Świergotka rajska - wymarła papuga z raju

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ptaki
• Rząd: Papugowe
• Rodzina: Papugi wschodnie
• Gatunek: Świergotka rajska(Psephotellus pulcherrimus)

Występowanie

Występowała w Australii na terenie środkowego i południowego Queensland, od miasta Brisbane przez miasto Duaringa, Comet i rzeke Nogoa po miasto St George. Niepotwierdzone obserwację odnotowano w północno-wschodniej Nowej Południowej Wali i północnym Queensland. Ich siedliskiem były doliny rzeczne, trawiaste otwarte lasy eukaliptusowe, często w pobliżu termitier.

Ogólny opis

Świergotka rajska była dosyć mała papugą, dorastającą do 27-30 cm długości ciała. U samca głowa turkusowa, z czerwonym czołem i czarnym czubkiem. Okolica oka często żółta, natomiast pokrywy uszne i gardło koloru szmaragdowozielonego. Kark koloru czarnego, sięgającego po ciemnobrązowe skrzydła. Grzbiet nieco jaśniejszy od skrzydeł. Górne pokrywy skrzydłowe koloru czerwonego. Boki turkusowe, podobnie jak kuper. Brzuch szmaragdowozielony w górnej części, turkusowy w środowej i czerwony w dolnej. Podbrzusze i nogawice czerwone. Samica była mniej barwna, głowa koloru ciemnożółtego z czarnym czubkiem. Gardło i pierś koloru pomarańczowobrązowego. Brzuch, kuper i podbrzusze jasnoniebieskie, z nielicznymi czerwonymi piórami. Skrzydła nie różniły się kolorystycznie do samców .Ogon ciemnobrązowy u samic i samców z kilkoma jasnoniebieskimi piórami od spodu. Dziób u obu płci szary, oczy brązowe, a nogi szarobrązowe. Osobniki nieletnie podobne do samic.

Dymorfizm płciowy

Wyraźny. Samica skromniej ubarwiona od samca. Czytaj ogólny opis.

Pożywienie  

Dieta tej papugi słabo poznana. Wiadomo iż żywiła się głównie nasionami rodzimych traw. Niektórzy sugerują iż zjadała miód, pyłek kwiatowy, małe owady i orzechy, lecz dane te są niepotwierdzone i wątpliwe.

Zachowanie

Świergotka rajska była gatunkiem stadny, żyjącym w grupach rodzinnych po 7-8 osobników, o dziennym trybie życia. Papuga żerowała na ziemi, odginając źdźbła trawy do ziemi, chcąc dostać się do nasion. Rzadko(jak na papugę) wydobywała z siebie jakikolwiek dźwięk. Jej głos przypominał nieco płaczliwy świergot. Nie odnotowano wędrówek tych ptaków i nawet w okresie suszy były spotykane na tych samych terenach(lokalne zniknięcia papug z danego terenu, były spowodowane raczej ich wymarciem, niż migracją).

Rozród

Słabo poznany. Tworzyły pary monogamiczne, przypuszczalnie na całe życie. Pora godowa przypadała od września do marca. Papugi za gniazdo używały opuszczonych termitier, gdzie samica w jednym z głębszych tuneli, składała od 3 do 5 jaj. Obserwacja gniazdowania przy brzegach rzek i potoków, oraz w dziuplach drzew nie zostały potwierdzone. Inkubacja trwała ok. 20 dni. Rozmnażała się przypuszczalnie co 2 lata, a dojrzałość osiągała po ok. 1 roku.

Naturalni wrogowie

Przed przybyciem człowieka, głównie ptaki drapieżne, warany i węże, zagrażające im głównie w okresie lęgowym. Po przybyciu człowieka głównymi wrogami stały się koty i psy.

Długość życia

Brak danych.

Przyczyny wymarcia

Dawniej gatunek w miarę liczny, choć nieco rzadziej spotykany od innych spokrewnionych świergotek. W latach 1890-1900 populacja papugi drastycznie spadła, aż do 1915 roku kiedy została uznana za gatunek wymarły, mimo iż była kilka razy obserwowana aż do 14 września 1927 roku kiedy odnotowano ostatnią potwierdzoną obserwację świergotki rajskiej. Obecnie przyczyny wymarcia opierają się na spekulacjach, choć wielce prawdopodobne iż wypalanie traw w porze suchej, oraz nadmierny wypas bydła, przyczyniło się do spadku źródła pożywienia dla ptaka, a tym samym masowych wymierań z głodu w okresie suszy. Polowania przez myśliwych, w celu zdobycia żywych okazów w celach hobbystycznych, oraz gatunki wprowadzone min. dzikie psy i koty, mogły także być poważnym zagrożeniem(zwłaszcza iż żerująca na ziemi i gniazdująca w kopcach termitów papuga, była łatwym celem). W XIX wieku wiele papug trafiło do niewoli, jednak nie odnotowano udanego rozmnożenia. W 1920 roku chcąc ratować gatunek przed wymarciem, rozpoczęto próbę hodowli świergotki rajskiej w niewoli, jednak ze względu na mizerne wysiłki program został uznany za niepowodzenie.

Ciekawostki

• Hybryda świergotki wielobarwnej i złotoskrzydłej występująca w niewoli, bardzo przypomina świergotkę rajską.
• Niektórzy twierdzą iż skrzyżowali świergotkę rajską, z świergotką seledynową i wielobarwną, lecz obecnie pierwotny gen papug wygasł w niewoli.
• Innymi wymarłymi ptakami Australii są min. skworczyk ogorzały(Aplonis fusca), modrolotka Cyanoramphus erythrotis, emu czarne(Dromaius minor), emu małe(Dromaius baudinianus), emu Dromaius ocypus, krzakówka wyspowa(Gerygone insularis), nestor skalny(Nestor productus), modrzyk mały(Porphyrio albus), wachlarzówka płowobrewa(Rhipidura cervina, lub Rhipidura fuliginosa cervina), szlarnik białopierśny(Zosterops albogularis) i szlarnik wyspowy(Zosterops strenuus).
• Do rodzaju Psephotus zaliczanych jest 5 świergotek, z jednym wymarłym wyżej opisywanym gatunkiem, oraz świergotką seledynową(Psephotus haematonotus), świergotką wielobarwną(Psephotellus varius), świergotką złotoskrzydłą(Psephotellus chrysoptergius) i świergotką czarnogłową(Psephotellus dissimilis).

Bibliografia:

-https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiergotka_rajska

-https://en.wikipedia.org/wiki/Paradise_parrot

-https://es.wikipedia.org/wiki/Psephotus_pulcherrimus

-http://www.hbw.com/species/paradise-parrot-psephotus-pulcherrimus

-http://www.iucnredlist.org/details/22685156/0