środa, 27 listopada 2013

Frankolin blady - rzadki frankolin z Dżibuti

inne nazwy: frankolin Dżibuti*, szponiastonóg blady

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ptaki
  • Rząd: Grzebiące
  • Rodzina: Kurowate
  • Gatunek: Frankolin blady(Pternistis ochropectus)

Występowanie

Frankolin blady jest gatunkiem endemicznym dla Dżibuti w Afryce Wschodniej. Stwierdzono jedynie 2 stanowiska tego ptaka min. Forêt du Day w Górach Goda na obszarze 15 km2 oraz w Górach Mabla na obszarze 43 km2. Widywany głównie w gęstych lasach z dominacją jałowca afrykańskiego Juniperus procera, chociaż doniesienia mówią o tym iż zamieszkuje także lasy porośnięte bukszpanem z gatunku Buxus hildebrandtii, akacją Acacia seyal oraz oliwką Olea europaea subsp. africana. Prawdopodobnie w okresach lęgowych wyszukuje bardziej otwartych lasów, lub nawet tzw. wadi, czyli dolin pustynnych.

Ogólny opis   

Frankolin blady jest dużym ptakiem osiągającym 35 cm długości ciała przy wadze ok. 950 gramów. Upierzenie frankolin jest szaro-brązowe z białymi smugami ciągnącymi się od części brzusznej ptaka po głowę w miarę robiąc się cieńsze. Spodnia część jest zwykle jaśniejsza od górnej. Nad okiem ciągnie się rudawy pasek przypominający brew, a wokół oka widnieje jaśniejszy brązowawa plama tworząc swoistą maskę. Ogon jest krótki, zwykle brązowy. Oczy są czarne, dziób szary z jaśniejsza częścią dolną, a nogi żółto-zielone.

Dymorfizm płciowy 

Dymorfizm płciowy słabo zaznaczony. Samce są nieco większe oraz posiadają dwa wyrastające ostrogi na nogach, których u samicy brak. Upierzenie samicy jest także bardziej matowe, a ogon jest intensywniej brązowy od ogona samca.

Populacja i zagrożenia   

Frankolin blady jest krytycznie zagrożony wyginięciem, głównie z powody niszczenia jego naturalnego środowiska. W 1977 roku populacja ptaka była szacowana na ponad 5600 osobników zamieszkujących Forêt du Day(jedyne wtedy znane stanowisko frankolina). W 1986 roku populacja spadła tam do ok. 1500 osobników, aż odkryto populacje Gór Mabla w tym samym roku. Populacja w Forêt du Day nadal malała do 500-1000 osobników w 1998 roku i 115-135 w 2004 roku. Łączna populacja frankolina bladego jest szacowana na 612-723 osobników dorosłych (rok 2006). Niszczenie lasów jałowcowych jest głównym czynnikiem pogarszającym stan populacji ptaka. Głównym powodem zanikania lasów jest nadmierny wypas bydła, kóz i wielbłądów, zmiany klimatyczne(jałowce są bardzo wrażliwe na suszę), kwaśne deszcze oraz choroby grzybicze, ale także nadmierne koczowanie lasu w celu uzyskania drewna opałowego, bezpośrednie polowania na ptaka oraz niepokojenie go przez ludzi. Obecnie prowadzone są programy mające na celu utworzenie obszaru chronionego(Forêts de Day) w miejscu występowania frankolina, zasadzenia jałowców i tworzenie terenów siedliskowych dla ptaków, programy hodowli ptaka w niewoli, a także kampanie promocyjne.

Pożywienie  

Żywi się nasionami, owadami(głównie termity), jagodami i figami.

Zachowanie 

Frankolin blady prowadzi skryty tryb życia, większość czasu przebywając ukryty w roślinności. Zwykle żyję w małych grupach, a jego aktywność jest największa między 6, a 9 rano. Często przebywa na drzewach, nawet 4 metry nad ziemią. Czasami towarzyszy guźcom, wykorzystując rozkopaną ziemie w czasie ich żerowania w poszukiwaniu nasion. Frankoliny potrafią także rozkopywać gniazda termitów. Zachowanie tego gatunku frankolina zostało dosyć słabo poznane.

Rozród

Okres rozrodczy u tych ptaków rozpoczyna się między grudniem, a lutym. Opisany został jedynie jeden przypadek odnalezienia gniazda tego ptaka, dlatego miedza o zachowaniach rozrodczych tego gatunku są słabo poznane. Gniazdo było założone na skalnej półce, płytkie i wyłożone trawą. Głównie przypuszcza się że ptaki te budują gniazda na drzewach na wysokości 5-8 metrów. Prawdopodobnie są monogamiczne oraz znoszą przeciętnie 7-9 lat, lecz nie są to potwierdzone informację.

Naturalni wrogowie  

Głównie żeneta zwyczajna, choć mogą padać ofiarą lampartów, kotów, psów i ptaków drapieżnych. Młode pisklęta są narażone na ataki większości drapieżników.

Długość życia  

Brak danych.

Znaczenie dla człowieka  

Niegdyś był cennym łupem dla rdzennych mieszkańców regionu, choć obecnie polowania na tego ptaka niemal zanikły ze względu na jego rzadkość. Obecnie nie jest trzymany w niewoli, choć w przyszłości planuje się hodowle tego ptaka w niewoli.

Ciekawostki 

  • czasami spotykany pod nazwami Francolinus ochropectus i Oreocolinus ochropectus.
  • W polskim nazewnictwie czasami spotykany pod nazwą szponiastonóg blady, która obecnie jest prawidłowa w odniesieniu do jego rodzaju.
  • Przez rdzennych mieszkańców Dżibuti zwany kukaaqe.
  • Został odkryty w 1952 roku przez kapitana Max'a Albospeyre(dowódcy wojskowego Tadżura), lecz naukowo opisany przez francuskich ornitologów Jean Dorst i Christian'a Jouanin'a.
  • Czasami dzieli środowisko życia z frankolinem żółtogardłym (szponiastonogiem żółtogardłym)[Pternistis leucoscepus].
  • Jest blisko spokrewniony z innymi przedstawicielami rodzaju Pternistis liczącego 23 gatunki min. z szponiastonogiem łuskowanym(Pternistis squamatus), szponiastonogiem kameruńskim(Pternistis camerunensis) i szponiastonogiem brunatnym(Pternistis swainsonii).
Bibliografia
-http://www.hbw.com/species/djibouti-francolin-pternistis-ochropectus
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Szponiaston%C3%B3g_blady
-https://en.wikipedia.org/wiki/Djibouti_francolin

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz