Miracinonyx trumani - amerykański gepard, pogromca widłorogów.

inne nazwy: gepard amerykański

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ssaki
• Rząd: Drapieżne
• Rodzina: Kotowate
• Gatunek: Miracinonyx trumani

Występowanie i okres występowania

Zamieszkiwał prerie, równiny i tereny otwarte zachodniej części Ameryki Północnej, 1 800 000 do 11 000 lat temu.

Ogólny opis

Pierwotnie Miracinonyx trumani uważany był za przodka pumy, lecz badania przeprowadzone w 1970 roku potwierdziły jego spokrewnienie z gepardem. Gepard amerykański był podobnej wielkości jak północnoamerykańska puma, dlatego był większy niż jego afrykański krewniak. Długość ciała wahała się w granicach 170 cm z ogonem o długości 92 cm. Waga zazwyczaj nie przekraczała 70 kg, choć prawdopodobnie największe osobniki mogły osiągać ponad 90 kg wagi. Sylwetka kota była szczupła, pysk krótki, a nozdrza powiększone, co umożliwia lepsze przyswajanie tlenu i obniżenie ryzyka oddychania beztlenowego i zakwasów. Gepard potrafił częściowo chować swoje pazury. Kolor umaszczenia Miracinonyx trumani nie jest znane, lecz prawdopodobnie był cętkowany podobnie jak gepard afrykański, choć bardziej ciemniejszy.

Dymorfizm płciowy

Brak danych. Prawdopodobnie brak wyraźnego, podobnie jak w przypadku współczesnych gepardów.

Pożywienie

Głównie ssaki kopytne oraz mniejsze zwierzęta. Prawdopodobnie polował na dzikie amerykańskie koniowate(Equus lambei, Equus scotti, Equus conversidens), zajęczaki, Capromeryx minor, antylopę widłorogą, ptaki i małe ssaki. Badania przeprowadzone na skamieniałościach z Grand Canyon mogą sugerować iż najczęstszą ofiarą Miracinonyx trumani była wymarła koza Oreamnos harringtoni oraz kozioł śnieżny.  

Zachowanie

Prawdopodobnie zachowanie przypominało nieco geparda i pumę. Był prawdopodobnie najszybszym zwierzęciem Ameryki, osiągającym ponad 90 km/h, dlatego mógł polować na współcześnie najszybsze zwierzę Ameryki Północnej widłoroga. Badania wykazały iż Miracinonyx trumani mógł sprawnie wspinać się po drzewach i skałach. Technika polowania wymarłego geparda jest kwestią sporną, prawdopodobnie polował głównie z zasadzki, podchodząc ofiarę i ścigając ją na krótkich dystansach. Badania przeprowadzone na skamieniałościach z Grand Canyon, mogą dowodzić iż gepardy amerykańskie mogły objawiać zachowania społeczne oraz były przystosowane do środowiska górskiego(podobnie jak pantera śnieżna).

Rozród

brak danych.

Naturalni wrogowie

Przede wszystkim gepard amerykański konkurował z wilkiem szarym, wilkiem straszliwym(Canis dirus), jaguarem, pumą, kotami z rodzaju smilodon, lwem amerykańskim, hieną Chasmaporthetes ossifragus, kojotem,  niedźwiedziem brunatnym, czarnym i krótkopyskim. Mogły też padać ofiarą megaterium, chcącego odebrać jego ofiarę.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Najstarsze szczątki gepardów amerykańskich odkryto w Teksasie, liczą one ok. 3,2 do 2,5 miliona lat i zapewne właśnie wtedy gepardy pojawiły się na kontynencie amerykańskich, przywędrowując z Eurazji i Afryki, przez most Beringa. Miracinonyx trumani prawdopodobnie wyewoluował ze starszego krewniaka Miracinonyx inexpectatus, gdyż ich występowanie nie pokrywa się w czasie. Gepard amerykański zaczął wymierać ok. 10 000-11 000 tysięcy lat temu, podczas wielkiego wymierania plejstoceńskiego, kiedy z Ameryki zniknęła prawie cała rodzima megafauna(ok. 33 rodzaje). Prawdopodobną przyczyną wymarcia Miracinonyx trumani są zmiany klimatyczne, wiele potencjalnych ofiar amerykańskiego geparda wymarło z powodu przekształconego środowiska oraz konkurencji ze strony nowo przybyłych, lepiej przystosowanych roślinożerców(np. bizonów). Znalezione szczątki z jaskini w Wyoming dowodzą iż uwięzione w nich gepardy chorowały na zapalenie kości i stawów, co świadczy o mogącej rozprzestrzeniać się w tamtych czasach epidemii. Wymarcie geparda(oraz innych rodzimych gatunków zwierząt amerykańskich) zbiegło się w czasie z przybyciem człowieka do Nowego Świata, choć jego populacja była zbyt mała, aby wytrzebić występujące zwierzęta, to mógł rozprzestrzeniać choroby nieznane tutejszemu ekosystemowi.

Ciekawostki

• Miracinonyx trumani wskazuje więcej cech wspólnych dla pumy, niż afrykańskiego geparda, choć wątpliwe jest aby był z nią bliżej spokrewniony. 
• Miracinonyx inexpectatus można z łaciny tłumaczyć jako "wspaniały zaskakujący gepard".
• Rodzaj Acinonyx i Puma rozszedł się ok. 7,2 milionów lat temu.
• Rodzaj Acinonyx i Miracinonyx rozdzielił się ok. 4 milionów lat temu.
• Istniała hipoteza iż gepardy przywędrowały do Eurazji i Afryki z Ameryk, lecz teoria ta została obalona po odkryciu wymarłego geparda Acinonyx kurteni z Chin, który był starszy niż europejski Acinonyx pardinensis i afrykańskie gepardy. Występował 2,2 do 2,5 miliona lat temu w Azji. Acinonyx kurteni jest obecnie najbardziej prymitywnym gepardem, którego odkryto.    
• Niegdyś, przed odkryciem szczątków amerykańskich gepardów, zagadką było to dlaczego widłorogi osiągały tak dużą prędkość na krótkich dystansach(osiągając niekiedy 95 km/h). Było to o wiele za dużo, aby prześcignąć wilka, czy pumę, jednak tajemnice rozwiązano po znalezieniu szczątków kota, odkrycia iż mógł on rozwijać prędkości przekraczające 90 km/h i wysunięciu teorii iż antylopa ewoluowała wraz z gepardem, aby prześcignąć go w "ewolucyjnym wyścigu zbrojeń".
• Blisko spokrewniony z Miracinonyx trumani był Miracinonyx inexpectatus, którego uważa się za bardziej prymitywnego przodka geparda amerykańskiego. Do rodzaju Miracinonyx zaliczany jest czasami Miracinonyx studeri.
  
  
  Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/American_cheetah

-http://www.prehistoric-wildlife.com/species/m/miracinonyx.html

-http://library.sandiegozoo.org/factsheets/_extinct/cheetah1_american/cheetah1_american.html

-http://prehistoric-fauna.com/Miracinonyx-Trumani