Puszczyk pręgowany - pospolita afrykańska sowa

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ptaki
• Rząd: Sowy
• Rodzina: Puszczykowate
• Gatunek: Puszczyk pręgowany(Strix woodfordii)

Występowanie

Sowa występuje w Afryce Subsaharyjskiej, od Senegalu, Gwinei i Wybrzeża Kości Słoniowej na zachodzie, po południowy Sudan Południowy, Etiopię i południową Somalię na wschodzie, oraz od Republiki Środkowoafrykańskiej i Kumranu na północy po Angolę, Zambię, Zimbabwe, Mozambik, północną Botswanę, oraz wschodnie i południowe wybrzeże Republiki Południowej Afryki na południu. Zamieszkuje tereny leśne, od lasów tropikalnych po lasy łęgowe, nadmorskie, tereny zakrzewione i plantację, a także ogrody i parki. Występuje do 3700 m n.p.m.

Ogólny opis 

Puszczyk pręgowany osiąga 30-36 cm długości ciała, 80 cm rozpiętości skrzydeł i wagę 240-350 g. Twarz sowy koloru szarobrązowego z nieco ciemniejszymi pierścieniami wokół oczu. Powieki i krawędzie wokół oczu koloru różowego. Dziób ciemnożółty, a oczy całkowicie czarne. Reszta głowy i szyja koloru ciemnobrązowego z zauważalnymi białymi plamami. Grzbiet i pokrywy skrzydłowe koloru ciemnobrązowego z rozsianymi, białymi plamami, oraz jasnym paskowaniem w dalszej części skrzydła. Ogon długości 12-17 cm, koloru brązowego z jasnym paskowaniem. Brzuch jasnokremowy w brązowe pręgi. Nogi koloru żółtego, opierzone po kostki.

Dymorfizm płciowy

Samica osiąga nieco większe rozmiary. Waga samicy waha się zwykle w granicach 280-350 g, natomiast samca 240-270 g.

Populacja i zagrożenia

Puszczyk pręgowany jest klasyfikowany przez IUCN jako gatunek najmniejszego ryzyka na wyginięcie. Mimo iż gatunek jest podatny na wylesienia, to opisuje się go jako powszechny. Może zajmować także środowiska zurbanizowane, takie jak parki, ogrody, czy plantację. Często puszczyk określany mianem najpospolitszej afrykańskiej sowy. Nie odnotowano poważnych zagrożeń dla populacji sowy, a ta utrzymuje się obecnie na stabilnym poziomie.

Pożywienie

Głównie duże owady, jak pasikoniki, świerszcze, cykady, ćmy, gąsienice i chrząszcze, ale ich ofiarami padają również nieduże ptaki, żaby, gady, gryzonie i ryjówki.

Zachowanie

Jest gatunkiem ściśle nocnego ptaka drapieżnego. Dzień spędza odpoczywając wśród gęstej roślinności, od 1 do 30 metrów nad ziemią. Zwykle spotykany samotnie, lub w parach. Polują w nocy. Spadając z góry na zauważoną ofiarę, choć czasem mogą łapać owady w locie, lub z roślinności. Po zmroku można usłyszeć także ich charakterystyczne nawoływania samca, przypominające "łubu-łububu-łubu", oraz bardziej wydłużone i nieco wyższe nawoływanie samicy. Jest ptakiem osiadłym.

Rozród

Okres lęgowy przypada zwykle od lipca do października, ze szczytem okresu we wrześniu. Jedynie w Afryce zachodniej okres lęgowy przypada od października do lutego. Sowy są monogamiczne, łącząc się w pary. Para puszczyków obiera sobie terytorium, które zajmuje przez cały rok. Przed rozpoczęciem godów, puszczyki wokalnie odzwierciedlają swoją gotowość. Gniazdo zakładane jest w dziuplach, zwykle po oderwanej gałęzi z drzewa. Puszczyk pręgowany może jednak w razie potrzeby zająć gniazdo innego, większego ptaka, lub założyć je w norze w ziemi, zwykle u podstawy pnia, lub przewalonej kłody. Samica składa od 1 do 3(zwykle 2) białych i zaokrąglonych jaj w odstępach 2-4 dniowych. Jedynie samica wysiaduje jajka, natomiast samiec zajmuje się dostarczaniem dla niej żywności. Po ok. 31 dniach wykluwają się pisklęta, zwykle w podobnych odstępach w jakich były składane jajka. Pisklaki są nagie i ślepe. Po ok. 10 dniach otwierają oczy. Przez pierwsze 3 tygodnie samica nie opuszcza młodych, a jedynie samiec dostarcza pożywienie. Później zostawia pisklęta na noc, aby pomóc partnerowi w zdobywaniu ofiar. Po 23-27 dniach młode opuszczają gniazdo, lecz nadal pozostają w jego pobliżu(jeszcze nie potrafią latać) i są dokarmiane przez rodziców. Zwykle po ok. 46 dniach nabywają umiejętności lotu, lecz nadal przez przynajmniej 4 miesiące pozostają z rodzicami. Puszczyk pręgowany zwykle wyprowadza jeden lęg na sezon. Dojrzałość płciową młode uzyskują przypuszczalnie po upływie 2 lat.

Naturalni wrogowie

Głównymi wrogami puszczyka pręgowanego jest orlik długoczuby i jastrząb czarno-biały.

Długość życia

Przypuszczalnie ok. 10-12 lat.

Znaczenie dla człowieka

Mogą redukować liczebność owadów i gryzoni, dlatego są uważane za zwierzęta pożyteczne. Puszczyk pręgowany jest także obiektem obserwacji ornitologów. Bardzo rzadko trzymany w niewoli.

Ciekawostki

• Wyróżnia się 4 podgatunki puszczyka pręgowanego(Strix woodfordii woodfordii, Strix woodfordii nuchalis, Strix woodfordii umbrina i Strix woodfordii nigricantior).
• Puszczyk pręgowany jest uważany za jedną z najpospolitszych afrykańskich sów.
• Sowa została opisana w 1834 roku przez szkockiego zoologa Andrew'a Smith.
• Rodzaj Strix liczy obecnie 15-18 gatunków puszczyków min. puszczyka uralskiego(Strix uralensis), puszczyka jarzębatego(Strix chacoensis) i puszczyka arabskiego(Strix butleri).

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/African_wood_owl

-http://www.arkive.org/african-wood-owl/strix-woodfordii/

-http://www.owlpages.com/owls/species.php?s=1630

-http://www.hbw.com/species/african-wood-owl-strix-woodfordii

-http://www.iucnredlist.org/details/22689166/0