piątek, 17 czerwca 2016

Porphyrio paepae - uchwycony w obrazie

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ptaki
  • Rząd: Żurawiowe
  • Rodzina: Chruściele
  • Gatunek: Porphyrio paepae

Występowanie

Modrzyk Porphyrio paepae zamieszkiwał wyspy Hiva Oa i Tahuata znajdujące się na archipelagu Markizy(Polinezja Francuska). Przypuszczalnie jak spokrewnione gatunki, preferował tereny podmokłe.

Ogólny opis

Z uwagi na nikłe pozostałości i dowody istnienia modrzyka Porphyrio paepae, nie do końca wiadomo jak wyglądał ów ptak. Istnieje jednak obraz autorstwa francuskiego malarza Paul'a Gauguin'a(Le Sorcier d'Hiva Oa ou le Marquisien à la cape rouge), który przedstawia polinezyjską kobietę. W prawym dolnym rogu widać psa, trzymają w pysku ptaka, przypominającego przedstawiciela rodzaju Porphyrio. Przypuszczalnie artysta spotkał Porphyrio paepae, przedstawiając go w barwach typowych dla modrzyków, czyli purpurową spodnią częścią ciała i szyją, oraz zieloną głową, grzbietem i skrzydłami. Namalowany także z czerwonym, masywnym dziobem. 

Dymorfizm płciowy

Brak danych. Przypuszczalnie podobnie jak u pokrewnych gatunków, dymorfizm płciowy był mało zaznaczony, samiec jest zwykle nieco większy od samicy.

Pożywienie

Brak danych. Mógł być wszystkożerny(liście, pędy, łodygi, korzenie, owady, małe kręgowce), podobnie jak inne modrzyki.

Zachowanie

Brak danych. Podróżnik Thor Heyerdahl ponoć zaobserwował ptaka w 1937 roku na wyspie Hiva Oa. Opisywał gatunek jako nielotny z niewidocznymi skrzydłami, lecz szybko biegający. Podobno ptak zauważywszy obecność ludzi szybko podbiegł do ukrytej wśród roślinności nory, gdzie zniknął z oczu. Thor Heyerdahl twierdził także iż wyspiarze dobrze znają nielota, lecz bardzo trudno go złapać.

Rozród 

Brak danych.

Długość życia

Brak danych.

Naturalni wrogowie

Brak danych. Po przybyciu człowieka na Markizy, poważnym zagrożeniem dla Porphyrio paepae mogły stać się szczury i psy.

Przyczyny wymarcia

Niejasne. Gatunek mógł przetrwać do czasów współczesnych, choć są to jedynie spekulację, ponieważ okres występowania i data wymarcia gatunku nie została poznana. Ptak mógł zostać zaobserwowany ok. roku 1900 przez malarza Paul'a Gauguin'a, gdyż ten namalował w jednym ze swoich obrazów, ptaka bardzo podobnego do przedstawicieli rodzaju Porphyrio. Przypuszczalnie gatunek mógł być także zaobserwowany przez podróżnika Thor'a Heyerdahl'a w 1937 roku na wyspie Hiva Oa. Szczątki Porphyrio paepae zostały odnalezione w latach 1986-87 na wyspach Hiva Oa i Tahuata i wskazywały iż ptak wymarł ok. 600 lat temu. Przypuszczalnie zagłada gatunku rozpoczęła się od przybycia człowieka na wyspy zamieszkałe przez ptaka ok. 200 roku naszej ery. Ludzie przypuszczalnie polowali na rodzimą faunę, a wprowadzone gatunki obce(szczury, koty i psy), szybko zdziesiątkowały endemiczną populację organizmów żyjących na wyspach. Na obrazie Le Sorcier d'Hiva Oa ou le Marquisien à la cape rouge autorstwa Paul'a Gauguin'a widać psa trzymającego w pysku opisywanego ptaka, co może świadczyć o tym iż ludzie wykorzystywali psy do polowania na modrzyka, choć Thor Heyerdahl z relacji słów tubylców opisywał iż ptak jest bardzo trudnym obiektem łowów.

Systematyka i pokrewieństwo

Rodzaj Porphyrio liczy sobie 7-10 gatunków modrzyków do którego klasyfikuje się min. modrzyka zwyczajnego(Porphyrio porphyrio), modrzyka ciemnogrzbietego(Porphyrio indicus) i takahe południowego(Porphyrio hochstetteri). Obecnie jako gatunki klasyfikuje się 6 byłych podgatunków modrzyka zwyczajnego, często także sułtanka afrykańska(Porphyrio alleni), sułtanka amerykańska(Porphyrio martinicus) i sułtanka żółtodzioba(Porphyrio flavirostris), klasyfikowane są do rodzaju Gallinula. Obecnie znanych jest także ok. 12 wymarłych gatunków z rodzaju Porphyrio z czego kilka nie zostało jeszcze naukowo opisanych. Jako wymarłe klasyfikuje się takahe północnego(Porphyrio mantelli), modrzyka małego(Porphyrio albus) Porphyrio coerulescens. Modrzyki są ptakami osiągającymi ok. 40-50 cm długości ciała, które charakteryzują się posiadaniem wydłużonych kończyn i palców. Głowa proporcjonalnie nieduża, wyposażona w masywny dziób z płatem czołowym. Modrzyki są na ogół ptakami wszystkożernymi z przewagą pokarmów roślinnych. Żyją głównie na obszarach podmokłych, lub leśnych. Obecnie występują na wszystkich kontynentach, poza Antarktydą.

Ciekawostki 

  • Niektórzy badacze sądzą iż Porphyrio paepae nie przetrwał do czasów współczesnych, natomiast zaprezentowany ptak na obrazie Paul'a Gauguin'a przedstawia modrzyka ciemnego(Porphyrio melanotus), lub innego przedstawiciela Porphyrio widzianego w innej części świata. Niewykluczone iż Paul Gauguin malując ptaka inspirował się jedynie legendami tubylców.   
  • Wszystkie gatunki Porphyrio będące endemitem danych wysp, zostały wytępione. Modrzyki występowały min. na wyspie Buka Island, Nowa Kaledonia, Huahine, Nowa Irlandia, czy Rota.  
  • Z uwagi na znaczne oddalenie Markizów od najbliższego kontynentu na wyspach powstała specyficzna, endemiczna fauna. Wśród organizmów lądowych występujących na wyspach można wymieniać loreczkę błękitną(Vini ultramarina), łowczyka maskowego(Todiramphus godeffroyi), trzciniaka żółtawego(Acrocephalus mendanae), muszkatele płaskodziobą(Ducula galeata), ok. 80 gatunków motyli z rodzaju Asymphorodes, czy zagadkowe w klasyfikacji motyle Clarkeophlebia argentea, Marasmianympha eupseliasTessema sensilis. Jednak znaczna część endemitów w wyniku działalności człowieka i ekspansji gatunków obcych, wymarła. Do tej grupy możemy zaliczyć owocożera czarnowąsego(Ptilinopus mercierii), weki Gallirallus gracilitibia, Gallirallus epulare Gallirallus roletti i kasztanówkę Macropygia heana.
Bibliografia:
-http://www.jcbourdais.net/journal/09aout.php
-https://books.google.pl/books?id=xpUBocGB12YC&pg=PA116&lpg=PA116&dq=Porphyrio+paepae&source=bl&ots=X_ZAADwRea&sig=Q1CgpqD9zw1sy4RKNQBp4D3O9Ow&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjqzuTS0p3NAhUCjSwKHeMFCJ0Q6AEIUTAL#v=onepage&q=Porphyrio%20paepae&f=false
-https://en.wikipedia.org/wiki/Fauna_of_the_Marquesas_Islands
-https://en.wikipedia.org/wiki/Marquesas_swamphen
-http://www.iucnredlist.org/details/62263064/0

2 komentarze:

  1. Jaki smutny post - człowiek wkracza i bezmyślnie niszczy wszystko, co napotka. Bardzo ciekawa rola Gauguina w tym wszystkim, chociaż przy jego sposobie malowania trzeba naprawdę chcieć albo być wybitnym specjalistą, żeby dopatrzyć się czegoś pewnego :)
    Z pozdrowieniami,
    Eskaryna

    OdpowiedzUsuń