- Królestwo: Zwierzęta
- Podtyp: Kręgowce
- Gromada: Ptaki
- Rząd: Wróblowe
- Rodzina: Bławatnikowate
- Gatunek: Palmożer amarantowy(Xipholena punicea)
Występowanie
Palmożer amarantowy zamieszkuje głównie region lasów amazońskich, między innymi na terenie wschodniej Kolumbii, zachodniej i południowej Wenezueli, Gujany, Surinamu, Gujany Francuskiej, amazońskiej Brazylii(północna, zachodnia i centralna), północno-wschodniej Boliwii, północno-wschodnim Peru, a także pojedyncze obserwację odnotowano w południowo-wschodnim Ekwadorze.
Głównie ptaki drapieżne(np. trębacze).
Siedlisko
Ptak zasiedla tropikalne i subtropikalne lasy nizinne do 1300 m n.p.m. Wydaje się liczniejszy na terenach o piaszczystej glebie, choć gatunek bytuje głównie w koronach drzew.Ogólny opis
Palmożer amarantowy jest niedużym bławatnikiem, osiągającym 19-20 cm długości ciała i wagę w przedziale 58-76 gramów. Posiada charakterystyczny dla swojej rodziny szeroki dziób z lekko zakrzywionym końcem, krótki ogon, masywne nogi, oraz zaokrąglone skrzydła. Tęczówki oczu koloru jasnożółtego, nogi szare, natomiast dziób zabarwienia od żółtego po szarawy. Upierzenie jest cechą rozpoznawczą płci(dymorfizm płciowy). Większość ciała samca pokryta jest połyskującymi piórami koloru od bordowo-fioletowego po amarantowy z ciemniejszym zabarwieniem głowy. Skrzydła białe, najlepiej widoczne podczas lotu. W spoczynku okryte czerwonymi barkówkami, najczęściej odsłaniając jedynie białe lotki. Samica zwykle jednolicie szara(popielata) z jaśniejszym brzuchem i kuprem. Skrzydła koloru od popielatego do czarnoszarego z białym obramowaniem lotek. Osobniki młode upierzeniem podobne do samic.Dymorfizm płciowy
Wyraźny. Różnice w upierzeniu(patrz wyżej).
Populacja i zagrożenia
Całkowita wielkość populacji gatunku nie została oszacowana, lecz ptak najczęściej opisywany jest jako dość pospolity. Najliczniej występuje na północy Amazonii(Kolumbia, region Gujana), rzadszy na południu. Posiada szeroki zakres występowania, a trend populacji uważa się za stały, dlatego przez Czerwoną księgę gatunków zagrożonych IUCN palmożer amarantowy notowany jest jako najmniejszego ryzyka na wyginięcie. Podobnie jak innym gatunkom zamieszkującym lasy Amazonii, zagraża mu niszczenie środowiska(wylesianie).Pożywienie
Głównie owoce palm(zwłaszcza euterp Euterpe), figowców i mlekowców(Brosimum). Przypuszczalnie dietę urozmaica w drobne bezkręgowce.Zachowanie
Słabo zbadane. Palmożer amarantowy jest ptakiem o dziennym trybie życia, zamieszkującym głównie korony drzew. Obserwowany zazwyczaj wczesnym rankiem, lub o zmierzchu, siedząc na szczycie odsłoniętej gałęzi. Poza tym, prowadzi raczej skryty tryb życia. Samice mogą tworzyć małe grupki, lecz samce spotykane na ogół pojedynczo. Obie płcie mogą wydawać z siebie krótki dźwięk "purp". Dodatkowo samce wydobywają z siebie grzechoczący(podobny do żab) śpiew, choć śpiewają bardzo rzadko. Podczas lotu wydobywają z siebie charakterystyczny szelest. Gatunek może wędrować w poszukiwaniu nowych żerowisk(owocujących drzew).Rozród
Słabo zbadany. Z uwagi na spotykanie osobników o młodocianym upierzeniu przez większość miesięcy, przypuszcza się iż palmożer amarantowy nie posiada jednego okresu rozrodczego(lub rozmnaża się przez cały rok). Zwykle do zachowań godowych dochodzi podczas grupowego żerowania na owocujących drzewach. Samce latając nad drzewami, ukazują białe zabarwienie skrzydeł, którym próbują zachęcić samice do godów. Samiec zwykle kopuluje z kilkoma samicami, nie pomagając w budowie gniazda, ani odchowie piskląt. Samica buduje małe, kruche gniazdo na drzewie, wysoko nad ziemią, zwykle z gałązek, splątanych sierścią, lub pnączami. Znosi w nim jedno jajo(przypuszczalnie z uwagi na to iż kruche gniazdo nie utrzymało by ciężaru większej ilości jaj i piskląt). Okres inkubacji i czas odchowu piskląt jest nieznany. Okres inkubacji u spokrewnionych gatunków trwa ok. 25-28 dni, a odchów młodych(nauka latania) 30-40 dni. Nie wiadomo ile lęgów rocznie może wyprowadzić samica, lecz rozrodczość dużych bławatników jest na ogół bardzo mała.Długość życia
Brak danych.
Naturalni wrogowie
Głównie ptaki drapieżne(np. trębacze).Znaczenie dla człowieka
Gatunek nie posiada szczególnego znaczenia dla człowieka. Istnieje kilka doniesień o trzymaniu tego ptaka w niewoli. Czasami odwiedza karmiki dla dzikich ptaków na obrzeżach lasów. Z uwagi na dietę złożoną miedzy innymi z owoców figowców i euterpy, może być szkodnikiem plantacji tych drzew.Systematyka i pokrewieństwo
Rodzaj Xipholena liczy jedynie 3 gatunki bławatników min. palmożera amarantowego(Xipholena punicea), palmożera białosternego(Xipholena lamellipennis) i palmożera białoskrzydłego(Xipholena atropurpurea). Zamieszkują one amazońskie lasy. Palmożery są średniej wielkości bławatnikami, osiągającymi średnio 19-20 cm długości ciała. Charakterystyczne dla tego rodzaju jest upierzenie samców. Pióra połyskujące, koloru od bordowo-fioletowego po amarantowy u palmożera amarantowego, czarnego z domieszką bordowego u palmożera białoskrzydłego i jednolicie czarnego u palmożera białosternego. U wszystkich gatunków występuje białe, kontrastujące zabarwienie skrzydeł, a dodatkowo u palmożera białosternego biało zabarwiony jest także ogon. Samice skromnie ubarwione, zwykle szare. Ekologia gatunków słabo poznana. Ptaki bytują w koronach drzew. Palmożer białosterny jest gatunkiem najsłabiej poznanym. Zachowanie, rozród i dieta tego gatunku jest dla naukowców tajemnicą. Pozostałe palmożery żywią się owocami(figi, jagody acai), czasami także kwiatami, częściami roślin(z obserwacji palmożera białoskrzydłego), oraz sporadycznie owadami. Podczas godów nie śpiewają, lecz popisują się kontrastującym upierzeniem podczas latania. Samce nie ingerują w odchów piskląt i budowę gniazda. Posiadają bardzo małą rozrodczość. Palmożer amarantowy jest gatunkiem niezagrożonym, notowany jako mniejszego ryzyka na wyginięcie. Palmożer białosterny jest uznawany jako bliski zagrożenia, z uwagi na nieco ograniczony zakres(Amazonia brazylijska) i wycinkę lasów, choć z uwagi na rzadkie obserwację jego faktyczny stan populacji może być różny. Palmożer białoskrzydły jest poważnie zagrożony z uwagi na ograniczony zakres(wybrzeże wschodniej Brazylii), wycinanie lasów deszczowych(ponad 60% jego siedlisk zostało zniszczonych), a także w mniejszym stopniu przez kłusownictwo(wyłapywanie ptaków i sprzedaż jako zwierzę domowe). Jego populacja nadal w drastycznym stopniu maleje.Ciekawostki
- Bławatnikowate są rodziną o jednym z największych zróżnicowań pod względem rozmiaru ciała. Najmniejszy gatunek bławatniczek(Calyptura cristata) osiąga zaledwie 7,5-8 cm długości ciała, natomiast największy strojnoczub amazoński(Cephalopterus ornatus) jest ponad 6 razy większy, osiągając 46-51 cm długości ciała. Bławatnikowate są także dosyć słabo poznaną rodziną.
- Gatunek został opisany w 1764 roku przez niemieckiego zoologa Peter'a Simon'a Pallas'a. Został opisany pod nazwą Turdus puniceus(badacz zaliczał go do drozdów).
- Palmożer amarantowy jest gatunkiem monotypowym(nie wyróżnia się podgatunków). Jego zakres nie pokrywa się z spokrewnionymi gatunkami, poza niewielkim terenem na obszarze Brazylii, gdzie występuje wraz z palmożerem białosternym(Xipholena lamellipennis).
-http://neotropical.birds.cornell.edu/portal/species/overview?p_p_spp=494956
-http://www.iucnredlist.org/details/22700894/0
-http://www.hbw.com/species/pompadour-cotinga-xipholena-punicea
-https://en.wikipedia.org/wiki/Cotinga
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz