Falanruk malgaski - Madagaskarska mangusta

inne nazwy: falanruk

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ssaki
• Rząd: Drapieżne
• Rodzina: Eupleridae
• Gatunek: Falanruk malgaski(Eupleres goudotii)

Występowanie

Falanruk występuje głównie w północnych i zachodnich wilgotnych lasach nizinnych Madagaskaru. Spotykany do wysokości 1025 m n.p.m.

Ogólny opis

Falanruk to stosunkowo duży, większy od kota, drapieżnik podobny do mangusty. Długość dorosłego osobnika wynosi 45 do 65 cm, a ogon 20 do 25 cm. Waży 2-4 kg. Głowa zwęża się ku dołowi, zakończona spiczastym pyskiem. Zęby falanruka są krótkie, haczykowate, przypominające bardziej zęby owadożercy, niż typowego przedstawiciela drapieżnych. Ma szeroki, cylindryczny ogon, gdzie przechowywany jest tłuszcz, wykorzystywany w okresach niedoboru pożywienia. Futro falanruka jest gęste i brązowe.

Dymorfizm płciowy

Nieznaczny i trudny do określenia. Futro samca jest brązowawe, natomiast samicy szarobrązowe.

Populacja i zagrożenia

Falanruk jest klasyfikowany jako bliski zagrożenia. Jest gatunkiem rzadko spotykanym, a ponadto zarejestrowano spadek populacji falanruka z powodu wylesienia, osuszania bagien, polowań miejscowej ludności oraz zagrożeniu ze strony psów. Prawdopodobnie konkuruje również z wprowadzonym gatunkiem wiwerki malajskiej(Viverricula indica). Prawdopodobnie populacja falanruka zmniejszyła się o 20-25% w ciągu 10 lat, lecz dane te nie są potwierdzone, ze względu na skromne badania względem tego gatunku. Ocenia się że populacja falanruka liczy 2500 dorosłych osobników.

Pożywienie

Poluje wyłącznie na dżdżownice i małe bezkręgowce.

Zachowanie

Falanruk prowadzi nocny tryb życia, a dzień spędza najczęściej śpiąc w norach lub między szczelinami skalnymi. Prawdopodobnie prowadzi samotniczy tryb życia, choć czasem zaobserwowano grupy tych zwierząt. Jest zwierzęciem terytorialnym, a granice terytorium oznacza gruczołami zapachowymi znajdującymi się w okolicach odbytu i szyi. Prawdopodobnie porozumiewają się także wydobywanymi odgłosami. Spiczasty pysk i zęby przystosowane do łapania bezkręgowców, ułatwiają falanrukowi polowanie. Podobnie wykorzystuje swoje długie pazury, do przegrzebywania ściółki leśnej.

Rozród

Gody odbywają się około lipca i sierpnia, a młode rodzą się między listopadem, a styczniem. Matka rodzi zazwyczaj jedno lub dwoje młodych. Potomstwo waży przeciętnie około 150 g przy urodzeniu, a oczy są już zazwyczaj otwarte. Młode już dwa dni po urodzeniu są zdolne do samodzielnego wychodzenia z gniazda i naśladowania zachowań matki. Po około 9 tygodniach młode są odstawiane od sutków i przechodzą na pokarm stały. Wkrótce przed następnym okresem rozrodczym, młode opuszczają matkę.

Naturalni wrogowie

Brak. Falanruk bywa zagryzany przez psy przy obrzeżach lasów.

Długość życia

brak danych.

Znaczenie dla człowieka

Jest częstym obiektem polowań przez miejscową ludność. Odnotowano ograniczony sukces w hodowli tego gatunku w niewoli. Jedynym ogrodem zoologicznym, który trzyma falanruki w niewoli jest Parc Zoologique de Tsimbazaza. Podjęto trzy próby rozmnażania tych zwierząt, które osiągnęły sukces. Obecnie zalecany jest międzynarodowy program hodowli falanruka w niewoli oraz ochrony ich naturalnych siedlisk.

Ciekawostki

• Wyróżnia się 2 podgatunki falanruka, wschodni i zachodni(Eupleres goudotii goudotii i Eupleres goudotii major).
• Niekiedy oba podgatunki falanruków, zaliczane są do osobnych gatunków(Eupleres goudotii i Eupleres major). 
• Choć młode falanruki szybko osiągają mobilność(podążają za matką, dwa dni po urodzeniu), to rośnie wolniej niż reszta młodych z rzędu drapieżnych.
• Gromadzenie tłuszczu w ogonie może sugerować że falanruk przechodzi w hibernacje podczas zimy, lecz widywano osobniki aktywne podczas tej pory. 
• Rodzina Eupleridae wyewoluowała prawdopodobnie z afrykańskich mangust(Herpestidae) 18 do 24 mln lat temu.
• Falanruk jest jedynym przedstawicielem rodzaju Eupleres.
• Jest spokrewniony z innymi przedstawicielami rodziny Eupleridae do których zalicza się 10-11 gatunków, w tym jeden wymarły(fossę olbrzymią*-Cryptoprocta spelea). Innymi przedstawicielami tej rodziny jest fossa(Cryptoprocta ferox), fanaloka(Fossa fossana) i salano(Salanoia concolor), którzy są endemitami Madagaskaru.

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Falanouc

-http://www.arkive.org/falanouc/eupleres-goudotii/

-http://www.iucnredlist.org/details/68336601/0

-http://animaldiversity.org/accounts/Eupleres_goudotii/