Wargacz śródziemnomorski - morski pyszczak. Opiekuńczy tata

• Królestwo: Zwierzęta
• Podtyp: Kręgowce
• Gromada: Promieniopłetwe
• Rząd: Okoniokształtne
• Rodzina: Wargaczowate
• Gatunek: Wargacz śródziemnomorski(Symphodus mediterraneus)

Występowanie

Występuje we wschodnim Atlantyku od wybrzeża Portugalii po północne Maroko, zamieszkując wody niemal całego archipelagu Makaronezji min. Azory, Madery, Wyspy Selvagens i Wyspy Kanaryjskie. Zamieszkuje także Morze Śródziemne, Morze Marmara i Cieśninę Bosfor. Nie odnotowano go jak na razie w Morzu Czarnym. Zamieszkuje głównie przybrzeżne wody(1-50 m), wokół skalistych raf i podwodnych łąk.

Ogólny opis

Mierzy maksymalnie 15 cm długości ciała. Ciało podłużne i owalne o spiczastym pysku i dosyć dużej głowie. Szczęki wysuwalne(górna nieco większa), a na każdej z nich znajdują się po 2 duże, stożkowate i pochylone do przodu zęby. Na podniebieniu zębów brak. Otwór gębowy zakończony dosyć grubymi wargami. Łuski dosyć duże, w liczbie 30-35 wzdłuż linii bocznej, która przebiega równolegle do linii grzbietu. Płetwa grzbietowa długa i dosyć wysoka, 15-18 twardymi promieniami i 9-11 miękkimi. Płetwa odbytowa posiada 3 promienie twarde i 8-12 miękkich. Płetwa ogonowa dosyć krótka, czasami z lekkim wcięciem(często zaokrąglona). Płetwa brzuszna dosyć wysoka, zwykle z 1 twardym promieniem i ok. 6 miękkimi. Płetwa piersiowa zaokrąglona. Ubarwienie odmienne u obu płci, samce zwykle czerwonobrązowe, oraz czerwono filetowe z niebieskimi, mieniącymi się wzorami na ciele(plamkami i paskami) w okresie tarła. Samica zwykle koloru jasnobrązowego, bez paskowania. Ryby posiadają także dwie czarne plamy u nasady płetwy piersiowej i ogonowej(nieco powyżej linii bocznej). U samców plama na trzonie płetwy piersiowej otoczona żółta obwódką, której brak u samic. Strona brzuszna zwykle jaśniejsza.

Dymorfizm płciowy

Wyraźny. Odmienne ubarwienie płci(czytaj wyżej). U samców występuje także brodawka płciowa koloru czarnego, u samic natomiast jasnego. Samce są zwykle większe.

Populacja i zagrożenia

Wargacz śródziemnomorski jest notowany przez IUCN jako gatunek najmniejszej troski. W basenie Morza Śródziemnego gatunek spotykany dość licznie, natomiast na Azorach występuje rzadziej, choć jego populacja na tym terenie przypuszczalnie nigdy nie była liczniejsza. Jedynie na Wyspach Kanaryjskich odnotowano niewielki spadek populacja w ciągu 2 lat. Niemniej jednak liczebność gatunku utrzymuje się na stabilnym poziomie, a jedynym znanym zagrożeniem dla tej ryby są lokalne połowy.

Pożywienie

Drobne denne żyjątka(małe ryby, robaki itp.).

Zachowanie

Ekologia ryby dosyć słabo zbadana. Spotykana pojedynczo, choć często podczas żerowania tworzy niewielkie grupy, czasami łącząc się z innymi gatunkami wargaczy. Zimą często schodzą na głębsze wody do 50 metrów(rzadziej do 70 m). Gatunek o dziennym trybie życia.

Rozród

Wargacz śródziemnomorski odbywa tarło na wiosnę, w okolicach maja-czerwca. Samiec buduje stożkowate gniazdo z glonów, trawy morskiej, a czasami dodając muszle ślimaków, jeżowce, małże i mszywioły. Całość dokładnie przykrywa piaskiem. Zainteresowana samica znosi w gnieździe ikrę, zapłodnioną następnie przez samca. Samica odpływa, a samiec zaborczo broni złożonej ikry, aż do wyklucia się narybku. Po wykluciu młode rybki wędrują na płytsze wody, już bez opieki ojca na ok. 1 m głębokości, z wiekiem wypływając na większe głębiny. Dojrzałość uzyskują po osiągnięciu przypuszczalnie 9 cm wzrostu. Ilość składanej ikry i okres inkubacji jest nieznany.

Naturalni wrogowie

Większe ryby, ptaki morskie, foki, delfiny, morświny itp.

Długość życia

Przypuszczalnie ok. 8 lat.

Znaczenie dla człowieka

Czasami lokalnie poławiana w celach konsumpcyjnych. Nie stwierdzono jej hodowli w akwariach.

Ciekawostki

• Można spotkać się z kilkoma synonimicznymi nazwami tej ryby min. Crenilabrus boryanus, Labrus pittima i Perca mediterranea.
• Została opisana jako gatunek, po raz pierwszy przez Karola Linneusza w 1758 roku.
• Nazwa łacińska Symphodus z greki oznacza "rosnące razem zęby", odnosząc się do dosyć dużych zębów tej ryby.
• Rodzaj Symphodus liczy 10 gatunków wargaczy min. wargacza melops(Symphodus melops), wargacza szarego(Symphodus cinereus) i strzelówkę(Symphodus roissali).

Bibliografia:

-http://www.fishbase.org/summary/4578

-http://www.iucnredlist.org/details/187475/0

-https://it.wikipedia.org/wiki/Symphodus_mediterraneus

-http://species-identification.org/species.php?species_group=fnam&id=1835