czwartek, 10 października 2013

Karlik średni - nietoperz z opuszczonych budynków

inne nazwy: karlik białoobrzeżony, karlik Kuhla  


  • Królestwo: Zwierzęta
  • Podtyp: Kręgowce
  • Gromada: Ssaki
  • Rząd: Nietoperze
  • Rodzina: Mroczkowate
  • Gatunek: Karlik średni(Pipistrellus kuhlii) 

Występowanie

Karlik średni obecnie występuj w Afryce Północnej, Madagaskarze, Europie Południowej i Azji Wschodniej. Jego zasięg rozciąga od Iberii w Europie Południowej przez Bliski Wschód i Kaukaz do Kazachstanu, Pakistanu i Indii, a czasami spotykany w Chinach. Karlik wciąż powiększa zakres swojego występowania(kilka osobników było widzianych na Wyspach Brytyjskich). Pierwotnie karlik średni występował u wybrzeży Morza Azorskiego, wraz z Krymem. Karlik zasiedla różne środowiska na poziomie do 2000 metrów n.p.m. Występuje na obszarach zurbanizowanych, miejskich, lasach, półpustyniach, obszarach otwartych itp.

Ogólny opis 

Karlik średni jest niewielkim nietoperzem osiągającym przeciętnie 8-10 cm długości ciała, 3,5 cm długości skrzydła i 5-10 gramów wagi. Ogon, jak na nietoperza, jest dosyć długi(osiąga 3-4,5 cm długości). Sierść jest jasnobrązowa lub czerwonobrązowa, czasami z czarnym odcieniem w kilku miejscach na ciele. Spód ciała jest zwykle jasny, często biały. Błony lotne są ciemne, zwykle czarne, często z białymi brzegami. U tego gatunku istnieją często zmiany w ubarwieniu w zależności od regionu występowania.

Dymorfizm płciowy

Samce są mniejsze od samic.

Populacja i zagrożenia 

Nie zbadano dokładnie liczebności karlika średniego, choć ze względu na jego rozpowszechnienie, wydaje się dosyć duża. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem i klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski. W Iranie i na Kaukazie jego liczebność wzrasta i wypiera karlika drobnego. Choć nie ma szczególnych zagrożeń dla populacji  tego nietoperza, to negatywnie może wpływać stosowanie pestycydów owadobójczych oraz używanie chemicznych środków na drewnianych konstrukcjach w miejscach przesiadywania karlika. Jest gatunkiem chronionym na mocy Konwencji Berneńskiej, także w Polsce.

Pożywienie

Małe owady, głównie muchówki, motyle, chrząszcze i błonkówki.


Zachowanie 

Karlik jest gatunkiem żyjącym w koloniach od 30 do 100 osobników, podobnie jak inne spokrewnione nietoperze. Dzień przesiaduje w ukryciu, głównie w szczelinach skalnych, jaskiniach i budynkach, często blisko osiedli ludzkich. Wieczorem opuszcza schronienie, często jako jeden z pierwszych nietoperzy i wyrusza na łowy. Do polowań używa wyczulonego słuchu i zmysłu echolokacji. Owady najczęściej łapie w locie. Karlik jest gatunkiem hibernującym w skalnych szczelinach  i piwnicach, zazwyczaj od października do stycznia. Zachowanie nietoperza nie jest dokładnie poznane, zwykle jedynie na podstawie zachowań pokrewnych gatunków.

Rozród 

Okres rozrodczy przypada głównie w sierpniu lub wrześniu. Młode rodzą się zazwyczaj wiosną lub wczesnym latem w liczbie od 1 do 2. Nietoperze usamodzielniają się po 4-5 tygodniach i uzyskują dojrzałość po ok. 1 roku życia. Zachowania rozrodcze karlika są słabo poznane i głównie opisywane na podstawie spokrewnionych gatunków.

Naturalni wrogowie

Ze względu na nocny tryb życia, karliki średni posiada jedynie kilku naturalnych wrogów. Pada on czasami ofiarą puszczyka zwyczajnego, płomykówki zwyczajnej,  uszatki zwyczajnej oraz innych sów. Z racji występowania na terenach miejskich i rolniczych, może padać ofiarą kotów i szczurów.

Długość życia 

Prawdopodobnie ok. 8 lat, jak spokrewnione karliki.

Znaczenie dla człowieka

Nietoperz uważany jest a gatunek pożyteczny, gdyż redukuje liczbę owadów np. komarów. Jest jednym z najbardziej licznych nietoperzy występujących w pobliżu bytowania człowieka, czasami przesiadując w zamieszkałych budynkach ludzkich(np. stajniach i piwnicach).

Ciekawostki


  •  Niegdyś karlik średni był uważany za podgatunek Pipistrellus hesperidus, który występuje w Afryce Subsaharyjskiej i na Wyspach Kanaryjskich.
  • Czasami populację występującą w Europie wschodniej klasyfikuje się jako odrębny gatunek Pipistrellus lepidus. Ostatnie badania genetyczne zasugerowały odrębność gatunku.
  • Gatunek charakteryzuje się dosyć dużym współczynnikiem ekspansywności. Gatunek niegdyś występujący jedynie u wybrzeża Morza Azorskiego, obecnie poszerzył swój zasięg od Wielkiej Brytanii po Chiny.
  • W Polsce karlika średniego odnotowano po raz pierwszy w 2004 roku. W Polsce objęty ochroną ścisłą.
  • Po raz pierwszy został naukowo opisany w 1817 roku po nazwą  Vespertilio kuhlii przez Heinrich'a Kuhl'a w swojej pracy pt. Die Fledermäuse Deutschlands.
  • Do rodzaju Pipistrellus zaliczanych jest ok. 50-80 gatunków nietoperzy min. karlik drobny(Pipistrellus pygmaeus), Pipistrellus subflavus, Pipistrellus collinus i karlik malutki(Pipistrellus pipistrellus).

Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Kuhl%27s_pipistrelle
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Karlik_%C5%9Bredni
-http://www.iucnredlist.org/details/17314/0
-http://www.arkive.org/kuhls-pipistrelle/pipistrellus-kuhlii/
-http://www.eurobats.org/about_eurobats/protected_bat_species/pipistrellus_kuhlii

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz