niedziela, 28 kwietnia 2013

Palma z Wyspy Wielkanocnej - zniszczony raj

  • Królestwo: Rośliny 
  • Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
  • Klasa: Okrytonasienne
  • Rząd: Arekowce
  • Rodzina: Arekowate
  • Gatunek: Paschalococos disperta

Występowanie

Palma Paschalococos disperta występowała endemicznie na Wyspie Wielkanocnej, gdzie tworzyła rozległe lasy tropikalne na całej wyspie.

Opis gatunku

Dosyć duża palma, prawdopodobnie przypominająca palmę kokosową. Prawdopodobnie blisko spokrewniona z palmą Jubea (Jubaea chilensis). Nic więcej nie wiadomo o wyglądzie tego drzewa, gdyż nie znaleziono nigdy większych części tego drzewa, ani źródeł przedstawiających tą palmę.

Rozmnażanie

Zapewne nie odbiegało od zachowań rozrodczych innych palm. Owoce przypominały orzechy kokosowe.

Długość życia

Brak danych. Prawdopodobnie jak palma Jubea, rosła przez ok. 100 lat.

Przyczyny wymarcia

Kiedy pierwsi ludzie przybyli na wyspę Rapa Nui w 1280 r n.e., zastali prawdziwy raj, pełen drzew i pożywienia. Ludzie szybko zadomowili się na nowo odkrytej wyspie, na której ekosystem był wyjątkowo endemiczny. Maorysi korzystali z skarbów wyspy, robiąc z endemicznych palm łodzie, domy oraz środek transportu dla posągów Moai, które były produkowane w kamieniołomach masowo. Jedna z teorii wyginięcia palmy z Wyspy Wielkanocnej, mówi o tym iż człowiek nadmiernie korzystał z drewna, aż do wykorzystania całego surowca na wyspie. Druga bardziej trafna teoria, mówi o przywiezieniu na wyspę zwierzęcia, które od zarania wieków wędrowało z człowiekiem, szczura. Szczur pacyficzny zjadał orzechy palmy, przez co spowalniał proces odradzania się lasu. Wyspa została prawie całkowicie pozbawiona roślinności, co zmieniło klimat na wyspie, na wyjątkowo suchy. Plemiona Maorysów zaczęły poupadać, a wyspa zmieniała się z raju, na wyspę wojny, na której ludzie musieli konkurować o każdy kawałek pożywienia. Po przybyciu Europejczyków na wyspę, była ona już pozbawiona drzew. Prawdopodobnie ostatnie drzewo przetrwało do roku 1650.

Ciekawostki

  • Prawdopodobnie ostatnie palmy rosły do roku 1650. Wynika to z badań znalezionego pyłku palmy.
  • Palma Paschalococos disperta jest jedyną reprezentantką swojego rodzaju.
  • Została opisana przez  John Dransfield, który badał palmy
  • W 99% przypadków odkrycia orzechów tej palmy, miały one znamiona buszowania szczurów.
  • Na wyspie Rapa Nui rosło jeszcze inne endemiczne drzewo, zwane Toromiro(Sophora toromiro), które obecnie jest wymarłe na wolności. Przetrwało dzięki Ogrodom Botanicznym i Norwegowi Thor Heyerdahl, który w 1960 r, zebrał nasiona z jednego drzewa, z którego pochodzą wszystkie obecne osobniki, choć mówi się także o innym drzewie z którego także zebrano nasiona. Drzewo toromiro jest ponownie wprowadzane na wyspę.
  • Na wyspie po wycięciu endemicznych drzew, zaczęły dominować suche łąki z przewagą podgatunku turzycy Schoenoplectus californicus(Schoenoplectus californicus ssp. tatora), która jak badania pokazały, występowała na niej jeszcze przed przybyciem człowieka na wyspę.
  • Na wyspie występowało 5 gatunków ptaków lądowych, dwa chruściele(kureczka z Wyspy Wielkanocnej*[Porzana sp.] i chruściel z Wyspy Wielkanocnej*[Rallidae gen. et sp. indet.]), dwie papugi(Psittacidae gen. et sp. indet. 1 i Psittacidae gen. et sp. indet. 2) i czapla(Ardeidae gen. et sp. indet.), o których informacji jest bardzo niewiele, dlatego ich klasyfikacja jest kłopotliwa. Na wyspie gnieździło się także około 30 gatunków ptaków morskich, obecnie kolonie tych ptaków są rzadkością na wyspie lub już nie istnieją.
  • Obecnie na wyspie prawie cała fauna i flora jest reprezentowana przez gatunki obce. 
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Paschalococos
-https://es.wikipedia.org/wiki/Paschalococos_disperta
- http://www.trebrown.com/articles/blog/paschalococos-disperta-the-extinct-palm-from-easter-island/
-http://www.palmsociety.org/members/english/chamaerops/040/040-05.shtml

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz