Róża francuska - jedna z najstarszych róż ogordowych

inne nazwy: róża galijska*, róża prowansalska* 

• Królestwo: Rośliny 
• Podkrólestwo: Rośliny naczyniowe 
• Klasa: Okrytonasienne
• Rząd: Różowce
• Rodzina: Różowate
• Gatunek: Róża francuska(Rosa gallica)

Występowanie

Pierwotnie zasiedlała południową, wschodnią i centralną Europe, wraz z Turcją, aż po Kaukaz. Obecnie wraz z rozpowszechnianiem się jej popularności, obecna na niektórych kontynentach jako antropofit zadomowiony, zaś w niektórych naturalnych siedliskach wymarła. Lubi rosnąć na terenach suchych, głównie miedzach i zaroślach. Spotykana także na przydrożach.

Ogólny opis

Róża francuska jest niskim i rozkrzewiającym się krzewem osiągającym przeciętnie nieco ponad 1 metr wysokości. Pędy są cienkie, bezwłose z dwoma rodzajami kolców(hakowatymi i szczeciniastymi). Liście są pierzasto-złożone, 5-7 listkowe. Listki są jajowato-owalne z ząbkowanym gruczołkowato brzegiem. Liść ciemnozielony, z jaśniejszym spodem i delikatnym owłosieniem w okolicy nerwów. Kłącza krótkie, grube i czołgające się.

Rozmnażanie

Kwitnie zwykle od czerwca do października. Kwiat jest duży, pięciolistkowy, pojedynczy o silnym zapachu i jasnoróżowym zabarwieniu. Kielich pierzasto-działkowy, odgięty w dół i szybko opadający po przekwitnięciu. Owoc typu niełupkowego, powstający z rozrośniętego dna kwiatowego, zwykle czerwony i kulistopodłużny. Owoce są zjadane zwykle przez ptaki, a nasiona wydalane wraz z odchodami. Rozmnażają się także przez kłącza.

Zagrożenia

W stanie dzikim jest gatunkiem rzadkim. Obecnie dzikie populacje są spotykane coraz rzadziej, a z niektórych rejonów naturalnego występowania przypuszczalnie zanikł. Jednakże jest gatunkiem zadomowionym na niektórych obcych obszarach i stanowi zagrożenie dla rodzimej flory. Nie podlaga klasyfikacji w stopniach zagrożenia. W Polsce objęta ochroną gatunkową. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest niszczenie naturalnych siedlisk oraz niekontrolowana sukcesja leśna. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski, umieszczona w kategorii narażony na wyginięcie.

Długość życia

Roślina wieloletnia.

Znaczenie dla człowieka

Róża francuska była uprawiana już za czasów antycznych. W starożytnym Rzymie była obecna niemal w całym Imperium i identyfikowana jako Róża z Miletu. Obecnie jest średnio popularną rośliną ozdobną. Swoje zastosowanie miała również w lecznictwie. Owoce róży posiadają duże ilości witaminy C, olejków eterycznych, kwasów organicznych, cukrów i pektyny. Często także stosowana do produkcji przetworów i win. Działa głównie wzmacniające, lecz także żółciopędnie i moczopędnie. Chronią przed szkorbutem. Kwiaty cięte odmian ozdobnych, stosowane w florystyce.

Warunki uprawy 

Roślina łatwa i bezproblemowa w uprawie. Tolerują różne rodzaje gleby, szczególności te o niskim zasoleniu. Rosną dobrze w pełnym słońcu i półcieniu. Odporna na wiele chorób, w szczególności liści. Mrozoodporna, lecz w surowe i bezśnieżne zimy może przymarzać. Dobrze znosi susze.

Ciekawostki

• Jej wizerunek widnieje na freskach znalezionych w Pompejach.
• Opisana po raz pierwszy przez Rembertusa Dodonaeusa około roku 1550 pod nazwą Rosa sativa. Pod nazwą Rosa rubra opisana przez John'a Gerard'a w roku 1596, a następnie pod nazwą Rosa Milesia rubra flore pleno opisana przez Basiliusa Beslera. Ostatecznie pod obecna nazwą opisał ją Linneusz w 1753 roku.
• Tworzy mieszańce międzygatunkowe min. z różą drobnokwiatową(Rosa micrantha), różą dziką(Rosa canina), różą Jundziłła(Rosa jundzillii), różą kutnerowatą(Rosa tomentosa), różą polną(Rosa agrestis), różą rdzawą(Rosa rubiginosa), różą siną(Rosa dumalis) i różą Sherarda(Rosa sherardii). Z hybryd tych gatunków powstały min. róża damasceńska(Rosa ×damascena) i róża stulistna(Rosa ×centifolia).
• Istnieją liczne odmiany róży francuskiej min. "Belle de Crecy", 'Cardinal de Richelieu' i 'Officinalis'. Te oraz parę innych odmian i hybryd zyskało udzielone przez Royal Horticultural Society 's miano Award of Garden Merit, czyli znak wyższej jakości roślin. 
• Rodzaj Rosa liczy ponad 100 gatunków róż, do których należą min. róża pomarszczona(Rosa rugosa), róża wielokwiatowa(Rosa multiflora) i róża jabłkowa(Rosa villosa).

Bibliografia:
-http://rosarium.com.pl/produkt/rosa-gallica-officinalis
-https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa_francuska
-https://en.wikipedia.org/wiki/Rosa_gallica
-http://www.roses.webhost.pl/2008/06/rosa-gallica-officinalis/
-http://rozaria.pl/roze-historyczne-versicolor