niedziela, 9 lutego 2014

Meganeura monyi - olbrzymia praważka. Jeden z największych owadów wszech czasów.

  • Królestwo: Zwierzęta
  • Typ: Stawonogi
  • Gromada: Owady
  • Rząd: Protodonata
  • Rodzina: Meganeuridae
  • Gatunek: Meganeura monyi

Występowanie

Meganeura monyi zasiedlała tropikalne tereny podmokłe, prawdopodobnie na dzisiejszym terytorium Francji, Belgii i Wielkiej Brytanii ok. 300 milionów lat temu. 

Ogólny opis

Meganeura monyi mierzyła przeciętnie 1 metr długości ciała, przy rozpiętości skrzydeł osiągającej 65 cm. Skrzydła praważki nieco różniły się od skrzydeł współczesnych ważek, nie posiadały pterostygma, arculusa i nodusa w budowie anatomicznej skrzydła.  Skrzydła przednie były smuklejsze od skrzydeł tylnych. Żuwaczki były bardzo silne, działające na zasadzie ząbkowanych nożyc. Meganeura posiadała 3 pary długich nóg, przystosowana do zagarniania zdobyczy.

Dymorfizm płciowy

brak danych.

Pożywienie 

Meganeura była bardzo groźnym drapieżnikiem swoich czasów. Polowała na inne wielkie owady, a także pierwsze płazy i gady.

Zachowanie

Meganeura monyi zapewne większość czasu spędzał poszukując odpowiednich ofiar. Dzięki mocnym żuwaczką, mógł z łatwością przegryźć się przez egzoszkielet większości praowadów. Dzięki długim i chwytnym kończynom, mógł także wspinać się po drzewach, aby dorwać ofiarę tam ukrywającą się.

Rozród

Przypuszczalnie meganeura rozmnażała się podobnie jak współczesne ważki. Larwa przypuszczalnie mogła mieć 30 cm długości ciała i być groźnym drapieżnikiem.

Naturalni wrogowie

Przypuszczalnie brak.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Meganeura monyi wymarł prawdopodobnie 305 milionów lat temu podczas tzw. karbońskiego upadku lasów, wymierania spowodowanego zmianami klimatycznymi. Prawdopodobnie zmniejszyła się także ilość tlenu w atmosferze, dzięki czemu wielkie owady nie mogły poprawnie funkcjonować. Długie tchawki pobierające znaczną ilość tlenu, potrzebnego do wytworzenia energii, dla szybkiego latania i polowania, nie mogły pobierać dostatecznej ilości tego gazu pod koniec karbonu, kiedy jego poziom się zmniejszył. Zanikanie terenów podmokłych i ocieplenie się klimatu , mogło także być przyczyną wymarcia.  

Ciekawostki


  • Meganeura monyi, wraz z Meganeuropsis permiana(rozpiętośc skrzydeł ok. 70 cm) były największymi owadami wszech czasów.

  • Arthropleura była największym znany owadem lądowym, żyjącym także w karbonie. Mogła mierzyć nawet 3 metry długości ciała.
  • Poziom tlenu w okresie karbońskim mógł wynosić nawet 35%, czyli o 15% więcej niż dzisiaj. Sądzi się iż gaz w takiej gęstości mógł być zabójczy dla niewielkich organizmów, dlatego, aby się przed tym uchronić, owady osiągnęły gigantyczne rozmiary.
  • Inną teorią wyjaśniającą gigantyzm owadów jest tzw. ewolucyjny wyścig zbrojeń, tak jak gady, czy ssaki, bez konkurencji z innych stron grup zwierząt, owady zajmowały wszystkie nisze ekologiczne, przy czym niektóre osiągając wielkie rozmiary.
  • Pierwsza znana skamieniałość meganeury została znaleziona w pokładach węgla w francuskiej miejscowości Commentry w 1880 roku. Została naukowo opisana 1885 roku przez francuskiego paleontologa Charles'a Brongniart'a, który nazwał wymarłego owada "Meganeura" oznaczającą "duże nerwy", która odnosi się do zachowanej sieci nerwów na skrzydłach ważki.
  • W 1979 roku odnaleziono kolejną skamielinę w Bolsover w angielskim hrabstwie Derbyshire.
  • Obecnie rodzaj Meganeura liczy 3 gatunki wielkich ważek min. Meganeura brongniarti, Meganeura monyi i Meganeura vischerae.

Bibliografia:
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Meganeura
-https://en.wikipedia.org/wiki/Meganeura
-http://edennoori.wikia.com/wiki/Meganeura_Monyi
-http://www.prehistoric-wildlife.com/species/m/meganeura.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz