Delfin chiński - najbardziej zagrożony, czy jeden z 3 wymarłych ssaków wodnych.

inne nazwy: baiji, delfin biały, chiński delfin rzeczny, delfin z Jangcy

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ssaki
• Rząd: Walenie
• Rodzina: Lipotidae lub Iniidae
• Gatunek: Delfin chiński(Lipotes vexillifer)

Występowanie

Delfin chiński był delfinem słodkowodnym występującym w dolnym biegu rzeki Jangcy. Występował również w rzece Qiantangjiang i jeziorze Poyang i Dongting Hu. Preferował tereny przybrzeżne z piaszczystymi łachami. 

Opis gatunku 

Długość ciała delfina chińskiego wahała się w granicach od 140 do 250 cm, a waga od 42 do 170 kg. Ciało delfina było koloru ciemnoszarego z jaśniejszą stroną brzuszną, całkowicie bezwłose. Płetwy były zaokrąglone, a dziób długi i zadarty. Oczy małe, melon wydatny, a nozdrze eliptyczne, zlokalizowane na szczycie głowy. Delfiny posiadały 30-36 zębów po dolnej i górnej stronie szczęki. Żołądek składał się z trzech komór.

Dymorfizm płciowy

Samica większa od samca. Samica mierzyła od 185 do 253 cm i ważyła 64-167 kg. Samiec mierzył od 141 do 216 cm i ważył 42-125 kg.

Pożywienie

Żywiły się prawdopodobnie i wyłącznie rybami.

Zachowanie  

Słabo poznane ze względu na to, iż delfin unikał kontaktu z człowiekiem. Żyły zazwyczaj parach lub stadach liczących około 10 osobników. W ciągu dnia przebywał w wodzie o wartkim nurcie, gdzie polował na ryby, a w ciągu nocy odpoczywał w wodzie o powolnym nurcie. W poszukiwaniu pożywiania używał długiego dzioba, którym przeszukiwał muliste dno. Jego wzrok był słaby, dlatego używał dobrze rozwiniętego sytemu echolokacji. Ich nurkowania były krótkie i trwające zwykle 10-20 sekund.

Rozród

Zachowania rozrodcze tych delfinów są słabo poznane. Gody u delfinów chińskich odbywały się 2 razy w roku, na jesień i wiosnę. Szacuje się że ciąża mogła trwać od 6 do 12 miesięcy. Młode rodziły się w okresach między lutym, a kwietniem. W chwili urodzenia długość ciała noworodka wynosiła ok. 80 cm. Młode trzymało się blisko matki. Samica rodziła 1 młode, co dwa lata. Dojrzałość płciową osiągały w wieku od 3 do 8 lat. Nie wiadomo kiedy młode były odstawiane od piersi i jak długo pozostawały z matką.

Naturalni wrogowie

Brak. Nie istnieją doniesienia na temat naturalnych wrogów delfinów białych. Jedynym wrogiem delfinów był człowiek.

Długość życia

Wiek najstarszego odłowionego baiji, szacowany jest na 24 lata, dlatego liczba ta stanowi szacunkowo minimalną długość życia delfina.

Przyczyny wymarcia   

Obecnie delfin chiński klasyfikowany jest jako gatunek krytycznie zagrożony. Jest najbardziej zagrożonym waleniem świata. W roku 1997 szacowana populacja delfina chińskiego wynosiła 13 osobników, a od 2004 roku nie widziano żywego osobnika, dlatego po ekspedycji w 2006 roku mającej na celu odnalezienie ostatnich delfinów, nie odnalezieniu ani jednego osobnika, został on uznany w 2007 roku jako gatunek prawdopodobnie wymarły. Głównymi czynnikami mającymi wpływ na pogarszającą się populację delfina, było nadmierne rybołówstwo, budowa tam i śluz, utrudniająca migracje ryb, przypadkowe zaplątania w sieci rybackie oraz kolizje z łodziami, a zwłaszcza z ich śrubami. Poważnymi zagrożeniami były także polowania, poważne zanieczyszczenie wód, rozwój urządzeń nawadniających oraz nadmierny ruch łodzi i statków, powodujących podwodny hałas. Delfin został objęty ochroną w 1975 roku oraz podjęto próbę hodowli tego delfina w niewoli, lecz nie odniosła ona skutku(delfiny w niewoli żyły zaledwie kilka miesięcy). W roku 1992 założono rezerwat w starorzeczu w pobliżu miasta Shishou, w celu ochrony zagrożonych waleni rzeki Jangcy(delfina chińskiego i morświna bezpłetwego). W 1995 roku został wprowadzony tam pierwszy delfin biały, lecz zdechł on latem 1996 roku po powodzi. W roku 2006 wprowadzono program mający na celu odnalezienie pozostałych przy życiu delfinów chińskich i przeniesienie ich do rezerwatu w starorzeczu, choć dla tego gatunku może być już za późno. Prawdopodobne wymarcie delfina chińskiego, "narodowego skarbu" Chin przyczyniło się do podniesienia świadomości na temat ochrony zagrożonej przyrody, także w rzekach.

Ciekawostki

• Istnieje legenda głosząca iż pewna księżniczka, odrzucająca oświadczyny mężczyzny, którego nie kochała, została skazana na śmierć przez utopienie w rzece Jangcy przez swoją rodzinę. Dziewczyna nie utopiła się, lecz odrodziła jako delfin, który po dziś dzień był symbolem pokoju i dobrobytu.
• Delfin chiński jest prawdopodobnie jedynym wymarłym gatunkiem walenia(prawdopodobnie, gdyż niektóre wymarłe podgatunki i odmiany waleni, mogły być w rzeczywistości osobnymi gatunkami).
• 19 sierpnia 2006 roku nagrano film na którym widać białą poświatę w rzece Jangcy, badacze są zgodni co do tego iż był to delfin chiński, czyli możliwe iż w rzece przetrwała mała populacja delfina, lecz nie jest ona zdolna do odbudowy gatunku.
• Jeśli delfin chiński byłby uznany za gatunek wymarły, byłby czwartym wymarłym ssakiem wodnym, zaraz po uchatce japońskiej(Zalophus japonicus), mniszce antylskiej(Monachus tropicalis) i krowie morskiej(Hydrodamalis gigas), a status najbardziej zagrożonego walenia przejąłby wal biskajski północny*(Eubalaena japonica).
• W rzece Jangcy występuje jeszcze inny zagrożony wal, morświn bezpłetwy, na którego ochronę Chiny po niefortunnej ekspedycji w celach odnalezienia delfina chińskiego, nakładły dosyć duży nacisk.
• W przeszłości tkankę tłuszczową, znalezionych delfinów chińskich, używano w celach leczniczych(nie zabijano umyślnie delfinów, gdyż były symbolem szczęścia i dobrobytu).
• Pierwszy opis delfina chińskiego, pochodzi z 3 wieku p.n.e. Populacja delfinów była wtedy szacowana na 5000 osobników. W 1950 roku populacja była szacowana na 6000 osobników, lecz od tego roku populacja delfina drastycznie spadła.    
• Delfin chiński(jako wymarły gatunek) jest pierwszym(i jak na razie jedynym) wymarłym dużym ssakiem XXI wieku.
• Delfin chiński był delfinem słodkowodnym, żyjącym jedynie w słodkowodnym środowisku. Innymi delfinami słodkowodnymi są, suzu(Platanista gangetica), inia(Inia geoffrensis) i delfin mały(Pontoporia blainvillei).
• Delfin chiński nie jest blisko spokrewniony z żadnym z współcześnie żyjącym delfinem. Prawdopodobnie delfin chiński jest najbliżej spokrewniony z wymarłą rodziną delfinów Parapontoporia. Delfiny te wymarły w pliocenie.
  
  

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Baiji

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Baji_chi%C5%84ski

-http://www.iucnredlist.org/details/12119/0

-http://www.edgeofexistence.org/mammals/species_info.php?id=1

-http://www.arkive.org/baiji/lipotes-vexillifer/

-http://marinebio.org/species.asp?id=338