Remizek zmienny - mały Afrykanin. Konstruktor skomplikowanych gniazd.

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ptaki
• Rząd: Wróblowe
• Rodzina: Remizy
• Gatunek: Remizek zmienny(Anthoscopus caroli)

Występowanie

Ptak zamieszkuję tereny południowej Afryki poczynając od wschodniej Kenii, przez Ugandę(poza północnymi rejonami), Rwandę, Burundi, Malawi, Tanzanię, południowo-wschodnią Demokratyczną Republikę Konga, Angolę(poza południowo-wschodnimi rejonami), Zambię, Zimbabwe, Mozambik, północną i wschodnią Botswanę, północne Namibii, po Suazi i północno-wschodnią część Republiki Południowej Afryki. Odizolowane populacje zasiedlają także południowo-centralną część Demokratycznej Republiki Konga, wraz z przyległą graniczną częścią Angoli, oraz północno-zachodnie terytoria Demokratycznej Republiki Konga, centralne Kongo i wschodnią część Gabonu. Preferuje tereny zalesione, głównie suche lasy liściaste, sawannowe, otwarte lasy wilgotne, a nawet tereny podmiejskie do 2200 m n.p.m.

Ogólny opis

Remizek zmienny jest niewielkim gatunkiem ptaka, osiągającym ok. 8-9 cm długości ciała i masę 6-7 gramów, co czyni go jednym z najmniejszych ptaków Afryki. Ogon krótki, lekko rozwidlony. Dziób i nogi ciemnoszare, natomiast skrzydła krótkie i zaokrąglone. Wierzch ciała szary, często z zielonkawym lub oliwkowym odcieniem, pokrywy skrzydłowe i ogon ciemniejsze. Część czołowa często żółtawoszara. Brzuch i kuper rdzawe, różowawe, żółtawe, lub blado cynamonowe, natomiast pierś i dolna część głowy białe, lub szarawe. Przez oko biegnie dodatkowo ciemniejszy, nieraz niewyraźny pas. Różnice kolorystyczne zwykle są cechą wyróżniającą dany podgatunek. Często mylony z innymi przedstawicielami swojego rodzaju Anthoscopus.

Dymorfizm płciowy

Nie zaznaczony. Zaobserwowano jedynie słabo zaznaczony dymorfizm wiekowy, gdyż u nieletnich osobników upierzenie może być jaśniejsze, niż u osobników dorosłych.

Populacja i zagrożenia

Gatunek lokalnie niezagrożony, odnotowywany jako niższego ryzyka na wyginięcie przez IUCN. Ptak uznawany jako w miarę pospolity, choć nie oszacowano liczebności gatunku. Na terenie Botswany, Republiki Południowej Afryki i wschodnich terenach Afryki, ptak często uznawany za rzadko spotykanego. Poważnym zagrożeniem dla gatunku jest utrata naturalnego siedliska, przez wycinanie drzewostanów. Trend populacji uznaję się za malejący.

Pożywienie

Głownie małe bezkręgowce, jak owady, ich larwy, oraz pajęczaki(np. kleszcze). Zjada także niewielkie owoce, kwiaty, nasiona i liście. Czasami zjada miąższ aloesów.

Zachowanie

Remizek zmienny jest ptakiem o dziennym trybie życia, spotykanym zwykle parami, lub w małych stadkach 3-7 osobników. Żeruję pośród gałęzi drzew i krzewów(głównie na poziomie koron drzew, choć często schodzi niżej), gdzie przeszukuje ich powierzchnie i szczeliny w poszukiwaniu bezkręgowców. Spłoszone, odlatują formując luźną grupę, na czele z dominującym osobnikiem. Nieraz stadka remizków żerują wraz z popielatkami, aksamitnikami, piecuszkami i szlarnikami. Remizki odpoczywają zwykle w swoich gniazdach(nawet do 18 ptaków w jednym), lub opuszczonych przez wikłacze. Zwykle prowadzi osiadły tryb życia, lecz w niektórych rejonach podejmuję sezonowe krótkodystansowe wędrówki w poszukiwaniu lepszych żerowisk. Samce, zwłaszcza w okresie godowym, aktywnie śpiewają, co przypomina serie, donośnych gwizdów, szorstkich i głębokich, trwających kilka sekund. Ekologia gatunku słabo poznana.

Rozród 

Okres rozrodczy remizka zmiennego przypada w porze deszczowej, od sierpnia do marca w Afryce Południowej i od listopada-grudnia do kwietnia w rejonach północnych. Gniazdo typu zamkniętego workowatego, budowane jest na gałązce drzewa, zwykle 5-10 metrów nad ziemią(choć w lasach akacjowych może być zakładane 1-3 m nad ziemią). Oboje rodzice do budowy wykorzystują włókna roślinne, bawełnę i pajęczyny. Gniazdo posiada dość skomplikowaną konstrukcję, gdyż poza głównym wejściem, posiada ono także fałszywe z nieużywaną komorą lęgową. Główne wejście do komory lęgowej, umieszczone w górnej części gniazda, jest kształtu rurkowatego, dopasowane wielkością do ptaka, zwykle z przymykanym wlotem, przy pomocy skontrowanych klap(zwykle dolnej i górnej), uszczelnionych pajęczyną. Ptak wracając do gniazda otwiera wejście i zamyka je zostając w nim. Pod właściwym wejściem, znajduje się zwodnicze, otwarte z pozorną komorą lęgową, które ma za zadanie zmylenie potencjalnego napastnika. Poza zdobywaniem pożywienia dla piskląt, rodzice są często zajęci naprawami gniazda. Samica składa od 4 do 6 jaj(rzadziej 2-8 jaj). Z uwagi na odnajdywanie większej liczby jaj, przypuszcza się iż z jednego gniazda może korzystać kilka ptaków. Okres inkubacji trwa 13-15 dni, a jajkami i pisklętami opiekują się oboje rodziców. Przypuszczalnie pisklętami mogą opiekować się także remizki niebędące ich rodzicami, najczęściej młode osobniki z poprzedniego lęgu. Zwykle po 22-24 dniach od wyklucia, młode ptaki uczą się latać i stają się samodzielne, choć nadal pozostają w pobliżu rodziców. Przypuszczalnie remizek zmienny wyprowadza kilka lęgów rocznie. Wiek dojrzałości płciowej nie jest znany.

                                                                               

Konstrukcja i sposób użytkowania gniazda remizka.  

Naturalni wrogowie

Jastrzębiowate, krukowate, dzierzby i węże.

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Gatunek nie posiada szczególnego znaczenia dla człowieka. Z uwagi na zjadanie owadów, kleszczy i innych bezkręgowców jest uznawany za zwierzę pożyteczne. Rdzenni Afrykanie często wykorzystują gniazda remizków jako rodzaj podręcznej torebki na drobiazgi.

Ciekawostki

• Wyróżnia się obecnie 11 podgatunków remizka zmiennego. Niektóre podgatunki, jak np. Anthoscopus caroli sylviella i Anthoscopus caroli rankinei, czasami traktowane są jako osobne gatunki. Różnice w wydawanych odgłosach, oraz brak interakcji(krzyżowania się) pomiędzy poszczególnymi podgatunkami żyjącymi na tych samych terenach, może być powodem na wyodrębnienie kolejnych gatunków.
• Ptak został opisany w 1871 roku przez angielskiego zoologa Richard'a Bowdler'a Sharpe.
• Jest jednym z najmniejszych ptaków Afryki. Miano najmniejszego afrykańskiego ptaka należy przypuszczalnie do dwóch gatunków remizka bladego(Anthoscopus musculus) i remiziaka(Pholidornis rushiae), które osiągają ok. 8 cm długości ciała.

• Gniazda remizków należą do najbardziej złożonych, wśród budowanych przez przedstawicieli rodziny remizów.
• Rodzaj Anthoscopus reprezentują 6 gatunków ptaków min. remizek zmienny, remizek żółtawy(Anthoscopus parvulus), remizek sudański(Anthoscopus punctifrons), remizek żółtobrzuchy(Anthoscopus minutus), remizek złotoczelny(Anthoscopus flavifrons) i remizek blady(Anthoscopus musculus).

         

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Grey_penduline_tit

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Anthoscopus

-https://en.wikipedia.org/wiki/Anthoscopus

-http://www.hbw.com/species/grey-penduline-tit-anthoscopus-caroli

-https://en.wikipedia.org/wiki/Penduline_tit

-http://www.biodiversityexplorer.org/birds/paridae/anthoscopus_caroli.htm