Takahe północny - upadły kuzyn

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ptaki
• Rząd: Żurawiowe
• Rodzina: Chruściele
• Gatunek: Takahe północny(Porphyrio mantelli)

Występowanie

Takahe północny zamieszkiwał endemicznie łąki piętra alpejskiego Wyspy Północnej, należącej do Nowej Zelandii.

Ogólny opis

Takahe północny jest znany jedynie z kilku kopalnych szczątków, oraz jednej niepotwierdzonej obserwacji. Przypuszczalnie nie różnił się zanadto od spokrewnionego takahe południowego, jednak wiadomo iż osiągał od niego nieco większe rozmiary. Mierzył ok. 50-60 cm długości ciała. Takahe północny był krępej budowy nielotem o zredukowanych skrzydłach, masywnych nogach i grubym dziobie. Posiadał ciemnoniebieskie upierzenie z zielonawymi skrzydłami i grzbietem, oraz białym kuprem.

Dymorfizm płciowy

Brak danych. Przypuszczalnie samica nieco mniejsza od samca.

Pożywienie

Gatunek głównie roślinożerny, urozmaicający swoją dietę w drobne bezkręgowce.

Zachowanie

Ekologia ptaka bardzo słabo poznana. Gatunek znany jedynie z kilku kopalnych szczątków.

Rozród

brak danych. Przypuszczalnie zachowania rozrodcze nie odróżniały się zanadto od zachowań rozrodczych takahe południowego.

Naturalni wrogowie

Jedynym znanym drapieżnikiem, który zagrażał głównie młodym takahe była weka.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Takahe północny występował endemicznie jedynie na Wyspie Północnej, lecz badacze sugerują iż jego populacja systematycznie malała wraz z ocieplaniem się klimatu w holocenie i wkraczaniem lasu na tereny alpejskich łąk. Populacja takahe północnego drastycznie zmniejszyła się po przybyciu na Wyspę Północną pierwszych Maorysów ok. IX, a XIII w. n.e. Ludzie polowali na te ptaki, niszczyli ich naturalne środowisko pod uprawy. a przywleczone szczury mogły polować na jaja i pisklęta takahe. Gatunek w niedługim czasie wymarł. Niepotwierdzone informację mówią o schwytaniu ptaka w 1894 roku, który został rozpoznany jako takahe północny, jednak większość badaczy wątpi aby gatunek mógł przetrwać aż do tego czasu.

Ciekawostki

• Gatunek został opisany na podstawie szczątków odnalezionych w regionie Taranaki przez angielskiego biologa Richard'a Owen'a w 1848 roku.
• Do niedawna takahe północny, jak i południowy były uznawane jako podgatunki jednego takahe(Porphyrio mantelli). Dopiero w 1996 roku na podstawie badań udowadniających iż oba gatunki ewoluowały niezależnie, oraz odkryciu szczątek takahe południowego na Wyspie Północnej(oba gatunki występowały razem na jednym terytorium), wyodrębniono dwa gatunki takahe południowego(Porphyrio hochstetteri) i takahe północnego(Porphyrio mantelli).
• Poza takahe północnym za gatunki wymarłe, które występowały na Wyspie Północnej uznaje się min. łazika zaroślowego(Xenicus longipes), kurobroda różnodziobego(Heteralocha acutirostris), sowice białolicą(Sceloglaux albifacies), bączka nowozelandzkiego(Ixobrychus novaezelandiae), przepiórkę nowozelandzką(Coturnix novaezelandiae), rdzawkę północną(Turnagra tanagra), bekasa północnego*(Coenocorypha barrierensis), nielotnego chruściela Capellirallus karamu, scynka Oligosoma gracilicorpus, oraz kilka gatunków moa.
• Takahe północny był zwany przez Maorysów "mōho".
• Takahe północny był najbliżej spokrewniony z takahe południowym(Porphyrio hochstetteri), który jest obecnie gatunkiem poważnie zagrożonym. Innymi przedstawicielami rodzaju Porphyrio są modrzyk zwyczajny(Porphyrio porphyrio), sułtanka afrykańska(Porphyrio alleni), sułtanka amerykańska(Porphyrio martinicus), sułtanka żółtodzioba(Porphyrio flavirostris), oraz 11 gatunków wymarłych, głównie w prehistorii, w tym 6 gatunków jak dotąd nieopisanych. Wymarłym przedstawicielem rodzaju Porphyrio oprócz takahe północnego jest między innymi modrzyk mały(Porphyrio albus) i modrzyk reunioński*(Porphyrio coerulescens).

Bibliografia:

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Takahe_p%C3%B3%C5%82nocny

-https://en.wikipedia.org/wiki/North_Island_takah%C4%93

-http://www.iucnredlist.org/details/22728833/0

-http://www.hbw.com/species/takahe-porphyrio-mantelli