Patyczak skrzydlaty - latająca gałąź

• Królestwo: Zwierzęta
• Typ: Stawonogi
• Gromada: Owady
• Rząd: Straszyki
• Rodzina: Diapheromeridae
• Gatunek: Patyczak skrzydlaty(Sipyloidea sipylus)

Występowanie

Pierwotny zasięg tego gatunku jest kwestią sporną. Ocenia się iż pierwsze patyczaki skrzydlate zostały odnalezione i opisane w Azji Południowo-Wschodniej(na Jawie), także sądzi się iż pierwotnie zamieszkiwały lasy tropikalne Malezji, Jawy, Tajlandii, Sumatry, a także Chin. Na Madagaskar(gdzie większość sądzi iż jest ich rodzimym terytorium)zostały przypuszczalnie wprowadzone przez człowieka, wraz z bawełną.

Ogólny opis

Samica patyczaka skrzydlatego dorasta przeciętnie do 9 cm długości ciała, natomiast samiec rzadko przekracza 6 cm. Ciało patyczaka ma zwykle kolor jasnobrązowy, słomkowy, choć występują osobniki o jasnozielonym ubarwieniu. Nogi są długie, smukłe i delikatne(łatwo łamliwe), wyposażone w stopki, czyli parę małych pazurków i przylgi pomiędzy nimi. Głowa mała, lekko spłaszczona. Czułki są bardzo długie, stanowiące 2/3 długości ciała. U tego patyczaka występują skrzydła, lekko różowawe po stronie wewnętrznej, a po złożeniu sięgają 7 segmentu ciała patyczaka, upodabniając się kolorem do niego. Nimfa owada ma długość 20 mm, z 15 mm czułkami. Jest koloru jasnozielonego.

Dymorfizm płciowy

Samce są mniejsze od samic.

Populacja i zagrożenia

Nie jest gatunkiem zagrożonym i nie podlega klasyfikacji w stopniach zagrożenia. Jest gatunkiem introdukowanym na niektóre obce tereny.

Pożywienie

Głównie liście drzew, pnączy i krzewów(nawet tych trujących). W niewoli podaje się mu liście jeżyny, róży, maliny, bluszczu pospolitego, a także natkę pietruszki, kopru i sałatę. Przy niewystarczającym doborze pożywienia, może występować u nich zjawisko kanibalizmu.

Zachowanie

Patyczak jako mistrz kamuflażu, większość swojego życia spędza na udawaniu kawałka gałęzi. Żeruje zwykle nocą, oskubując liście. Często przy zmiennym natężeniu światła, może nieznacznie zmieniać kolor swojego ciała. Kiedy zawieje na niego, kiwa się udając gałąź poruszaną przez wiatr. Często przyjmuje pozycję z wyprostowanymi do przodu kończynami przednimi i wyprostowanymi do tyłu dwiema parami kończyn tylnych, zwłaszcza w razie zagrożenia, zapadając w stan całkowitego bezruchu. Niepokojony może także rozłożyć różowawe skrzydła, a w razie konieczności odlecieć. Złapany wydziela z siebie wydzielinę, która dla większości zwierząt posiada nieprzyjemny zapach. Może odczepić swoją kończynę i czułek w razie konieczności, która odrasta wraz z kolejnymi wylinkami. Nie lubi bezpośredniego kontaktu z wodą, dlatego ucieka jeśli tylko będzie miał z nią styczność np. podczas deszczu. Nie jest zwierzęciem ruchliwym i może przez kilka godzin nie zmieniać pozycji.

Rozród

W populacji patyczaków miażdżącą przewagę posiadają samice. Samce są bardzo rzadko spotykane, nawet w niewoli. Większość samic rozmnaża się przez partenogenezę, czyli dzieworództwo nie potrzebując udziału samca. Jaja składane są zwykle bez większej przerwy oraz nieregularnie, nawet w ilości kilku set w ciągu kilku miesięcy. Owalne, 4 mm jaja, składane są w powietrzu i spadają zwykle na ściółkę. W odpowiednich warunkach po ok. 3 miesiącach, wyklują się nimfy, które następnie po 3 miesiącach przekształcają się w osobnika dorosłego. W wyniku partenogenezy wykluwają się jedynie samice. Podczas rzadkiego rozmnażanie płciowego, klują się także samce.

Naturalni wrogowie

Dobry kamuflaż często chroni patyczaki przed atakami drapieżników, lecz i tak zagrażają im niektóre ptaki, modliszki, mrówki, jaszczurki, płazy, gryzonie itp.

Długość życia

Osobnik dorosły zwykle do 10 miesięcy.

Znaczenie dla człowieka

W naturalnym środowisku uważany za szkodnika, niszczącego uprawy, oraz pasożyta drzew. W niewoli bardzo często hodowany hobbystycznie, ze względu na bardzo małe wymagania. Jest jednym z najpopularniejszych patyczaków w handlu.

Ciekawostki

• Czasami podczas uszkodzenia czułka(wraz z nerwem), podczas kolejnych wylinek zamiast niego wyrośnie dodatkowa noga.
• W warunkach domowych, patyczakowi skrzydlatemu powinno się zapewnić przewiewne terrarium, o niedużych rozmiarach, z odpowiednią ściółka z gęsto obsadzonymi roślinami i gałęziami, co uniemożliwia latanie owada, gdyż w terrarium może wyrządzić sobie krzywdę uderzająco o różne przedmioty. 
• Niektórzy badacze sądzą iż samce tego gatunku mogły wyginąć.
• Został opisany w 1859 roku przez angielskiego etymologa John'a Obadiah'a Westwood'a.
• Czasami nazywany patyczakiem madagaskarskim, lub różowoskrzydłym.
• Do rodzaju Sipyloidea zaliczanych jest ok. 70 patyczaków min. patyczak pięknoskrzydły*(Sipyloidea bella), patyczak różnoskrzydły*(Sipyloidea caeca) i patyczak zielonoskrzydły Garradunga*(Sipyloidea garradungensis).

Bibliografia:

-http://www.terrarium.pl/t/species/_/sipyloidea-sipylus-patyczak-skrzydlaty-r643

-https://pl.wikipedia.org/wiki/Patyczak_skrzydlaty

-https://de.wikipedia.org/wiki/Rosa_Gefl%C3%BCgelte_Stabschrecke

-http://www.strasilky.cz/psg04.htm