Obrączkowiec marokański - krępa amfisbena

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Gady
• Rząd: Łuskonośne
• Rodzina: Trogonophidae
• Gatunek: Obrączkowiec marokański(Trogonophis wiegmanni)

Występowanie

Gatunek zamieszkuje tereny przybrzeżne północnej Afryki od zachodniej części Maroka, w tym Ceuta, Melilla i Wyspy Chafarinas(hiszpańskie eksklawy), przez północną Algierię po północno-zachodnią Tunezję. Obrączkowca można spotkać na obszarach o wilgotnej glebie, choć czasami znajdowano osobnika na terenach stepowych i piaszczystych, bez okrycia roślinnego(gleba sucha). Zamieszkuje lasy dębowe, lasy dębowo-jałowcowe, piaszczyste brzegi, użytki zielne, tereny uprawne i pobocza dróg.

Ogólny opis

Obrączkowiec marokański jest beznogim gadem osiągającym ok. 20 cm długości. Ciało obrączkowca jest wydłużone, wężowate i cylindryczne, bardziej masywne i krępe niż u innych przedstawicieli amfisben. Głowa zaokrąglona, lekko spłaszczona grzbieto-brzusznie i dosyć wydłużona w porównaniu do innych przedstawicieli rodziny Trogonophidae. Ogon krótki i stożkowaty. Ciało zwykle koloru jasnożółtego, kremowego(Trogonophis wiegmanni wiegmanni), lub szarawego, bądź różowawego(Trogonophis wiegmanni elegans) w ciemnobrązowe plamy. Głowa zwykle ciemnobrązowa. Oczy niewielkie, umieszczone po bokach głowy. 

Dymorfizm płciowy

Słabo zaznaczony. Samce są zwykle cięższe, mają dłuższy ogon i większą głowę niż samice.

Populacja i zagrożenia

Gatunek notowany jako najmniejszej troski. Posiada dosyć szeroki zakres występowania, oraz występuje licznie na odpowiednich terenach. Nie są znane poważne zagrożenia dla tego gatunku, choć przypuszcza się iż znaczny wpływ na liczebność gatunku ma przekształcanie terenów stepowych pod uprawy. Gatunek można spotkać głównie pod kamieniami, które usuwa się podczas gospodarowania gruntu. Liczebność obrączkowca marokańskiego nie jest znana.

Pożywienie

Owady i inne bezkręgowce glebowe.

Zachowanie

Obrączkowiec marokański jest gatunkiem żyjącym w glebie, głównie pod skałami i kamieniami, gdzie drąży chodniki. Przy kopaniu używa głowy i specyficznych ruchów ciała. Zwykle spotykany samotnie, lub parami. Pod jedną skałą odnajdywano zwykle dwa osobniki osobnych płci, nigdy tych samych. Może to świadczyć o terytorializmie gatunku. Przypuszczalnie samica tolerując samca, który broni terytorium przed innymi samcami, chroni się przed nadmiernym naprzykrzaniem się chcących kopulować samców. U tego gatunku nie występuje zjawisko autotomii.

Rozród

Słabo poznany. Jest gatunkiem jajożyworodnym. Przypuszczalnie rozmnaża się w miesiącach chłodniejszych. Ciąża samicy trwa przypuszczalnie ok. 4 miesięcy, po czym rodzi od dwóch do pięciu młodych. Nie opiekują się potomstwem, które jest zdane na siebie. Śmiertelność młodych jest dosyć niska. Samica rodzi przypuszczalnie nie częściej niż raz do roku.

Naturalni wrogowie

Przypuszczalnie większe drapieżniki, jak ptaki, czy koty. Jednak ze względu na skryty tryb życia rzadko bywa ofiarą drapieżników.

Długość życia

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Bywa spotykany na pastwiskach, terenach uprawnych i poboczach dróg, lecz nie posiada szczególnego znaczenia dla człowieka.

Ciekawostki

• Jest przedstawicielem monotypowego rodzaju Trogonophis.
• Jest jedynym przedstawicielem rodziny Trogonophidae spotykanym w Afryce Północnej.
• Rodzina Trogonophidae jest reprezentowana jedynie przez 5 gatunków z 4 rodzajów min. obrączkowca marokańskiego(Trogonophis wiegmanni), Agamodon anguliceps, Agamodon arabicus, Diplometopon zarudnyi i Pachycalamus brevis.
• Został opisany w 1830 roku przez niemieckiego przyrodnika Johann'a Jakob'a Kaup'a. 

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Trogonophidae

-https://en.wikipedia.org/wiki/Checkerboard_worm_lizard 

-http://www.iucnredlist.org/details/61589/0

-http://eol.org/pages/461507/overview