- Królestwo: Zwierzęta
- Podtyp: Kręgowce
- Gromada: Ssaki
- Rząd: Naczelne
- Rodzina: Makakowate
- Gatunek: Makak czarny(Macaca maura)
Występowanie
Zamieszkuje endemicznie wyspę Celebes(Sulawesi), na północno-zachodniej części półwyspu Selatan, leżącą na terenie Indonezji. Zamieszkuje dwa rónorakie środowiska. Populacja północna zasiedla lasy deszczowe, liściaste, wraz z krasową częścią wyspy, natomiast populacja południowa tereny trawiaste średnio zalesione.
Ogólny opis
Mierzy przeciętnie 50-70 cm długości ciała, przy masie samca ok. 10 kg, a samic ok. 5 kg. Ogon krótki, mierzący ok. 5 cm. Sierść małpy jest ciemnobrunatna, lub czarna. Pysk nagi, ciemny, przypominający pysk psa(stąd nazwa makak psi). Mogą występować jasne łaty na ciele. U tego gatunku występują modzele pośladkowe, słabo owłosione. Posiada torebki policzkowe, do przechowywania pożywienia.
Dymorfizm płciowy
Samce są większe i masywniejsze. Modzele pośladkowe lepiej rozwinięte niż u samic.Populacja i zagrożenia
Makak czarny jest gatunkiem poważnie zagrożonym. W przeciągu kilku lat populacja tego makaka zmniejszyła się o ok. 80%. W 1992 całkowitą populacje oszacowano na 2000-5000 osobników, obecnie jest ich ok. 1000. Populacja tego gatunku nadal się zmniejsza, głównie z powodu utraty i fragmentacji środowiska życia, głównie pod osady ludzkie i tereny uprawne. Małpa jest także tępiona i wychwytywana, gdyż uważa się ją za szkodnika upraw. Często trzymana jako zwierzątko domowe przez miejscową ludność. Wydobywanie cementu na terenach krasowych także zaburza ekosystem na wyspie. Makak występuje obecnie na 4 obszarach chronionych, lecz jego populacja nadal maleje.Pożywienie
Głównie owoce(figi), nasiona bambusa, pąki, pędy, bezkręgowce, a także uprawami w pobliżu lasów deszczowych.Zachowanie
Jest gatunkiem stadnym o dziennym trybie życia. Stada zwykle składają się z 5-25 członków z dominującym samcem na czele. Samice zwykle pozostają całe życie w stadzie, natomiast samce po uzyskaniu dojrzałości zwykle je opuszczają. Makak prowadzi częściowo nadrzewny i naziemny tryb życia. Nie boi się wody i dobrze pływa. W razie zagrożenia wydają ostrzegawcze dźwięki, alarmujące innych członków stada. Kiedy czują się zagrożone, dźwigają górną wargę, pokazując swoje długie i mocno zaciśnięte zęby. Czasami wchodzą na tereny uprawne blisko lasów, lecz nie wchodzą w głąb otwartej przestrzeni.Rozród
Okres godowy zwykle przypada całorocznie. W czasie rui modzele pośladkowe samicy puchną i przybierają czerwonawej barwy. Ciąża trwa ok. 170 dni, po czym samica rodzi jedno młode. Usamodzielnia się ono zwykle po 1 roku. Dojrzałość płciową uzyskuje po 6-7 latach u samic(samce brak danych). Samica rodzi młode zwykle co 2-3 lata.Naturalni wrogowie
Brak.Długość życia
brak danych. Przypuszczalnie ok. 20 lat.Znaczenie dla człowieka
Przez miejscową ludność uważany za szkodnika i tępiony. Czasami przetrzymywany jako zwierzątko domowe. Poza wyspą Sulawesi nie odnotowano przetrzymywania tej małpy w niewoli.Ciekawostki
- Został opisany przez Heinrich'a Rudolf'a Schinz'a, szwajcarskiego przyrodnika w 1825 roku.
- Na wyspie Celebos występują 2 inne endemiczne gatunki makaków min. krytycznie zagrożony makak czubaty(Macaca nigra) i narażony makak Macaca ochreata.
- Do endemicznych naczelnych na wyspie należą także wyrak upiór(Tarsius tarsier), wyrak Diana*(Tarsius dentatus), wyrak lariangdzki*(Tarsius lariang) i wyrak karłowaty*(Tarsius pumilus). Ogólnie z pośród 127 saków na wyspie, 79 jest endemicznych.
- Do rodzaju Macaca klasyfikowanych jest 22 gatunki makaków(oraz 4 wymarłe, kopalne) min. makaka czubaty(Macaca nigra), makak japoński(Macaca fuscata) i rezus(Macaca mulatta). Większość gatunków makaków może się ze sobą krzyżować tworząc hybrydy.
Bibliografia:
-http://www.iucnredlist.org/details/12553/0
-https://pl.wikipedia.org/wiki/Makak_czarny
-https://en.wikipedia.org/wiki/Moor_macaque
-https://id.wikipedia.org/wiki/Monyet_dare
-http://www.arkive.org/celebes-macaque/macaca-maura/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz