Miękkoskórek dwupazurzasty - słodkowodny żółw z płetwami

inne nazwy: żółw miękkoskóry, żółw dwupazurzasty, żółw nowogwinejski, żółw świnionosy*

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Gady
• Rząd: Żółwie
• Rodzina: Miękkoskórkowate
• Gatunek: Miękkoskórek dwupazurzasty(Carettochelys insculpta)

Występowanie

Miękkoskórek dwupazurzasty występuje w południowej Irian Jaya(prowincja w Indonezji należąca do Nowej Gwinei), południowej Nowej Gwinei i na Terytorium Północnym w Australii, zasiedlając tam jedynie główne systemy rzeczne, jak Victoria i Daly River. Zamieszkuje głównie rzeki i strumienie, ale także jeziora, bagna, laguny, stawy i oczka wodne, zwykle do 7 metrów głębokości. W pewnym stopniu toleruje wodę słonawą, także spotykany czasami przy ujściach rzek i estuariach.

Ogólny opis

Mierzy przeciętnie 50-70 cm długości ciała, przy wadze ok. 20-30 kg. Pancerz żółwia, podobnie jak u żółwiaków, zbudowany jest z kostnych płytek pokrytych grubą i miękką warstwą skórną. Głowa jest dosyć duża. Pysk jest wydłużony z dosyć dużymi nozdrzami, nieco przypominający pysk świni(stąd nawa: żółw świnionosy), ułatwią to żółwiowi pobieranie powietrza. Kończyny są płaskie, szerokie i pokryte błonami pławnymi z charakterystycznymi dwoma wydłużonymi pazurami u każdej z kończyn. Ciało żółwia jest zwykle koloru szarego, szarozielonego lub oliwkowoszarego z bladym plastronem i białą plamą za okiem gada. Nad oczami znajdują się krótkie, odstające płytki kostne. Osobniki nieletnie posiadają nieco przeźroczysty plastron, dlatego wyraźnie widać przez niego naczynia krwionośne. Ogon jest krótki.

Dymorfizm płciowy

Samica jest zwykle większa od samca. Samce posiadają dłuższy i grubszy ogon.

Populacja i zagrożenia 

Miekkoskórek dwupazurzasty jest klasyfikowany jako gatunek narażony na wyginięcie. W latach 1981 i 2011 populacja tego gada spadła o ponad 50%. Największym zagrożeniem dla tego żółwia jest nielegalny handel nim, jako zwierzę domowe. Celnicy często przechwytują miekkoskórka podczas nielegalnego przemytu np. 10 000 osobników w 2009 roku, 11 000 osobników w roku 2010 i 687 sztuk w roku 2013(żółwie te trafiły z powrotem na wolność). Żółw jest także celem polować miejscowej ludności ze względu na smaczne mięso. W Australii poważnym zagrożeniem jest także utrata siedliska i konkurencja ze strony zdziczałego bawołu domowego, choć odnotowano iż populacja tego ssaka w Australii obniża się. Jest notowany w CITES w Załączniku II oraz występuje na niektórych obszarach chronionych min. Parku Narodowym Kakadu. Rozmnażany w niewoli.

Pożywienie

Młode osobniki zwykle larwy owadów wodnych, skorupiaki i mięczaki. Dorosłe osobniki wolą pokarm roślinny np. kwiaty, owoce i liście roślin wodnych i znalezionych przy brzegu, choć zjadają także owady i mięczaki.

Zachowanie

Jest żółwie typowo wodnym. Samce nigdy nie opuszczają środowiska wodnego, a samice jedynie w okresie składania jaj. Na ogół spotykane w większych grupach na danym siedlisku, choć często przejawiają postawę agresywną względem innego osobnika. W Australii często występują w sezonowych rzekach, dlatego pod koniec pory suchej, można jest znaleźć w większych skupiskach w niewielkich zbiornikach i kałużach. Nie pływa typowo jak inne słodkowodne żółwie, lecz wiosłuje podobnie jak żółwie morskie. Często przesiedla się podczas pory deszczowej np. z rzeki do sąsiednich zbiorników, kiedy poziom wody pozwala na swobodną migrację. W stanie dzikim żółwie te rzadko są obiektem badań.

Rozród

Okres godowy przypada w porze suchej(Australia lipiec-listopad, Nowa Gwinea wrzesień-luty). Samice zwykle wędrują razem wyszukując odpowiedniego terenu na założenie gniazda. Gniazdo budowane jest zwykle w nocy. Odnotowano iż samice komunikują się miedzy sobą, dzięki czemu wybierają miejsca zwykle wolne od drapieżników i najlepszej glebie. Gniazda rzadko zakładane są na niskich wysokościach z powodu zagrożenia zalaniem. Samica wykopuje zagłębienie w którym znosi 4-39 białych jaj. U tego gatunku występuje temperaturowa determinacja płci. Inkubacja trwa niem więcej 64-102 dni. Młode zwykle wykluwają się stymulowane deszczem lub wilgotnym powietrzem, co świadczy o początku pory deszczowej. Nowo narodzone żółwiki mierzą przeciętnie 5-6 cm długości. Zwykle żółwice odbywają gody dwa razy w roku, lecz co dwa lata.Okres dojrzałości płciowej nie jest znany.

Naturalni wrogowie

Dorosłe żółwie nie posiadają wielu naturalnych wrogów. Mogą stać się ofiarą krokodyli. Najbardziej narażone są jajka i młode żółwie. Odnotowano iż są zjadane przez warany Varanus panoptes i  Varanus mertensi. 

Długość życia  

ok. 40 lat w niewoli. na wolności brak danych

Znaczenie dla człowieka

Jest obiektem polowań dla mięsa przez miejscową ludność. Sprzedawany często na czarnym rynku, jako zwierzę domowe. Są zwykle polecane dla doświadczonych hodowców.

Ciekawostki

• Rodziny Carettochelyidae i rodzaju Carettochelys.
• Miękkoskórek jest dosyć trudny w utrzymaniu. Jest podatny na stres, choroby oraz stwarza często problemy z przyswajaniem pokarmu. Młode rosną powoli, lecz osiągają bardzo duże rozmiary, dlatego przeciętny hodowca nie może pozwolić sobie na tak duży zbiornik. Rozmnażanie jest trudne, ze względu na agresję w stosunku do innych osobników. Zwykle udaje się go rozmnożyć w dostatecznie dużych zbiornikach.
• Odnotowano 3 gatunki pasożytów na żółwiu miekkoskórym, z czego 2 zostały opisane na postawie próbek pobranych od niego(Doodytrema carettochelydis i Paradeuterobaris novaguieae). Neosychnocotyle maggiae jest trzecim pasożytem żyjącym na tym żółwiu.
• Miekkoskórek dwupasurzasty jest bardzo ciekawym gatunkiem, gdyż przystosowaniami przypomina żółwie morskie, chociaż żyje w środowisku słodkowodnym i nie toleruje wody słonej.
• Podczas kopania nor w celu założenia gniazda, żółwie napowietrzają glebę co dobrze wpływa na ekosystem.

Bibliografia:

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99kkosk%C3%B3rek_dwupazurzasty

-https://en.wikipedia.org/wiki/Pig-nosed_turtle

-http://www.terrarium.pl/t/species/_/carettochelys-insculpta-miekkoskorek-dwupazurzasty-r3052

-http://www.arkive.org/pig-nosed-turtle/carettochelys-insculpta/

-http://www.iucnredlist.org/details/3898/0

-http://animaldiversity.org/accounts/Carettochelys_insculpta/