Otocinklus przyujściowy - czy aby na pewno tak popularny

inne nazwy: otosek*, otosek przyujściowy*

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Promieniopłetwe
• Rząd: Sumokształtne
• Rodzina: Zbrojnikowate
• Gatunek: Otocinklus przyujściowy(Macrotocinclus affinis)

Występowanie

Otocinklus przyujściowy występuje naturalnie w zarośniętych i niezbyt głębokich strumieniach rejonu Santa Cruz w stanie Rio de Janeiro(Brazylia).

Ogólny opis

Otocinklus przyujściowy jest niewielkim gatunkiem zbrojnika, osiągającym 4-5 cm długości ciała. Ciało wydłużone, brzusznie spłaszczone, pokryte płytkami kostnymi, tworząc swego rodzaju pancerz. Głowa trójkątna, szeroka i tępo zakończona. Otwór gębowy w dolnym położeniu, zakończony przyssawką. Oczy proporcjonalnie duże. Płetwa grzbietowa dosyć wysoka z pierwszym ostrym promieniem, podobnie jak płetwy piersiowe. Płetwa ogonowa homocerkalna(symetryczna). U otosków występuje także dobrze rozwinięta płetwa brzuszna i odbytowa. Strona grzbietowa srebrzystoszara do oliwkowoszarej z metalicznym połyskiem, często z ciemnymi, nieraz słabo widocznymi plamkami. U tego gatunku występuje także słabo zaznaczona, ciemna pręga biegnąca od końca głowy przez oko, aż po nasadę ogona. U niektórych osobników pręga może być niewidoczna. Strona brzuszna jasna, biała, lub biało-żółtawa. Gatunek bardzo podobny i często mylony z przedstawicielami rodzaju Otocinclus.

Dymorfizm płciowy

Słabo widoczny. Samice są zwykle nieco większe i szersze. Dymorfizm zwłaszcza widoczny patrząc z góry na rybę.

Populacja i zagrożenia

Nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Nie są znane potencjalne zagrożenia dla liczebności tego gatunku, poza lokalnym zanieczyszczeniem środowiska wodnego. Toleruje miarowe zanieczyszczenie wód.

Pożywienie

Typowa ryba glonożerna. Preferuje jednokomórkowe glony z klasy okrzemek. Zjada także miękkie części roślin i detrytus.

Zachowanie

Otocinklus przyujściowy jest przydenną rybą, prowadzącą głównie nocny tryb życia. Dzień spędza głównie ukryty wśród roślin, pod kamieniami lub korzeniami, choć nieraz żeruje w środku dnia. Otosek aktywny staje się głównie pod wieczór. Dzięki otworowi gębowemu przekształconemu w przyssawkę, zręcznie zbiera glony rosnące na kamieniach i roślinności. Preferuje wartki ruch wody, choć występuje także w odcinkach o nieco spokojnym nurcie. Mimo iż przejawia zachowania terytorialne(niegroźne walki) to spotykany jest zwykle w dużych grupach, choć nie jest to typowa ryba stadna. Dzięki kolcom umiejscowionym na płetwie grzbietowej i piersiowych, rzadko bywa celem drapieżników. Otocinklus może znosić niską zawartość tlenu w wodzie, nabierając powietrza z powierzchni wody i transportując go do silnie ukrwionego jelita.  

Rozród

Słabo poznany. Otoski składają kleistą ikrę, którą rozrzucają, a ta przykleja się do pobliskich roślin i korzeni. Wylęg następuje po ok. 2-3 dniach. Narybek otoska przypomina miniaturę osobników dorosłych i żywi się drobnym planktonem np. wrotkami. Nie udokumentowano udanej próby rozrodu tej ryby w niewoli.

Naturalni wrogowie

Większe ryby, ptaki wodne itp.

Długość życia

Przypuszczalnie ok. 5 lat.

Znaczenie dla człowieka

Gatunek spotykany w akwarystyce, choć dość rzadko. Często mylnie mianem otocinklusa przyujściowego(Macrotocinclus affinis) określane są podobne gatunki z rodzaju Otocinclus, bardziej popularne w akwarystyce np. Otocinclus macrospilus, Otocinclus vestitus i Otocinclus hoppei.

Ciekawostki

• Otocinklus przyujściowy(Macrotocinclus affinis) na rynku akwarystycznym jest gatunkiem bardzo rzadkim. Często opisuje się nawet iż nie występuje w handlu. Mimo to znane są podstawowe parametry wody przy których można trzymać ten gatunek zbrojnika: temperatura 20-26° C, pH 6.0 - 8.0 i dh 5-19°. Uważany za gatunek wymagający i problematyczny. 
• Od innych oferowanych na rynku otosków odróżnia go mniej kontrastowe ubarwienie ciała. Pasek i plamy na ciele są zwykle słabo widoczny, dlatego ryba z daleka wydaje się jednolicie srebrzysta.
• Otocinklus przyujściowy jest przedstawicielem monotypowego rodzaju Macrotocinclus. Wcześniej klasyfikowany był do rodzaju Otocinclus.
• Gatunek został opisany w 1877 roku przez austriackiego ichtiologa Franz'a Steindachner'a.
• Otoski należą do jednych z najbardziej narażonych na stres i dłużej aklimatyzujących się ryb słodkowodnych. Mogą zdychać w wyniku nieprawidłowej aklimatyzacji, nawet 2 tygodnie po wpuszczeniu do nowego zbiornika. Mimo tej małej wady, należą do jednych z odporniejszych ryb, polecanych dla początkujących akwarystów, zwłaszcza Otocinclus macrospilus i Otocinclus vestitus.    

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Macrotocinclus 

-http://www.fishbase.org/summary/11332

-http://www.planetcatfish.com/common/species.php?species_id=1083