Gallimim - strusi dinozaur

inne nazwy: gallimimus

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Zauropsydy
• Rząd: Dinozaury gadziomiedniczne
• Rodzina: Ornitomimy
• Gatunek: Gallimim(Gallimimus bullatus)

Występowanie

Szczątki gallimima zostały odnalezione w formacji Nemegt na terenie Mongolii. Dinozaur zamieszkiwał przypuszczalnie południową część pustyni Gobi i Azję centralną w później kredzie ok. 70 mln lat temu.

Środowisko zamieszkałe przez gallimima było okresowe nawiedzane przez okresy suche, lecz obecność kanałów rzecznych, jezior i bagien zapewne utrzymywały bogatą faunę i florę rejonu.

Ogólny opis

Gallimim mierzył ok. 4-6 metrów długości ciała i ok. 2 metry wysokości. Ważył ok. 450 kg. Jest tzw. dinozaurem strusiopodobnym, z uwagi na dwunożną postawę ciała, małą głowę, długie i masywne kończyny tylne, oraz długą szyję. Posiadał także proporcjonalnie krótkie kończyny przednie, długie pazury i długi, masywny ogon. Jak na teropoda posiadał bardzo długą szyję, oraz niewielką głowę, na której umiejscowiony był wydłużony, rogowy dziób. W szczękach znajdowały się drobne ząbki, podobnie jak u dzisiejszych kaczek i flamingów, przypuszczalnie stosowane do odfiltrowywania wody z drobnych żyjątek. Oczy znajdowały się po bokach głowy, dlatego nie posiadał widzenia stereoskopowego. Kości, podobnie jak u dzisiejszych ptaków, były pneumatyczne(puste w środku), a co wraz z silnie rozbudowaną kością biodrową, dobrze rozbudowanym ogonem, długimi kończynami tylnymi z krótkimi palcami, sugeruje iż mógł biegać ze znaczną prędkością(możliwe iż był najszybszym lądowym dinozaurem), choć nie została ona obecnie oszacowana. Obecnie badania zasugerowały iż ruchy żuchwy i szczęki pomiędzy sobą, były bardzo ograniczone. Niektórzy paleontolodzy sugerują iż mógł być opierzony.

Dymorfizm płciowy

brak danych.

Pożywienie

Nawyki żywieniowe gallimima są kwestią sporną. Pierwotnie zasugerowano iż polował na niewielkie zwierzęta, odnajdywane pośród roślinności, przy pomocy przednich kończyn(które rozgarniały roślinność). Później zaproponowano iż galimim był wszystkożerny, lub roślinożerny. Badania przeprowadzone na dziobie dinozaura sugerują, iż kreatynowa konstrukcja i obecność rogowych wypustek, występujące u dzisiejszych kaczek, mogły służyć do odcedzania drobnego pokarmu z wody(min. szczątków roślinnych, mięczaków, planktonu itp.). Jednak inni badacze zauważyli iż rogowe wypustki występują także u niektórych roślinożernych żółwi i edmontozaura, a sama energia wykorzystana z pokarmu pochodzącego z filtrowania wody, nie wystarczyłaby dla tak dużego zwierzęcia, dlatego badacze są bardziej skłonni do tego iż galimim był roślinożerny.

Zachowanie

Przypuszczalnie żył stadnie, lub w niewielkich grupach(jak większość roślinożernych dinozaurów), dając większe poczucie bezpieczeństwa. W razie zagrożenia prawdopodobnie szybko uciekał, a w ostateczności bronił się przy pomocy długich pazurów.

Rozród

brak danych. Przypuszczalnie jajorodny.

Naturalni wrogowie

Większe mięsożerne dinozaury i krokodyle np. alioram.

Długość życia

brak danych.

Przyczyny wymarcia

Wymarł przypuszczalnie podczas tzw. wymierania kredowego ok. 66 milionów lat temu, przypuszczalnie spowodowane uderzaniem planetoidy w Ziemie, lub wzmożonym wulkanizmem. Podczas owego zdarzenia wymarły wszystkie nieptasie dinozaury, wszystkie pterozaury, plezjozaury, mozazaury, belemity, amonity, większość linii otwornic, pszczół, roślin lądowych(z wyjątkiem paprotników), a także wiele innych organizmów.

Ciekawostki

• Szczątki gallimima zostały odnalezione przez grupę paleontologów Zofii Kielan-Jaworowskiej, podczas polsko-mongolskiej wyprawy na pustynie Gobi w sierpniu 1963 roku. Odnalezienie nowego gatunku dinozaura ogłoszono w 1965 roku, a w 1972 roku zwierzę zostało naukowo opisane przez grupę paleontologów, mongoła Rinchen'a Barsbold'a i polaków Halszkę Osmólską i Ewę Roniewicz. Nazwany Gallimimus oznaczający "podobny do kury", ze względu na budowę pierwszych kręgów szyjnych, podobnych do kuraków.
• Czasami wyróżnia się jeszcze jeden gatunek gallimima Gallimimus mongoliensis, z uwagi na nieco odmienną budowę szkieletu. Obecnie jednak notowany jako nomen nudum.
• Występował w filmie Park jurajski.
• Większość ornitomimów w swojej nazwie posiada odniesienie do współcześnie żyjących ptaków min. Struthiomimus(podobny do strusia), Pelicannimimus(podobny do pelikana) i Anserimimus(podobny do gęsi). Sama rodzina Ornithomimidae oznacza "ptasiopodobne".
• W Polsce znajdują się jedynie kopie szkieletów gallimima, oryginał został zwrócony Mongolii.             

Bibliografia:

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Gallimim

-https://en.wikipedia.org/wiki/Gallimimus

-https://museumvictoria.com.au/melbournemuseum/discoverycentre/dinosaur-walk/meet-the-skeletons/gallimimus/

-http://dinopedia.wikia.com/wiki/Gallimimus

-http://www.prehistoric-wildlife.com/species/g/gallimimus.html