Orleń pospolity - skrzydła oceanu

Inne nazwy: orleń, skrzydlak, skrzydlak pospolity

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Chrzęstnoszkieletowe
• Rząd: Orleniokształtne
• Rodzina: Orleniowate
• Gatunek: Orleń pospolity(Myliobatis aquila)

Występowanie

Orleń przebywa głównie w strefie przybrzeżnej(do 100 m) o piaszczystym lub mulistym dnie, u wybrzeży zachodniej i południowej Europy i Zachodniej Afryki. Orleń tego można potkać u wybrzeży Wysp Brytyjskich, północno-zachodniej Francji, wybrzeża Półwyspu Iberyjskiego, w strefie przybrzeżnej Morza Śródziemnego, docierając do Afryki Południowej i Oceanu Indyjskiego u wybrzeży Kani. Wyjątkowo spotykany u wybrzeży Szkocji i południowej Norwegi.

Ogólny opis

Ciało ryby silnie spłaszczone, przypominające romb o dużych, ostrokątnych skrzydłach. Głowa podkowiasta, wyraźnie oddzielona od tułowia ryby z umieszczonymi na bokach oczami i tryskawkami. Skóra jest głaska, brązowa, czarno-brązowa lub brązowo-szara z zielonym lub brązowym połyskiem. Strona brzuszna jasna z ciemnoczerwonymi krawędziami płetw piersiowych. U osobników starszych na grzbiecie widnieje rząd małych kolców. Dobrze rozwinięty trzon ogonowy, 2 razy dłuższy od reszty ciała, z osadzoną małą płetwa grzbietową. Tuż za płetwą grzbietową na "ogonie", znajduje się 1, lub 2 piłkowane kolce. Brak płetwy ogonowej. Otwór gębowy szeroki, z płaskimi zębami ułożonymi na wzór pszczelego plastra. Dorasta przeciętnie do 1,5 metra długości.

Dymorfizm płciowy

Samice są większe od samców.

Populacja i zagrożenia

Gatunek wydaje się powszechnie zasiedlać, tereny swojego występowania, lecz z przeprowadzanych badań wynika iż europejskie populacje są mniej liczne, niż te występujące w Afryce. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku są nadmierne połowy, głównie te z użyciem materiałów wybuchowych i sieci. Prawdopodobnie orleniowi zagrażają również zanieczyszczenia wody. W kategoriach zagrożenia zaliczany jest do gatunku o niewystarczających danych, aby poddać go klasyfikacji.

Pożywienie

Żywi się głównie bezkręgowcami morskimi, takimi jak kraby i inne dziesięcionogi, małże i małe ryby kostnoszkieletowe.

Zachowanie      

Orleń pływa zwykle tuż pod powierzchnią wody, używając do pływania swych dużych skrzydeł, dzięki czemu przypomina to podwodny lot. W razie zagrożenia ucieka i zakopuje się w piaszczystym dnie, gdzie czatuje także na swoją zdobycz. Czasami wyskakuje ponad wodę. Jest rybą o samotnym trybie życia.

Rozród

Jest rybą żyworodną. Tarło odbywa się wczesną wiosną. Samce często konkurują o dostęp do samicy. Podczas kopulacji samiec próbuje przewrócić samice na bok, po czym razem pływają, uderzając synchronicznie płetwami. Samica odbywa tarło zazwyczaj tylko z jednym samcem. Ciąża trwa 6-8 miesięcy, po czym samica rodzi przeważnie 3-7 młodych, zwykle w okresie od września do lutego. Młode po urodzeniu są całkowicie samodzielne. Ich kolec ogonowy jest miękki i giętki, aby nie zranić matki, w okresie ciąży i porodu. Dojrzałość płciową osiągają w wieku ok. 5 lat.

Naturalni wrogowie

Niektóre rekiny np. siedmioszpar plamisty i drapieżne ssaki z  rodziny  uchatkowatych, np. Arctocephalus tropicalis i uchatka karłowata.

Długość życia

ponad 20 lat.

Znaczenie dla człowieka

Czasami bywa odławiany w celach konsumpcyjnych, lecz zazwyczaj ginie przypadkowo zaplątany w sieć rybacką. Jest rybą dosyć niebezpieczną, zwłaszcza dla nurków, gdyż w razie ochrony używa swojego kolca, który zadaję dotkliwe rany szarpane. Czasami hodowane

Ciekawostki

• W języku angielskim orlenie nazywane są eagle ray(płaszczka orla, orleń)ze względu na swoje majestatyczne pływanie, przypominające lot.
• Orlenie były już obecne w pliocenie 1 milion lat temu.
• Poławiane są w ilości 2 ton w Atlantyku Północnym. W innych regionach nie stwierdzono połowów w celach gospodarczych tej ryby.
• Jeden z wymarłych gatunków orleni Myliobatis dixoni występował w trzeciorzędzie u wybrzeży Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Nigerii, Wysp Brytyjskich i Niemiec.
• Do rodziny Myliobatis zaliczanych jest 12 gatunków orleni, min. orleń kalifornijski(Myliobatis californica), Myliobatis longirostris i Myliobatis peruvianus.

Bibliografia:

-http://www.fishbase.org/summary/4330

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Myliobatis

-https://en.wikipedia.org/wiki/Myliobatis

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Orle%C5%84_pospolity

-http://www.iucnredlist.org/details/161569/0