Ogonopiór uszasty - ssak z pierzastym ogonem

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Ssaki
• Rząd: Wiewióreczniki
• Rodzina: Ogonopiórowate
• Gatunek: Ogonopiór uszasty(Ptilocercus lowii)

Występowanie

Zasiedla Malezję(Półwysep Malajski, Sabah, Sarawak i Labuan), Brunei, Sumatrę, Kalimantan i Riau, Batu, Siberut, Bangka i Wyspę Serasan. Zasiedla głównie pierwotne i wtórne lasy, zwykle porośnięte bujnie pnączami i grubą warstwą runa leśnego. Bardzo często spotykana w sąsiedztwie palmy z gatunku Eugeissona tristis. Czasami spotykany w pobliżu domostw na skrajach lasów i plantacjach kauczuku. Spotykany zwykle do 2000 m n.p.m.

Ogólny opis

Ogonopiór z wyglądy przypomina niewielką wiewiórkę. Mierzy przeciętnie 13-14 cm długości ciała, zaś ogon 16-19 cm długości, przy wadze ok. 40-60 gramów. Sierść ssaka jest koloru szarego, lub jasnobrązowego z żółtawobiałym spodem ciała. U niektórych osobników można spotkać czarne obramowania wokół oczu. Długi ogon jest w całości pokryty łuską, a jedyne charakterystyczne owłosienie występuje na jego koniuszku, gdzie włosy układają się na kształt ptasiego pióra. Początkowe włosy na ogonie są czarne, lecz w dalszym zakresie są białe. Uczy są duże i zaokrąglone. U tego gatunku występują wibrysy.

Dymorfizm płciowy

Niezbadany.

Populacja i zagrożenia

Ogonopiór uszasty jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski. Jednak przeprowadzone badania sugerują iż jego populacja zmniejsza się. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest wycinka lasów tropikalnych, wraz z fragmentacją środowiska i zakładaniem terenów pod plantację. Jest wymieniany w II Załączniku CITES. Nie powiodły się próby rozmnożenia tego gatunku w niewoli

Pożywienie

Gatunek wszystkożerny. Zjada głównie owoce (np. banany, winogrono), owady(np. świerszcze, koniki polne, patyczaki, skorki, cykady, mrówki), a także drobne kręgowce(np. małe gekony). Spija także nektar, czasami sfermentowany, o dużej zawartości alkoholu(do 3,8%).

Zachowanie

Jest gatunkiem nadrzewnym, zwykle spotykanym wśród pnączy i lian na wysokości 1,5-2 metrów. Prowadzi nocny tryb życia. Podczas dnia odpoczywa w swoich gniazdach, zakładanych w pustych bambusach, bądź dziuplach drzew o średnicy ok. 3 cm, wypełnionych suszonymi liśćmi, włóknem drewnianym i gałązkami . Za dnia są zwykle ospałe, niepokojone przewracają się na brzuch, syczą i wydalają mocz i kał. W nocy zaś w razie zagrożenia szybko uciekają. W niewoli podczas sny często gromadzą się w małe grupki 2-5 osobników. W nocy zwykle żeruje, poszukując owoców, owadów i nektaru. Ogonopiór jest jedynym zwierzęciem żyjącym dziko u którego odnotowano uzależnienie od alkoholu, często spijając sfermentowany nektar. Ogonopiór swojego ogona używa do badania otoczenia, dlatego podczas ruchu, wymachuje nim. Ssak ten jest bardzo zwinny i może chodzić po pnączach i gałęziach, nawet do góry nogami. Rzadko obserwowany na wolności.

Rozród

Biologia rozrodu słabo poznana, gdyż ssak nie rozmnaża się w niewoli. Na wolności zachowania rozrodcze był bardzo rzadko obserwowane. Samica przypuszczalnie po 40-50 dniach, rodzi 1-4 młode. Przypuszczalnie po nakarmieniu młodych mlekiem, pozostawia je same na ok. 48 godzin. Mleko ogonopióra posiada bardzo dużą zawartość tłuszczu, dlatego młode nie potrzebują ogrzewania w postaci ciała matki. Przypuszczalnie także gniazdo z młodymi, może być zamieszkane przez samca i inne osobniki, lecz zapach, jakim matka oznaczyła młode, nie pozwala na zjedzenie ich i zwykle inne ogonopióry pozostawiają je w spokoju. Możliwe iż po ok. 4 tygodniach młode stają się samodzielne.

Naturalni wrogowie

Większe zwierzęta mięsożerne, jak koty, małpy itp.

Długość życia

Na wolności brak danych. W niewoli ok. 3 lat.

Znaczenie dla człowieka

Występując na plantacjach kauczukowych, jest uważany za zwierzę pożyteczne(gdyż żywi się owadami) i zwykle ignoruje się jego obecność. Czasami trzymany w niewoli, głównie w celach poznawczych. Nie odnotowano przystąpienia do godów, ani porodów w niewoli.

Ciekawostki

• Jest monotypowym przedstawicielem rodzaju Ptilocercus i rodziny ogonopiórowatych (Ptilocercidae).
• Jest jedynym poznanym zwierzęciem żyjącym dziko, który potrafi uzależnić się od alkoholu. Ogonopiór potrafi dziennie spędzać czas na spijaniu sfermentowanego nektaru. Porównując, wypity nektar z palmy Eugeissona tristis o zawartości alkoholu 3,8 %, odpowiada 10-12 kieliszków wina. Nektar ten jest jedną z substancji naturalnych o najwyższym stężeniu alkoholu. 
• Ogonopiór należy do Euarchontów, czyli ssaków, będący przodkami naczelnych. Spożywanie alkoholu przez ogonopióry i ludzi, może być więc ewolucyjną adaptacją. 
• Niegdyś był zaliczany do rodziny tupajowatych(Tupaiidae). Zachowanie ogonopióra bardzo przypomina tupaje(choć ogonopiór prowadzi nocny tryb życia), lecz różni się od nich budową ciała(obecność wibrysów, nagi ogon i budowa szkieletowa).
• Został opisany przez brytyjskiego zoologa  John'a Edward'a Gray'a w 1848 roku.
• Wyróżnia się dwa podgatunki ogonopióra uszastego Ptilocercus lowii continentis i Ptilocercus lowii lowii. 

Bibliografia:

-https://en.wikipedia.org/wiki/Pen-tailed_treeshrew

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Ogonopi%C3%B3r_uszasty

-http://animaldiversity.org/accounts/Ptilocercus_lowii/

-http://www.iucnredlist.org/details/41491/0