- Królestwo: Zwierzęta
- Podtyp: Kręgowce
- Gromada: Gady
- Rząd: Żółwie
- Rodzina: Żółwie lądowe
- Gatunek: Żabuti leśny(Chelonoidis denticulata)
Występowanie
Zasiedla tereny Ameryki Południowej od południowo-wschodniej Wenezueli, Gujany, Surinamu przez Gujanę Francuską, aż po Brazylię. Widywany na całym dorzeczu Amazonki, wschodniej Kolumbii, Ekwadorze, północno-wschodnim Peru i północno-wschodniej Boliwii. Występuje także na wyspach Trynidad i Tobago. Wprowadzony na Dominikanę. Zamieszkuje przede wszystkim wiecznie zielone lasy liściaste oraz lasy deszczowe, rzadziej widywane na terenach otwartych jak łąki, gęstwiny i suche lasy liściaste. Zazwyczaj jego obecność jest uzależniona od obecność zbiorników wodnych.
Ogólny opis
Żabuti leśny jest 5 największym żółwiem świata oraz 3 co do wielkości największym żółwiem kontynentalnym. Średnio osiąga 40 cm długości korpusu, choć nierzadko mogą osiągać ponad 90 cm długości korpusu. Bardzo podobny do żabuti czarnego, czasami z kłopotami w identyfikacji gatunku. Skorupa żółwia jest wydłużona z widocznym wybrzuszeniem, lekko ząbkowana na krawędziach i płaska w okolicy karku, koloru od żółtobrązowego do ciemnobrązowego lub nawet czarnego na krawędziach płytek tarczowych. Na każdej z płytek widnieje plamka koloru żółtopomarańczowego, czasami wtapiając się w ciemny pancerz. Plastron jest gruby na bokach, koloru żółtobrązowego, kremowego z ciemnymi odcieniami . Głowa jest stosunkowo niewielka, a górna szczęka lekko zakrzywiona. Oczy są duże i czarne. Skóra w okolicach głowy i kończyn jest czarna z żółtymi lub pomarańczowymi łuskami w okolicy głowy, ogona i kończyn(stąd nazwa żółw żółtonogi*). Kończyny przednie posiadają po 5 pazurów, a tylne 4. Długość i grubość ogona zależna od płci.Dymorfizm płciowy
Samce zwykle większe od samic. Samce odznaczają się także grubszym ogonem, bardziej wydłużonym pancerzem oraz wklęsłym plastronem.Populacja i zagrożenia
Żabuti leśny jest klasyfikowany jako gatunek narażony na wyginięcie. Największym zagrożeniem dla tego gatunku są polowania w celu pozyskania mięsa, spożywanego przez lokalną ludność oraz odławianie żywych okazów w celu sprzedaży na czarnym rynku jako zwierzę domowe. Niski wskaźnik reprodukcji oraz późny wiek dojrzałości sprawiają iż populacji żółwia bardzo wolno odradza się. Naukowcy oceniają iż populacji żabuti leśnego ma trend malejący, choć na potwierdzenie tej tezy, potrzeba dokładniejszych badań terenowych. Jest notowany w CITES w Załączniku II.Pożywienie
Gatunek wszystkożerny. Zjada wiele gatunków roślin, traw, korzeni, kwiatów, owoców, kory i grzybów, a także owady, ślimaki i inne bezkręgowce, ptasie jaja, małe kręgowce, padlinę oraz odchody zwierząt.
Zachowanie
W naturalnym środowisku dosyć słabo poznane. Zwykle prowadzi dzienny i samotniczy tryb życia. Unika przemierzania dużych odległości. Samce zwykle nie tolerują obecności innych samców na swoim trenie i charakterystycznie rusza głową w akcie agresji.Rozród
Okres godowy u żabuti leśnego przypada przez cały rok, lecz jego nasilenie można zauważyć podczas pory deszczowej(lipiec-wrzesień). Samce rozpoznają się przy pomocy ruchom głowy(to przodu i o tyłu) oraz charakterystycznym wydawanym dźwiękom, przypominających gdakanie kury. Jeśli drugi żółw nie odpowie tym samym, oznacza iż jest samicą. Samce zwykle podgryzają nogi samicy przed przystąpieniem do kopulacji. Podczas kopulacji samiec wydaje z siebie odgłosy gdakania, a rywale często próbują go zepchnąć z partnerki, przewracając na grzbiet. Samica zwykle kopuluję więcej niż z jednym samcem. Po 115 do 150 dni od kopulacji samica składa jaj w ilościach od 2-15(zazwyczaj tą dolną granicę) oraz nie interesuje się ich losem. Jaja są inkubowane przez 4-5 miesięcy po czym wykluwają się w pełni samodzielne, małe żółwie. Samica zwykle przystępuje do godów kilka razy rocznie, ogółem składając do 20 jaj rocznie. Żabuti leśny dojrzałość płciową uzyskuje po osiągnięciu 8-10 lat.Naturalni wrogowie
Nie prowadzono badań na temat drapieżników polujących na żabuti leśnego. Prawdopodobnie może on padać ofiarą jaguarów i innych dużych drapieżników mogących poradzić sobie z ich solidną skorupą.Długość życia
50-60 lat.Znaczenie dla człowieka
Mięso z żabuti jest popularne wśród rodzimej ludności, dlatego często organizowane są polowania na tego powolnego żółwia. Czasami obiekt nielegalnego handlu żywym inwentarzem. Rzadko spotykany w niewoli, zwykle popularniejszy jest jego bliski krewniak żabuti czarny.Ciekawostki
- Przez lokalna ludność nazywany morrocoy, woyamou i wayamo. Zwykle wszystkie te nazwy są wspólne także dla żabuti czarnego.
- Został pierwszy raz opisany przez Karola Linneusza w 1766 roku pod nazwą Testudo denticulata, oznaczający"podobny do zębów", ze względu na ząbkowanie na krawędziach muszli.
- Austriacki zoolog Leopold Fitzinger zakwalifikował żabuti do rodzaju Geochelone, podobnie jak wszystkie żółwie lądowe, nie pochodzące z obszarów śródziemnomorskich. Później naukowcy min. Roger Bour i Charles Crumly, rozdzielili rodzaj Geochelone na kilka rodzajów min. Chelonoidis do którego klasyfikowany jest żabuti leśny.
- Niektórzy badacze sądzą iż żabuti woli rejony otwarte, typu łąki i suche lasy otwarte, choć większość kwestionuje tą tezę.
- Do rodzaju Chelonoidis klasyfikowanych jest obecnie 5 gatunków żółwi lądowych min. żabuti leśny, żabuti czarny(Chelonoidis carbonaria), żółw chilijski(Chelonoidis chilensis), żółw słoniowy(Chelonoidis nigra) oraz żółw Chaco*(Chelonoidis petersi).
Bibliografia:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Yellow-footed_tortoise
-http://www.iucnredlist.org/details/9008/0
-http://www.arkive.org/south-american-yellow-footed-tortoise/chelonoidis-denticulata/
-http://www.arkive.org/south-american-yellow-footed-tortoise/chelonoidis-denticulata/image-G32614.html
-http://www.chelonia.org/articles/gdenticulatacare.htm
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz