurowa - najbrzydszy płaz świata

inne nazwy: żaba świnionosa



  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Płazy
  • Rząd: Płazy bezogonowe
  • Rodzina: Seszelkowate
  • Gatunek: Żaba purpurowa(Nasikabatrachus sahyadrensis)

Występowanie

Żaba purpurowa jest gatunkiem endemicznym dla Ghatów Zachodnich. Płaza tego zarejestrowano jedynie w dwóch miejscach, w Cardomom Hills w Kerali i Kattapana w pobliżu powiatu Idukki. Zasiedla głównie wiecznie zielone lasy na wysokości 850-1000 m n.p.m.

Ogólny opis

Żaba ta posiada bardzo charakterystyczny, niemal kosmiczny wygląd. Kształt ciała jest podobny, jak u większości innych żab, lecz jest ono bardziej nadęte z grubymi i krótkimi kończynami. Głowa jest dosyć mała, zakończona wąskim pyskiem z szpiczastym ryjkiem. Oczy są niewielkie, a dolna szczęka dosyć elastyczna. Język jest krótki i zaokrąglony. Żaba jest zazwyczaj koloru fioletowego, blaknącego od spodu. Skóra jest gładka. Żaba purpurowa dorasta od 5,3 do 9 centymetrów.

Dymorfizm płciowy

Samce są mniejsze o ok. 1/3 od samic.

Populacja i zagrożenia

Żaba purpurowa jest klasyfikowana jako gatunek zagrożony wyginięciem, ze względu na ograniczony teren występowania i degradacje środowiska naturalnego żaby. Żaba znana jest jedynie z 135 osobników z czego jedynie 3 były samicami. Żaba świnionosa jest bardzo rzadkim gatunkiem, bardzo rzadko obserwowanym. Głównym zagrożeniem dla tego płaza jest przekształcanie jego naturalnego środowiska w plantacje kawy, imbiru itp. Potencjalnym zagrożeniem dla tej żaby jest także budowa tamy, która zaleje obszar występowania tej żaby. W przyszłości należałoby utworzyć rezerwaty na terenach występowania tej żaby.

Pożywienie

Głównym pożywieniem żaby purpurowej są termity i inne bezkręgowce podobnej wielkości. Kijanki żywią się drobną zawiesiną w wodzie.

Zachowanie

Ekologia żaby purpurowej nie jest dokładnie poznana. Większość czasu żaba spędza pod ziemią, żywiąc się żyjącymi tam termitami i bezkręgowcami, które łapie swoim językiem. Żaba może zakopywać się na głębokość od 1,3 do 3,7 metrów, przy pomocy swoich tylnych kończyn, zazwyczaj w pobliżu gniazd termitów. Żaba wsuwa swój ryjek do tuneli termitów i dzięki swojemu językowi łapie ofiary. Płaz zazwyczaj aktywnie poszukuje pożywienia. Podczas odpoczynku chowa swoje kończyny pod ciało.

Rozród

Pora godowa u tych płazów przypada podczas monsunów(zazwyczaj od kwietnia do maja), kiedy opuszczają one swoje nory. Żaby gromadzą się w pobliżu zbiorników wodnych i przystępują do kopulacji. Samiec łapie samice tuż nad tylnymi nogami i przystępuje do ampleksus. Wytwarza on też lepką wydzielinę, aby lepiej przywrzeć do samicy. Samica znosi jaja w pobliżu małych zbiorników i kałuż powstałych podczas monsunu, a samiec od razu zapładnia je. Samica jednej nocy może złożyć nawet 3600 jaj. Wylęgnięte kijanki, prowadzą zazwyczaj nocną aktywność i często przez narastające deszcze przenoszone są do większych zbiorników i cieków wodnych(zwykle strumieni). Kijanki posiadają przyssawkę, która umożliwia im życie w wartkich strumieniach. Kijanka po 100 dniach i różnych metamorfozach, przekształca się w dorosłego osobnika. Niemal 3-5 minut od opuszczenia środowiska wodnego, żaby zakopują się w glebie.

Naturalni wrogowie

Brak danych. Kijanki są narażone na ataki ryb, innych żab i drapieżnych bezkręgowców.

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Żaba purpurowa jest jedynym przedstawicielem prymitywnej grupy płazów występującej ponad 130 milionów lat temu, dlatego może być tematem badań na temat ewolucjonizmu i paleontologii prehistorycznych żab. Jest bardzo rzadko trzymana w niewoli, głównie w celach naukowych. Miejscowa ludność wierzy iż zjedzenie ciężarnej żaby przynosi uleczenie od wszelkich chorób.

Ciekawostki


  • Została okrzyknięta najbrzydszym płazem świata.
  • Jest jedynym przedstawicielem swojego rodzaju Nasikabatrachus.
  • Do niedawna(2006 rok) żaba purpurowa była zaliczana do monotypowej rodziny Nasikabatrachidae.
  • Została odkryta we wrześniu(październiku?) 2003 roku przez Sathyabhama Das Biju, Instytutut Badawczy w Palode i Franky'ego Bossuyta z Otwartego Uniwersytetu w Brukseli, choć sama żaba była już wcześniej znana przez lokalną ludność.
  • Takson został już opisany w 1917 roku, badając kijanki żaby.
  • Ryby z rodzaju Glyptothorax ,Homaloptera, Travancoria i Bhavania posiadają podobną przyssawkę jak kijanki żaby purpurowej, co jest przykładem konwergencji.
  • Żaba purpurowa posiada podobny tryb życia i budowę ciała jak płazy z rodzaju Rhinophrynus i Hemisus.
  • Żaba świnionosa zwana jest żywą skamieniałością. Gatunek powstał 130-180 mln lat temu(najstarszy gatunek żaby w Indiach) i prawdopodobnie przybył z Afryki do Indii przez pomost lądowy. Żaby z tej rodziny występujące w Afryce. Wymarły, pozostawiając jedynego przedstawiciela występującego w Indiach.
  • Zmniejszenie populacji tej żaby może być spowodowane także zmianami klimatycznymi i zwiększonym promieniowaniem UV. 
  • Najbliższymi krewnymi tego płaza są żaby z rodzaju żab seszelskich(Sooglossus) do którego zaliczane są 4 gatunki min. żaba Gardinera*(Sooglossus gardineri), seszelska żaba palmowa*(Sooglossus pipilodryas), żaba seszelska*(Sooglossus sechellensis) i żaba Thomasseta*(Sooglossus thomasseti), które są endemiczne dla Seszeli.
  • W 2014 roku po raz pierwszy został nakręcony film przez badaczy płazów, przedstawiający nawołującego samca. Odgłosy przypominają gdakanie. Link

Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Nasikabatrachus_sahyadrensis
-https://en.wikipedia.org/wiki/Purple_frog
-http://www.iucnredlist.org/details/58051/0

poniedziałek, 22 lipca 2013

Żółwiak gładkobrzegi - żółw rzeki Missisipi

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Gady
  • Rząd: Żółwie
  • Rodzina: Żółwiakowate
  • Gatunek: Żółwiak gładkobrzegi(Apalone mutica)

Występowanie

Żółwiak gładkobrzegi zamieszkuje systemy wodne Ameryki Północnej. Spotykany jest od Luizjany do Północnej Dakoty, Minnesoty i zachodniej Pensylwanii, lecz spotykany również w Kolorado, Brazos, Sabine, Pearl, Alabamie i hrabstwie Escambia. Zamieszkują głównie duże systemy rzeczne, takie jak Ohio, Missisipi, Missouri i Allegheny, lecz spotykane także czasami w strumieniach o średnio szybkim prądzie, jeziorach, torfowiskach, stawach i rowach melioracyjnych. Preferują obszary o piaszczystym dnie, porośnięte niską roślinnością, unikają systemów wodnych o skalistym dnie. Sztucznie wprowadzony do Francji.

Ogólny opis

Żółwiak gładkobrzegi to dość duży żółw słodkowodny, którego skorupa może wynosić nawet 35,6 cm długości(u samicy). Podobnie jak u innych żółwiaków skorupa jest gładka i nie posiada tarcz rogowych. Pancerz jest jajowaty z gładką krawędziom. Kolor pancerza waha się od oliwkowego po pomarańczowobrązowego. Czasami na skorupie widnieją plamy i kreski. Plastron jest jasny, bez wzorów, czasami z widocznymi kośćmi. Głowa, ogon i kończyny mają podobne zabarwienie jak pancerz żółwia. Od oka żółwiaka biegnie kremowa lub pomarańczowa linia. Pysk żółwiaka jest rurkowaty z zaokrąglonymi nozdrzami, brak przegrody nosowej. Żółwiak gładkobrzegi oddycha całą powierzchnią ciała(nawet skorupą), lecz większość tlenu pobiera przez nozdrza z atmosfery. Bardzo podobny do żółwiaka kolcowatego, który wyróżnia się zaostrzoną krawędziom skorupy i pancerzem, który w dotyku przypomina papier ścierny.

Dymorfizm płciowy

Wyraźny. Samice osiągają o wiele większe rozmiary. Samce dorastają jedynie do 26,6 cm długości skorupy(samice do 35,6 cm). Samce posiadają także grubszy ogon, a otwór odbytowy znajduje się w pobliżu ogona, gdzie u samicy umiejscowiony jest w pobliżu krawędzi skorupy lub pod nią.

Populacja i zagrożenia

Choć żółwiak gładkobrzegi występuje powszechnie w miejscach swojego występowania, jest to gatunek dosyć skryty i rzadko można go wypatrzeć. Głównymi zagrożeniami dla tego żółwiaka są nadmierne wędkarstwo i rybołówstwo, co dewastuje lokalne populacje ryb, a także zanieczyszczenie wody, na które żółwiak jest szczególnie narażony z powodu pobierania tlenu z wody. Poważnym zagrożeniem jest także regulacja rzek i powodzie, które niszczą gniazda żółwi. Żółwiak gładkobrzegi charakteryzuje się jednak dużą rozrodczością, a populacja żółwia wydaje się stabilna, choć brak dostatecznej dokumentacji na temat stanu populacji żółwiaka gładkobrzegiego. Prowadzone są programy chroniące gniazda tych żółwi. Żółwiak gładkobrzegi nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia i uznawany jest za gatunek nie zagrożony.

Pożywienie

Żółwiak gładkobrzegi jest gatunkiem głównie mięsożernym. Żywi się rybami, płazami, małymi kręgowcami, stawonogami, pajęczakami, mięczakami, wijami i innymi bezkręgowcami. Sporadycznie zjada również roślinność wodną i lądową, korzenie roślin, morwę, owoce, nasiona i orzechy.

Zachowanie

Żółwiak gładkobrzegi jest na ogół żółwiem o samotniczym trybie życia, zazwyczaj aktywnym podczas dnia. Większość czasu spędza zanurzony pod wodą, lecz nie rzadko wychodzi na ląd. Podczas polowania zakopują się zazwyczaj w podłożu pod wodą i mogą pozostawać w takiej pozycji przez długi czas, wychylając jedynie co jakiś czas głowę nad powierzchnię w celu zaczerpnięcia powietrza. Zazwyczaj z podłoża widoczna jest jedynie głowa żółwiaka. Swoją zdobycz łapią używając w tym celu swojej długiej szyi. Zaobserwowano także iż samice zazwyczaj żerują na głębszych wodach, a samce na tych płytszych. Żółwiak gładkobrzegi jest gatunkiem hibernującym. Zazwyczaj od października do maja, żółwiaki pozostają w stanie snu zimowego, zakopane na dnie danego systemu wodnego(na obszarach południowych np. Nowy Meksyk, żółwiaki hibernują od listopada do kwietnia). Po wybudzeniu się ze snu w marcu lub kwietniu(w maju na bardziej oddalonych terenach na północ) żółwiaki zazwyczaj widywane są wygrzewające się na piaskowej plaży, na płyciźnie lub skałach. Podczas wygrzewania się, żółwiaki wyciągają swoją szyje i chowają kończyny do skorupy. W razie zagrożenia żółwie szybko uciekają i mimo swoich rozmiarów, są bardzo zwinne i szybkie na lądzie i pod wodą. Kiedy zostają złapane przez drapieżnika, chowają się całkowicie do skorupy.

Rozród

Okres godowy u tych żółwi przypada od kwietnia do czerwca i możliwe że także we wrześniu. Samce w tym okresie wyszukują samic gotowych do godów. Zazwyczaj nie przejawiają agresywności w stosunku do innych samców, lecz nie gotowe samice często atakują samce, nie rzadko powodują u nich rany. Samice gotowe do rozpoczęcia godów, nie przejawiają zazwyczaj agresywności. Samica zazwyczaj kopuluje z kilkoma samcami, a do zapłodnienia dochodzi i wyłącznie pod wodą. Samce zazwyczaj muszą podpłynąć do samicy i przez około 20 minut utrzymywać swoją pozycję. Samice budują gniazda zazwyczaj pod koniec maja do lipca, choć w północnej Minnesocie i Wisconsin żółwiaki budują gniazda od czerwca do początku lipca. Samice wykopują zwykle jamę o głębokości 15-30 cm, przy pomocy tylnych kończyn. Gniazda są zazwyczaj zlokalizowane 18-30 metrów od wody i są zazwyczaj gęsto zlokalizowane. Samica znosi jaja tylko raz do roku. Średnia ilość jaj waha się w granicach 15 do 25, choć obserwowano gniazda, gdzie samica zniosła tylko 1, lub aż 33 jajka. Młode żółwiaki wylęgają się po upływie 8-12 tygodni. Do przebicia skorupki jajka, młode żółwie używają pazurów w przednich kończynach. Pisklęta po wykluciu są całkowicie niezależne, a ich skorupa mierzy przeciętnie 4 cm. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 4 lat, samice w wieku 9 lat. U tych żółwi zaobserwowano pewne zjawisko podczas ciąży samicy. Samica wytwarza wysoki poziom niepolarnych lipidów, które dostarczają energie do zarodków, a energia ta jest o wiele większa, niż byłaby konieczna do przeżycia potomstwa, tak więc młode po wykluciu mają bardzo wysoki wskaźnik lipidów i działają one jako źródło pożywienia, przez długi czas, aż pisklę samo nie będzie przyjmować pokarmu. Dlatego młode żółwiaki gładkobrzegie mogą przetrwać w środowisku, gdzie pożywienia jest bardzo mało.

Naturalni wrogowie

Dorosły żółwiak ma bardzo mało naturalnych wrogów, a głównymi drapieżnikami zagrażającymi dorosłemu osobnikowi są aligatory amerykańskie i ludzie. W poważnym niebezpieczeństwie są jednak młode żółwie, które padają ofiarą szopa pracza, żółwia jaszczurowatego, skunksa zwyczajnego, wrony rybożernej, mrówki ogniowej, lisa rudego, muchówki z rodziny Sarcophagidae, kreta Scalopus aquaticus, bielika amerykańskiego, żółwia sępiego, węży wodnych, a także psów.

Długość życia

Nie zarejestrowano maksymalnej długości życia tego żółwia, lecz przypuszcza się że może dożywać 20 lat w stanie dzikim. Długość życia w niewoli nie jest potwierdzona, lecz przypuszcza się że dożywa 25 lat.

Znaczenie dla człowieka

W niektórych regionach są wyłapywane i spożywane. Czasami bywają hodowane w niewoli. Czasami są źle postrzegane prze rybaków, gdyż zaplątane w sieci żywe żółwie mogą dotkliwie pogryźć nieostrożnego człowieka.

Ciekawostki


  • Wyróżnia się dwa podgatunki żółwia gładkobrzegiego: Apalone mutica mutica(zamieszkujący centralne Stany Zjednoczone), Apalone mutica calvata(występujący od Luizjany do Zachodniej Florydy).
  • Wcześniej żółwiak gładkobrzegi posiadał inną nazwę łacińską Trionyx muticus.
  • Tendencja do zjadania danego pokarmu różni się nieco pomiędzy płciami. Samce lubią urozmaicać swoją dietę w owoce i nasiona morwy, za to samice wolą żywić się larwami owadów.
  • Rodzaj Apalone liczy obecnie 3 gatunki żółwiaków, min. żółwiaka gładkobrzegiego, żółwiaka drapieżnego(Apalone ferox) i żółwiaka kolcowatego(Apalone spinifera).

Bibliografia:
-http://www.iucnredlist.org/details/165596/0
-https://en.wikipedia.org/wiki/Smooth_softshell_turtle
-http://animaldiversity.org/accounts/Apalone_mutica/

czwartek, 18 lipca 2013

Empidonka zielona - ptak odróżniany po ruchu ogona

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ptaki
  • Rząd: Wróblowe
  • Rodzina: Tyrankowate
  • Gatunek: Empidonka zielona(Empidonax wrightii)

Występowanie

Empidonka jest ptakiem migrującym. Zimę spędza w Meksyku, południowo-wschodniej Arizonie i południowej części Półwyspu Kalifornijskiego. Gniazduje w Nevadzie, Utah, wschodnim, południowym i środkowym Kolorado, północno-wschodniej i środkowej Arizonie, w części Nowego Meksyku, południowym i środkowym Wyoming, północnej i wschodniej Kalifornii, Oregonie, części Waszyngtonu i południowej części Kolumbii Brytyjskiej.  Gniazdują w otwartych lasach, buszu i lasach z gołym podszytem(głównie porośnięte jałowcem, sosną i mahoniowcem). Zimują na suchych terenach otwartych z rozproszonymi drzewami i krzewami.

Ogólny opis

Empidonka zielona to mały ptak(choć jest większy od większości przedstawicieli swojego rodzaju), mierzący 15 centymetrów długości ciała, 22 centymetrów rozpiętości skrzydeł i masie 12 gramów. Upierzenie ptaka jest jasnoszare, z ciemniejszym odcieniem przy skrzydłach i ogonie z lekkim oliwkowym odcieniem, silniejszym zwłaszcza przed pierzeniem. Spodnia cześć ciała jaśniejsza, lekko żółtawa u ptaków przed zmianą upierzenia. Empidonka posiada białe paski na skrzydłach i mały biały pierścień na oku. Dziób jest długi i wąski, jaśniejszy przy dolnej części, a ogon dosyć długi. Młode ptaki są bardzo podobne do tych dorosłych, jedynie lekko oliwkowe upierzenie i żółtawy spód ciała przed pierzeniem, ułatwia odróżnienie ptaków. Empidonka zielona jest bardzo podobna to innych przedstawicieli swojego rodzaju i niemożliwa w odróżnieniu przez amatora.

Dymorfizm płciowy 

Brak wyraźnego. Odróżnić jedynie można po śpiewie samca. Samica nie śpiewa.

Populacja i zagrożenia

Populacja empidonki zielonej nie jest zagrożona i jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski. Populacja tego ptaka jest dosyć duża i wydaje się nadal wzrastać.

Pożywienie

Empidonka żywi się głównie owadami i innymi małymi bezkręgowcami. Prawdopodobnie podczas zimy zjada owoce i jagody, lecz nie zostało to potwierdzone.

Zachowanie  

Obserwacja zachowania empidonka zielonego jest jednym z najlepszych sposobów na rozróżnienie tego gatunku z pośród innych empidonków z nim spokrewnionych. Podczas gdy większość empidonków porusza swoim ogonem szybkim ruchem góra-dół, empidonka zielona porusza nim znacznie wolniej, kierując go bardziej w dół. Podczas żerowania łapie owady w locie, chwytając je w powietrzu, z ziemi lub roślinności. Jest ptakiem migrującym. Na lęgowiska przylatuje w połowie kwietnia do połowy maja i pozostają na nim do połowy sierpnia lub połowy września. Cała migracja trwa około 7 tygodni, zarówno wiosną, jak i jesienią.

Rozród

Po przybyciu na tereny lęgowe, gdzie samce są zazwyczaj wcześniej niż samice, ptaki przystępują do godów i stają się bardzo terytorialne. Samce zazwyczaj śpiewem i popisami, przywabiają samice. Ptaki są monogamiczne, lecz może występować u nich zjawisko promiskuityzmu(zmiany partnera seksualnego). Gniazdo budowane jest przez samice(samiec pomaga rzadko) z roślinności, mchu, źdźbeł trawy, piór i sierści i jest zazwyczaj mniej zwarte niż gniazda innych empidonek. Budowane jest zazwyczaj na jałowcu, sośnie lub niskich krzewach, około 1-6 metrów nad ziemią. Zazwyczaj są umieszczane na gałęzi wyrastającej z pnia drzewa. Samice składa zazwyczaj jedno jajko dziennie i może ich znieś od 3 do 4. Po upływie 14-15 dni, wykluwają się pisklęta(zazwyczaj wszystkie jednego dnia). Oboje rodziców karmią młode, aż młode opuszczają gniazdo po 16 dniach od wyklucia. Czasami mogą wykonywać dwa lęgi na sezon.

Naturalni wrogowie

Nie zaobserwowano gatunków, które polowały na empidonka zielonego, lecz jest wielkie prawdopodobieństwo że padają ofiarą jastrzębi, kotów, węży, wiewiórek i modrosójek. Prawdopodobnie głównymi wrogami jest modrosójka czarnogłowa i modrowronka kalifornijska, które zagrażają głównie pisklętom. Czasami bywają ofiarą pasożyta lęgowego starzyka brunatnogłowego.

Długość życia

Prawdopodobnie około 4-6 lat.

Znaczenie dla człowieka

Przez człowieka jest uznawany jako gatunek pożyteczny, gdyż redukuje ilość owadów i innych bezkręgowców.

Ciekawostki


  • Jest bardzo podobna do empidonki ciemnej (Empidonax oberholseri) i w przeszłości bywały problemy w identyfikacji tych dwóch gatunków. Problem ten rozwiązał Allan Phillips, który rozróżnił oba gatunki i określił iż najłatwiejszym sposobem na rozróżnienie tych dwóch spokrewnionych ptaków, są ruchy ich ogonów.(patrz wyżej w zachowanie)
  • Empidonka zielona została uznana za gatunek w 1889 roku, lecz w przyszłości często bywały problemy w identyfikacji z podobnym gatunkiem empidonką ciemną.
  • Obecnie często informacje o tym ptaku są niedostateczne i niepewne z powodu mylenia tego gatunku z empidonką ciemną w przeszłości.
  • Jest blisko spokrewniona z innymi ptakami z rodzaju Empidonax liczący 15 gatunków min. z empidonką płową (Empidonax fulvifrons), empidonką jodłową (Empidonax hammondii) i empidonką olchową (Empidonax alnorum).

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/American_gray_flycatcher
-https://es.wikipedia.org/wiki/Empidonax_wrightii
-http://www.hbw.com/species/grey-flycatcher-empidonax-wrightii

środa, 17 lipca 2013

Wiewiórka czikari - wiewiórka sosnowa

inne nazwy: wiewiórka z Douglas*


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ssaki
  • Rząd: Gryzonie
  • Rodzina: Wiewiórkowate
  • Gatunek: Wiewiórka czikari(Tamiasciurus douglasii)

Występowanie

Wiewiórka czikari zamieszkuje lasy iglaste(głównie sosnowe, świerkowe i jodłowe na wysokości do 3300 m n.p.m.) u wybrzeża północnoamerykańskiego Pacyfiku. Zakres występowania obejmuje północną Kalifornię, zachodni i centralny Oregon, wschodnią Nevadę, Waszyngton, południowo-zachodnią Kolumbię Brytyjską, aż do południowo-wschodniej Alaski.

Ogólny opis

Wiewiórka czikari osiąga długość ciała od 27 do 35 cm i masę 140-312 gramów. Długość ogona waha się w zakresie od 10 do 16 cm. Umaszczenie u tej wiewiórki zależne jest od pory roku. Latem wiewiórka posiada szarobrązowe lub czerwonobrązowe umaszczenie z czarnym lub pomarańczowym kolorem na końcach niektórych włosów. Spodnia część ciała jest koloru jasnego lub pomarańczowego, czasami z białymi plamami. Pomarańczowe zabarwienie brzucha i piersi futra wiewiórki czikari, odróżnia ją od blisko z nią spokrewnioną amerykańską wiewiórką czerwoną. Ogon jest puszysty, pomarańczowobrązowy i czarny przy końcówkach włosów. Na bokach ciała gryzonia widnieją czarne pasy, znikające na zimę. Wokół oka wiewiórki biegnie biały pierścień. Na zimę futro wiewiórki staje się szarawe, a pomarańczowy kolor u spodu ciała staje się mniej widoczny. W swoim północnym zasięgu występowania, wiewiórce podczas zimy wyrastają "pęczki" na uszach.

Dymorfizm płciowy

Brak wyraźnego.

Populacja i zagrożenia

Populacja wiewiórki czikari jest na stabilnym poziome i nie jest zagrożona wyginięciem. Jedynym potencjalnym zagrożeniem może być utrata i fragmentacja naturalnego środowiska, lecz nie odnotowano spadu populacji tej wiewiórki. Wiewiórka czikari jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski.

Pożywienie

Wiewiórka czikari jest przede wszystkim ziarnożerna, a nasiona sosny stanowią dużą część jej diety. Wiewiórka zjada również kambium, grzyby, gałązki drzew iglastych, sok drzewny, liście, pąki, żołędzie, orzechy, jagody i owoce, urozmaicając czasami swoją dietę o stawonogi, ptasie jaja i pisklęta.

Zachowanie

Wiewiórka czikari prowadzi przeważnie samotniczy tryb życia, poza okresem rozrodczym i wychowywania młodych. Gryzoń jest aktywny całodobowo i przez wszystkie pory roku, z wyjątkiem okresów srogiej zimy i silnych burz, kiedy wiewiórka woli przesiadywać w swoim gnieździe. Zwierzę jest także dosyć głośne, zwłaszcza podczas walk terytorialnych i kiedy wypatrzy niebezpieczeństwo. Większość życia spędza w koronach drzew, skacząc i wspinając się. Wiewiórka czikari są terytorialne, a ich obszar obejmuje przeważnie 1 do 1,5 hektara. Wiewiórki swoje gniazda wykonują samodzielnie z mchu, trawy, gałęzi i kory, lub wykorzystują te opuszczone przez ptaki. Często także wykorzystują dziuple w drzewach. Wykonuje zapasy żywności, aby wykorzystać je podczas zimy. Potrafi przechowywać nasiona w wilgotnym miejscu oraz grzyby w suchym, aby zachowały świeżość. Orzechy i żołędzie potrafi zakopywać w ziemi i odkopywać z pod śniegu podczas zimy(te zapomniane kiełkują) . Wiewiórki czikari są szybkie i czujne oraz rzadko jedzą na ziemi.

Rozród

Okres rozrodczy u tych wiewiórek przypada od stycznia do sierpnia, lecz największe nasilenie występuje między marcem, a majem. Para zazwyczaj gania się nawzajem, aż nie dojdzie do kopulacji. Wiewiórka czikari ma przeważnie jedynie jednego partnera w jednym sezonie. Ciążą trwa przeważnie 36 do 40 dni. Samica może urodzić do 8 młodych, lecz przeważnie jest ich 4-6. Młode rodzą się nagie i ślepe. Futerko wyrasta im całkowicie po upływie 18 dni, a oczy otwierają po 26-36 dniach. Młode opuszczają gniazdo zwykle w połowie lipca do początku sierpnia i odstawiane są od mleka po upływie 6-9 tygodni, lecz pozostają z matką do grudnia. Opuszczają matkę w wieku 8-9 miesięcy, kiedy osiągają dojrzałość płciową. Wiewiórka czikari rozmnaża się raz do roku, lecz bywają przypadki kiedy drugi miot rodzi się w sierpniu lub wrześniu.

Naturalni wrogowie               

Głównie łasica długoogoniasta, kuna świerkowa, kojot, ryś rudy, jastrząb, lisy, sowy i koty

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Wiewiórki czikari czasami mogą powodować uszkodzenia domów, podgryzając drewniane części oraz podkradają orzechy z uprawianych drzew, czasami jeszcze niedojrzałe. Ludzie czasami kradną zebrane nasiona przez wiewiórki, aby użyć je w szkółkach drzew.

Ciekawostki


  • Wiewiórka czikari spełnia ważną rolę w ekosystemie. Pomaga w roznoszeniu nasion drzew iglastych, a także zarodników grzybów, które po przejściu przez układ pokarmowy uwalniane są z odchodami zazwyczaj pod drzewem. Także zakopywane orzechy i żołędzie nie zostają całkowicie zjedzone i wkrótce kiełkują.
  • Wyróżnia się dwa podgatunki wiewiórki czikari(Tamiasciurus douglasii douglasii i Tamiasciurus douglasii mollipilosus)
  • Wiewiórka ta przez Indian nazywana była "Pillillooeet", co wzięło się od jej charakterystycznego nawoływania. 
  • Wiewiórka czikari jest spokrewniona z dwoma innych przedstawicielami rodzaju Tamiasciurus, z amerykańską wiewiórką czerwoną(Tamiasciurus hudsonicus) i poważnie zagrożoną wiewiórką Tamiasciurus mearnsi.
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Douglas_squirrel
-http://animaldiversity.org/accounts/Tamiasciurus_douglasii/
-http://eol.org/pages/347429/details
-http://naturemappingfoundation.org/natmap/facts/douglas_squirrel_712.html

poniedziałek, 15 lipca 2013

Imp - złośliwy demon

Pierwsze podania

Impy to małe demony, pochodzące z folkloru i wierzeń germańskich. Nie są złymi demonami, lecz lubią bawić się i żartować, co czasami przynosi ludziom straty. Impy pojawiają się w miejscach zamieszkałych przez ludzi i często utożsamiane są z wróżkami i chochlikami. Lubią figlować, bawić się, "posyłać na manowce" i głośno śmiać, a ich charakter przypomina małe dziecko, lecz czasami można było się z nimi zaprzyjaźnić, co jednak nie ochraniało przed byciem celem żartów. Czasami obecność impa w pobliżu danej osoby, świadczyło iż ta osoba ma powiązania z Diabłem i praktykuje "czarną magię", dlatego za impa uważano często czarnego kota, ropuchę, jaszczurkę, lub inne zwierzę i skazywano właściciela za praktyki magiczne. W niektórych regionach impy uważane są za strażników bogów.

Wygląd

Impy przedstawiane są najczęściej jako małe istoty, o nieatrakcyjnym wyglądzie, czasami z wyraźnym grymasem na twarzy. Często podobnie jak wróżki posiadały skrzydła i trudno było je zauważyć. Innymi stworzeniami podobnymi do impa są:

  • Wróżka-magiczne stworzenie występujące w wielu legendach i folklorze, głównie wierzeń krajów europejskich. Pierwotnie wróżka była przedstawiana jako stworzenie, lubiące robić żarty z ludzi, później przedstawiana jako istota dobra, o magicznych mocach i pomocna w stosunku do ludzi. Wróżka obecnie przedstawiana jest najczęściej jako mała ludzka istota z owadzimi skrzydłami na plecach.
  • Chochlik-zwany pixie, to mały duszek pochodzący z folkloru na obszarze Kornwalii i Devonu. Chochliki lubiły żartować i tańczyć. Wyglądem przypominały dzieci niskiego wzrostu z szpiczastymi uszami i kapeluszem. Pixie czasami uznawane są za duchy kradnące dzieci, gubiące podróżnych lub karcące ludzi.
  • Chowaniec-stworzenie z folkloru europejskiego pomagające jedynie osobom parającym się magią. Za chowańca często uważano czarnego kota, ropuchę, nietoperza i inne tzw. złowieszcze zwierzę, a ich obecność była jednym z dowodów przeciw czarownicom i czarownikom.
        
  • oraz wiele innych duszków z folkloru europejskiego 

W środkach masowego przekazu

Impy są często przedstawiany w wielu książkach, filmach, obrazach, rzeźbach, czy grach. Imp jest symbolem miasta Lincoln i często jego rzeźby są umieszczane na kościołach i budynkach. W grach typu Dungeons & Dragons, Heroes Might and Magic i Magic the Gathering imp jest demoniczną jednostką o niskiej randze wśród demonów.

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Imp
-http://sfery.wikia.com/wiki/Chochlik

sobota, 13 lipca 2013

Ara trójbarwna - ara z Kuby

inne nazwy: ara kubańska*, ara czerwona z Kuby*


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ptaki
  • Rząd: Papugowe
  • Rodzina: Papugowate
  • Gatunek: Ara trójbarwna(Ara tricolor)

Występowanie

Ara występowała endemicznie na wyspie Kuba i Isla de la Juventud oraz prawdopodobnie na wyspie Hispanola(Haiti), lecz nie ma jednoznacznych dowodów na temat wystąpienia tej papugi na tej wyspie.

Ogólny opis

Ara trójbarwna była dość niską arą, osiągającą długość 45-50 cm. Głowa była czerwona, a kark żółty oraz posiadała białą obwódkę wokół oka. Broda, klatka piersiowa, brzuch i uda były koloru pomarańczowego. Nogi były brązowe, a dziób szary. Górna część pleców była brunatnoczerwona, czasami z poszczególnymi zielonymi piórami. Zad i dolna część pleców była niebieska. Skrzydła były koloru niebieskiego, brązowego i czerwonego. Ogon był niebiesko-czerwony z przewagą koloru czerwonego.

Dymorfizm płciowy

 Brak. Samiec i samica posiadały identyczny wygląd zewnętrzny.

Pożywienie

Prawdopodobnie jak większość papug z jej rodzaju, nasiona, owoce i orzechy.

Zachowanie

Zachowanie ary trójbarwnej zostało słabo poznane. Prawdopodobnie nie odbiegało zbytnio od zachowania innych ar z jej rodzaju.

Rozród

Brak danych. Prawdopodobnie nie odbiegało zbytnio od zachowań innych ar z jej rodzaju. Łączyły się zapewne w pary na całe życie, wychowując swoje pisklęta w dziuplach i szczelinach znajdujących się na wysokich drzewach. 

Naturalni wrogowie

Prawdopodobnie poza człowiekiem, nie posiadały wrogów.

Długość życia

Brak danych. Prawdopodobnie do 50 lat.

Przyczyny wymarcia

Ara trójbarwna powszechnie występowała na Kubie i wyspie Isla de la Juventud aż do roku ok. 1800. Na początku XIX wieku, kiedy populacja ludzi na wyspie wzrosła, papuga zaczęła wymierać. Ludzie polowali na ary trójbarwne dla mięsa(choć nie było one zbyt smaczne) oraz plądrowali gniazda z piskląt i jaj w celu trzymania papug jako pupili domowych. Siedlisko papug także drastycznie malało, co doprowadziło w 1849 roku do wymarcia ary z większości wyspy i utrzymaniu się niewielkiej populacji jedynie na odosobnionych obszarach, choć badacze sądzą że te kolonie nie mogły odbudować stabilnej populacji. Ostatnia ara trójbarwna została zestrzelona w 1864 roku w La Vega w pobliżu bagien Zapata, gdzie prawdopodobnie znajdowała się ostatnia ostoja tego gatunku. Czasami niepotwierdzone obserwacje notowano do roku 1885.

Ciekawostki


  • W Pałacu Schönbrunn w Wiedniu była trzymana jedna para ar trójbarwnych od 1760 roku.
  • Zachowało się 19 muzealnych okazów ar trójbarwnych.
  • Ara trójbarwna była ostatnim gatunkiem rodzimych ar na Wyspach Karaibskich.
  • W 2005 roku odkryto że na arze trójbarwnej pasożytował gatunek wszoły Psittacobrosus bechsteini, który prawdopodobnie wymarł wraz z papugą.
  • Carl Ritter(Niemiecki geograf) pisał iż do roku 1820 nie widział już żadnej ary na wyspie.
  • Czasami wymienia się osobny gatunek wydzielony z ary trójbarwnej opisywany jako Ara cubensis występujący na Kubie, za to Ara tricolor miała występować jedynie na wyspie Isla de la Juventud. Niepewny gatunek wydzielił niejaki D. K. Wetherbee.
  • Do rodzaju ara zalicza się przynajmniej 10 gatunków papug z czego 2 wymarłe, czasami wymieniając 5 wymarłych gatunków ar, których odnotowywanie jako gatunek bywa kwestią sporną. Do tego rodzaju zalicza się araraune(Ara ararauna), arę oliwkową (Ara ambiguus) oraz wymarłą arę z wyspy Saint Croix*(Ara autocthones).
  • Hipotetycznie wymarłe gatunki ar to ara martynikańska*(Ara martinica), ara z Małych Antyli*(Ara guadeloupensis), ara czerwonogłowa*(Ara erythrocephala), czerwona ara jamajska*(Ara gossei) oraz ara dominikańska*(Ara atwoodi). Istnienie tych ar bywa wątpliwe ze względu na nikłe dowody potwierdzające ich wystąpienie.

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Cuban_macaw
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Ara_tr%C3%B3jbarwna
-http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/cubanredmacaw.htm

piątek, 12 lipca 2013

Ficus faulkneriana - zagrożony dusiciel

  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Różowce
  • Rodzina: Morwowate
  • Gatunek: Ficus faulkneriana

Występowanie

Występuje na wschodnim obszarze leżącym na terenie Kenii i Tanzanii. Rośnie na nadmorskich obszarach zakrzewionych i trawiastych.

Ogólny opis

Figowiec Ficus faulkneriana jest tzw. drzewem dusicielem, czyli zaraz po wykiełkowaniu owija swoje korzenie wokół pnia innego drzewa, oprowadzając go do śmierci, aby zając jego miejsce. Drzewo dorasta do 30 metrów wysokości. Liście są odwrotnie jajowate, zaokrąglone na wierzchołkach i gładkie na powierzchni. Liście mają przeciętną długość ok. 4 cm.

Rozmnażanie

Słabo poznany. Wytwarza owoc pozorny, zwany figą. Owoce wytwarzają jedynie dorosłe okazy.

Zagrożenie

Gatunek jest krytycznie zagrożony, z powodu utraty swojego siedliska. Miejsce jego występowania jest niemal całkowicie wyniszczone.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Nie posiada szczególnego znaczenia dla człowieka.

Warunki uprawy

Drzewo nie jest uprawiane.

Ciekawostki

  • Ficus faulkneriana jest bardzo słabo poznanym gatunkiem, wymagającym w przyszłości dalszych badań.
  • Został opisany naukowo przez Christiaana Cornelisa Berga w 1988 roku.
  • Do rodzaju Ficus zaliczanych jest około 850 gatunków min. figowiec sprężysty(Ficus elastica), figowiec wielkolistny (Ficus macrophylla) i figowiec benjamina (Ficus benjamina).           
Bibliografia:
-http://www.iucnredlist.org/details/34435/0
-https://en.wikipedia.org/wiki/Ficus_faulkneriana
-http://www.arkive.org/ficus/ficus-faulkneriana/

wtorek, 9 lipca 2013

Fiołek ogrodowy - hybryda gatunkowa, zwana bratkiem

Fiołek ogrodowy

inne nawy: bratek, bratek ogrodowy


  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Malpigiowce
  • Rodzina: Fiołkowate
  • Gatunek: Fiołek ogrodowy(Viola×wittrockiana)

Występowanie

Fiołek ogrodowy jest hybrydą powstałą w wyniku celowej działalności człowieka. Nie występuje w stanie dzikim, choć czasami dziczeje i utrzymuje się przez kilka lat bez ingerencji człowieka.

Ogólny opis

Bratek jest niską rośliną, osiągającą przeciętnie 15-30 cm długości. Łodyga jest gładka, krucha i czworokanciasta. Liście dolne łopatkowate, natomiast liście górne podłużnie lancetowate.

Rozmnażanie

Kwiaty są duże o przeciętnej średnicy 12 cm, zazwyczaj wyrastające pojedynczo na długich szypułkach. Korona posiada pięć wolnych płatków. Słupek główkowaty o owłosionym znamieniu. Kolor kwiatostanu zależy od odmiany fiołka. Spotykane są bratki białe, czarne, czerwone, filetowe, żółte i wielokolorowe. Kwitnie długo od kwietnia do końca czerwca. Nasiona wytwarzane są od końca czerwca do początku lipca. Sadzonki są mrozoodporne

Zagrożenia

Gatunek nie podlega klasyfikacji w kategoriach zagrożenia, gdyż powstał w skutek celowej działalności człowieka i nie występuje w stanie dzikim.

Długość życia

Jest rośliną dwuletnią, w pierwszym roku wytwarza organy spichrzowe, a w drugim kwiaty i nasiona, po czym obumiera.

Znaczenie dla człowieka

Roślina powstała z skrzyżowania fiołka trójbarwnego, żółtego i ałtajskiego i obecnie jest popularną rośliną uprawną, hodowaną w klimacie umiarkowanym. Wyróżnia się tysiące odmian bratka ogrodowego. Czasami wykorzystuje się go jako roślinę ciętą, do bukietów i wieńców. Napar z ziela bratka stosuje się do leczenia niektórych schorzeń.

Warunki uprawy

Nie posiada szczególnych wymagań do do gleby, choć najlepiej rośnie w glebie lekko kwaśnej lub obojętnej, próchniczej i żyznej. Lubi stanowiska słoneczne, gdzie obficie kwitnie. Lubi stanowiska o umiarkowanej wilgotności.

Ciekawostki


  • Fiołek ogrodowy jest jedną z niewielu roślin, gdzie kwiat może być całkowicie czarny.
  • Podarowanie bratka, symbolizuje pamięć o danej osobie.
  • Jest jednym z najpopularniejszych roślin ozdobnych. Często wykorzystywany w różnych dziełach np. piosenkach("Kwiatki bratki i stokrotki")
  • Napar z bratka leczy schorzenia związane z układem moczowym, a także stosowany jest w leczeniu trądu i wysypki.
  • Jest najbliżej spokrewniony z fiołkami z których powstał, fiołkiem trójbarwnym (Viola tricolor), fiołkiem żółtym (Viola lutea) i fiołkiem ałtajskim (Viola altaica).

Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Fio%C5%82ek_ogrodowy
-http://www.zielonyogrodek.pl/na-skalniaki/bratek-fiolek-ogrodowy
-http://www.e-ogrody.pl/Ogrody/encyklopedia_roslin/p/Fio%C5%82ek%20ogrodowy/165440538
-http://www.swiatkwiatow.pl/fiolek-ogrodowy-bratek-bratki--viola-x-wittrockiana-id407.html
-https://en.wikipedia.org/wiki/Pansy